خبرگزاری حوزه – تبریز: داستان مجروح شدن شهید علی خلیلی، طلبه علوم دینی در تیرماه سال ۱۳۹۰ در پی تذکر لسانی و به دنبال آن شهادت این طلبه در سال ۱۳۹۳ را به خاطر داریم؛ به همین بهانه بر آن شدیم تا به انعکاس نقش حوزه های علمیه و به ویژه جایگاه «منبر» در احیای امربه معروف و نهی از منکر از نگاه علما و حوزویان بپردازیم.
*نگذاریم منکر معروف و معروف منکر شود
آیت الله العظمی خامنه ای در جلسه پرسش و پاسخ مدیران مسئول و سردبیران نشریات دانشجویی با اشاره به اهمیت امربه معروف و نهی از منکر، فرمودند:«یکی از عواملی که در جامعه از بدی ها جلوگیری می کند، نهی از منکر و منکر ساختن منکر است. نگذاریم «منکر» «معروف» و «معروف» «منکر» شود. نهی از منکر کردن، مثل این است که بگویید آقا چرا این کار را می کنی؟ این چه حرکت بدی است که انجام می‌دهی؟ یک نفر بگوید، دو نفر بگویند، ده نفر بگویند؛ بالاخره طرف مجبور می شود ترک کند؛ یعنی اگر بارها گفته شد، روحاً مغلوب می گردد.»
*حوزه علمیه باید برای امربه معروف پژوهشکده ایجاد کند
همچنین حضرت آیت الله ناصر مکارم شیرازی، سال گذشته در دیدار اعضای ستاد امر به معروف و نهی از منکر خراسان رضوی که در مدرسه امام سجاد(ع) قم برگزار شد، تصریح کردند: در مسیری که گام نهاده اید برترین جهاد است، جهاد فی سبیل الله در مقابل امر به معروف، مانند آبی است در دریای پهناور؛ این تعبیر نشان از اهمیت جایگاه امر به معروف در اسلام دارد.
این مرجع تقلید بیان کردند: امر به معروف در جامعه مظلوم واقع شده است، سی و چند سال بعد از انقلاب، برخی به فکر احیا کردن این قانون و فریضه افتاده‌اند، در حالی که جلوتر باید این کار صورت می گرفت.
معظم له عنوان کردند: اگر تصویب قانون ناهیان در سال گذشته به اجرا درآمد به خاطر تاکید مراجع تقلید است، بارها مراجع تاکید کرده و گفتند چرا فریضه ای که به عنوان قانون وجود دارد، نباید به اجرا در بیاید، بالاخره باید امر به معروف و نهی از منکر با اجرای قانون از مظلومیت بیرون بیاید.
این مرجع تقلید تاکید کردند: باید در حوزه علمیه پژوهشکده ای به وجود آید تا طلاب در این پژوهشکده درباره امر به معروف و نهی از منکر کار علمی کنند و دیگران نیز کار عملی انجام دهند.
*حوزه علمیه مبدأ امر به معروف و نهی از منکر
اما باید این فریضه حساس و اصل اساسی را در جامعه ترویج داد، زمانی که ما در ترویج معروفات و منکرات موفق باشیم می توانیم توقع داشته باشیم که این فریضه در جامعه نهادینه شده است؛ مردم و مسئولین نیز باید بر ترویج امربه معروف و نهی از منکر لسانی در جامعه تلاش کنند، چرا که ترویج امر به معروف و نهی از منکر به صورت لسانی در جامعه نیاز به عزم همگانی دارد و این امر مهم مختص زمان خاصی نیست.
توقع از دستگاه های فرهنگی به ویژه حوزه های علمیه در موضوع امربه معروف بسیار بیشتر از گذشته شده است، حوزه های علمیه و بویژه منبرهای روحانیون، می تواند مبدأ و ابزار مناسبی برای ترویج امربه معروف و نهی از منکر باشد.
*رسالت سنگین طلاب
آیت الله سید محمدتقی آل هاشم، امام جمعه موقت تبریز، در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تبریز، به رسالت سنگین طلاب در اجرای این فریضه اشاره کرده و می گوید: طلاب رسالت سنگینی در اجرای فریضه امر به معروف و نهی از منکر و اصلاح جامعه دارند.
آیت الله آل هاشم ادامه می دهد: مبدأ امر به معروف و نهی از منکر حوزه های علمیه بوده و خوراک دهنده های این مبحث حوزه های علمیه هستند.
امام جمعه موقت تبریز تاکید می کند: اهمیت امر به معروف و نهی از منکر برای مردم روشن شود و مردم وجوب این فریضتین را درک کنند، مردم باید بدانند که امر به معروف و نهی از منکر واجب است نه مستحب و تبیین این فریضه الهی از رسالت های مهم حوزه های علمیه است.
*ظرفیت حوزه های علمیه در احیای امربه معروف و نهی از منکر
برای کسی پوشیده نیست که مبلغان حوزه علمیه، بهترین آمران به معروف و ناهیان از منکر خواهند بود، چرا که فرصت و منبری که در اختیار آن ها قرار دارد بهترین ابزار برای تبیین و تبلیغ امربه معروف و نهی از منکر است و چه بسا اختصاص دادن تنها یک یا دو دقیقه در منبرها به این دو فریضه مهم، می تواند آحاد جامعه را نسبت به فرایض امربه معروف و نهی از منکر، حساس تر کند.
*امربه معروف و نهی از منکر مهم ترین هدف قیام امام حسین(ع)
حجت الاسلام والمسلمین علی انتظاری، مدیر حوزه علمیه استان آذربایجان شرقی نیز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تبریز، تبلیغ و ترویج معروف و مبارزه با منکرات را برگرفته از فرهنگ عاشورا دانسته و اظهار می دارد: راه مقابله با تهاجم فرهنگی با شناساندن حقیقت نهضت امام حسین(ع) به ثمر می نشیند.
وی ادامه می دهد: مساجد شهرها و روستاها بایستی با حضور جوانان رونق یابند، روحانیان و ائمه جماعات مساجد و حسینیه ها باید قیام حضرت اباعبدالله الحسین(ع) را در ابعاد گوناگون تحلیل و تفسیر کنند؛ تا جوانان از چگونگی حرکت حضرت بیشتر آگاه شوند که این مهم بدون دغدغه مندی متولیان مساجد و هیأت های مذهبی محقق نخواهد شد.
مدیر حوزه علمیه آذربایجان شرقی با بیان اینکه پیروی از فرهنگ عاشورا یک ارزش فرهنگی و دینی است، می گوید: امر به معروف و نهی از منکر هدف نهایی این قیام بود و وظیفه ارگان ها و نهادهای نظام اسلامی ایران در اجرای برنامه های فرهنگی، باید بر این محور استوار باشد و باید به این حقیقت ایمان داشت که فراموشی فریضه امر به معروف و نهی از منکر منجر به تعطیلی احکام الهی می شود.
*آموزش ویژه طلاب در زمینه امر به معروف و نهی از منکر
یکی از طلاب حوزه علمیه تبریز در پاسخ به خبرنگار خبرگزاری «حوزه» مبنی بر اینکه برای احیای امربه معروف و نهی از منکر در جامعه چه باید کرد؟ می گوید: اگر می خواهیم امر به معروف و نهی از منکر زنده بماند باید طلاب به صورت ویژه آموزش ببینند، علت اینکه حرف ها اثرگذار نمی شود، این است که بلد نیستیم چگونه طرف مقابل را هدایت کنیم.
وی ادامه می دهد: اگر امر به معروف را بلد باشیم کاری نمی کنیم که عده ای به دلیل امر به معروف غلط، از مساجد فراری شوند.
طلبه دیگری با اشاره به اینکه باید از ظرفیت حوزه های علمیه در این امر استفاده شود، زیرا کارآیی لازم را دارند، عنوان می کند: منبرها بهترین ابزار برای تبلیغ و تبیین ابعاد مختلف امربه معروف و نهی از منکر هستند که باید از این ظرفیت عظیم استفاده کرد.
وی با اشاره به اینکه یادم می آید وقتی کودک بودم روحانی هیأت از کودکان می خواست نماز را به صورت عملی در وسط حسینیه اقامه کنند و اینگونه آن ها را تشویق به نماز می کرد، می افزاید: روحانیون در منبرهای خود مردم را مورد خطاب قرار می دهند و امر به معروف و نهی از منکر می کنند، اما باید قالب و روش بیان آن به سبک خلاقانه باشد تا از قالب تکرار خارج شده و تاثیرگذارتر باشد.
این طلبه حوزه علمیه تبریز تاکید می کند: حضور فیزیکی طلاب و روحانیون در جامعه و شهر و اجرای عملی امربه معروف و نهی از منکر به روش درست نیز از دیگر روش هایی است که مردم با الگو گرفتن از آن ها، نسبت به اجرای این فریضه مهم آگاه تر می شوند.
*تجربه های منبری امر به معروف
اما حضور در فضای مجازی در عصر کنونی، به یکی از بایسته های زندگی روزمره تبدیل شده است، طلاب حوزه های علمیه نیز ضمن استفاده از ابعاد مثبت این فضا، می توانند با تشکیل گروه و یا کانال، تجربه های منبری خود را در زمینه امر به معروف و نهی از منکر به اشتراک بگذارند تا سایر طلاب و روحانیون نیز از آن ها بهره مند شوند.
منبرهای یک دقیقه ای با موضوع امر به معروف و نهی از منکر از دیگر مواردی است که می توان در فضای مجازی به اشتراک گذاشت.
گزارش: بیت اله احمدی
