به گزارش خبرگزاری«حوزه»، استاد محسن قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان آموزه های آیه 163 و 164 سوره بقره پرداخته است.
* آيه
«وَ إِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَ حِدٌ لَا إِلَهَ إِلاَّ هُوَ الرَّحْمنُ الْرَّحِيمُ»
«إِنَّ فِى خَلْقِ الْسَّمَوَ تِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَفِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَ الْفُلْكِ الّتِى تَجْرِى فِى الْبَحْرِ بِمَا يَنْفَعُ الْنَّاسَ وَمَآ أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ الْسَّمآءِ مِنْ مَّآءٍ فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَبَثَّ فِيهَا مِنْ كُلِّ دَآبَّةٍ وَتَصْرِيفِ الْرِّيَحِ وَالْسَّحَابِ الْمُسَخَّرِ بَيْنَ الْسَّمَآءِ وَ الْأَرْضِ لَأَيَتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ»
* ترجمه
«و معبود شما خدایى یگانه است، جز او معبودى نیست، بخشندهى مهربان است».
«همانا در آفرینش آسمانها و زمین و در پى یكدیگر آمدن شب و روز و كشتىهایى كه براى سودرسانى به مردم در دریا در حركتند و آبى كه خداوند از آسمان نازل كرده و با آن زمین مرده را زنده نموده و انواع جنبندگان را در آن گسترده و (همچنین) در تغییر مسیر بادها و ابرهایى كه میان آسمان و زمین معلّقند، براى مردمى كه مىاندیشند، نشانههایى گویاست».
* نکته ها
هماهنگى میان عناصر طبیعت و اجزاى هستى و قوانین حاكم بر آنها، همه نشاندهندهى حاكمیّت و قدرت و ارادهى خداى یگانه است. آفرینش آسمانها و توسعهى دائمى آنها [و انّا لموسعون- ذاریات، 47] كه دست انسان تاكنون فقط به قسمتى از اوّلین آسمان رسیده، و استحكام [سبعاً شداداً - نبأ، 12] و طبقات هفتگانه [سبع سموات طباقاً - ملك، 3] و نظام حاكم [اوحى فى كلّ سماء امرها - فصّلت، 12] و تناسبات و ارتباطات میان هریك و بىستون بودن [بغیر عمد ترونها - رعد، 2] و حفاظت آنها [سقفاً محفوظاً - انبیا، 32] و حركات ستارگان در مدارهاى خود و فاصله هریك از آنها، همه نشانههاى قدرت خداوند یكتاى حكیم است.
سعدى مىگوید:
آفرینش، همه تدبیر خداوند دل است / دل ندارد، كه ندارد به خداوند اقرار
كوه و دریا و درختان، همه در تسبیحند / نه همه مستمعى، فهم كند این اسرار
عقل، حیران شود از خوشه زرین عنب / فهم، عاجز شود از حبّه یاقوت انار
پاك وبىعیب، خدایى كه به تقدیر عزیز / ماه وخورشید، مسخّر كند و لیل و نهار
كلمه «ریاح» جمع «ریح» به معناى باد است، ولى در قرآن هر جا كلمه «ریح» آمده همراه قهر و عذاب است، مانند: «ریح صرصر» [الحاقه، 6] ولى هرجا كلمه «ریاح» آمده است، همراه باران و لطف الهى است. در حدیث مىخوانیم: هرگاه بادى مىوزید پیامبر صلى الله علیه وآله مىفرمود: «الّلهم اجعلها ریاحاً و لا تجعلها ریحاً» خداوندا! این باد را ریاحِ رحمت قرار ده، نه ریحِ عذاب. [تفسیر صفوةالتفاسیر، ج1، ص113]
* پيام ها
1- شناخت طبیعت، یكى از راه هاى خداشناسى است كه شناخت او، قدرت، حكمت و یكتایى او را در بر دارد. «الهكم اله واحد... فى خلق السموات... لایات»
2- خداوند، نظیر و شبیه ندارد و مركب از اجزا نیست. «اله واحد»
3- هم طبیعت و هم صنعتِ دست ساختِ انسان، از اوست. «خلق السموات و الارض... والفلك»
4- هر موجودى در جهان هستى، آیهاى از آیات كتاب خداوند در طبیعت است. «لایات»
برگ درختانِ سبز، در نظر هوشیار / هر ورقش دفترى است، معرفت كردگار
5 - تنها خردمندان از نگاه در هستى، درس خداشناسى مىگیرند. «ان فى خلق السموات... لایات لقوم یعقلون»
