به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از مشهد، حجتالاسلام والمسلمین شریعتیتبار، دبیر علمی کنگره، شامگاه پنجشنبه ۴ دیماه در آیین اختتامیه کنگره بزرگداشت پنجاهمین سال رحلت آیتالله العظمی سید محمدهادی میلانی(ره) که در تالار شیخ طبرسی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، گزارشی جامع و جمعبندی نهایی نشستهای علمی و تخصصی این کنگره را ارائه کرد.
وی با تقدیر از حضور گسترده علما، اساتید حوزه و دانشگاه، پژوهشگران، طلاب برادر و خواهر و نیز مجموعههای علمی و اجرایی مشارکتکننده، جایگاه عالمان دینی را در امتداد مسیر انبیا و اولیای الهی دانست و تأکید کرد: آیتالله میلانی نمونهای برجسته از مرجعیتی جامعنگر است که علم، فقاهت، سیاست، اجتماع، تربیت و وحدت اسلامی را در منظومهای منسجم گرد هم آورده بود.
تبیین دیدگاههای قرآنی، کلامی و فلسفی
دبیر علمی کنگره با اشاره به نخستین نشست تخصصی با عنوان دیدگاههای قرآنی، کلامی و فلسفی آیتالله میلانی اظهار داشت: این نشست با مدیریت حجتالاسلام والمسلمین شیخ مهدی زمانی برگزار شد و به بررسی بنیانهای معرفتی و نظری اندیشه آیتالله میلانی اختصاص داشت.
وی افزود: در این نشست، حجت الاسلام و الملسمین علیراد با تحلیل منهج مولف کتاب قادتنا کیف نعرفهم از نظریه تا عمل تأکید کرد: این اثر، فراتر از یک نگارش عاطفی یا تاریخی، واجد یک نظریه سیاسی ، کلامی منسجم در دفاع از امامت و شایستگی امام علی(ع) و اهلبیت (علیهمالسلام) برای رهبری امت اسلامی است؛ بر اساس این تحلیل، آیتالله میلانی با روش استنتاج تاریخی و بهرهگیری از منابع معتبر اهل سنت، به شبهات تمدنی و تاریخی درباره نقش شیعه پاسخ داده است.
حجتالاسلام والمسلمین شریعتیتبار ادامه داد: حجت الاسلام و المسلمین رضایی تهرانی نیز در سخنرانی خود با عنوان عقلانیت شهودی آیتالله میلانی، به بُعد فلسفی و عرفانی این مرجع تقلید پرداخت و دلایل کمرنگ ماندن این بُعد را شرایط تاریخی، اصل کتمان، گمنامگریزی و اهتمام ویژه ایشان به وحدت حوزهها عنوان کرد و تأکید داشت که آیتالله میلانی در ساحت نظری و عرصه سلوک عملی، دارای گرایشهای عمیق عرفانی بوده است.
بازخوانی مبانی فقهی، اصولی و رجالی
وی در ادامه به نشست تخصصی دیدگاههای فقهی، اصولی و رجالی آیتالله میلانی اشاره کرد و گفت: این نشست با مدیریت علمی حجتالاسلام والمسلمین شیخ حمید درایتی در سالن شیخ طبرسی برگزار شد و به واکاوی روش استنباطی و مبانی اجتهادی آیتالله میلانی اختصاص داشت.
به گفته دبیر علمی کنگره، استاد درایتی در این نشست با تشریح دیدگاه آیتالله میلانی درباره اراده، تصریح کرد: ایشان همانند استاد خود محقق اصفهانی، قائل به تقسیم مشهور اراده به تشریعی و تکوینی نبود و اراده را حقیقتی واحد میدانست.
وی افزود: استاد بیرجندی نیز در سخنرانی خود با محوریت فقهالحدیث، کاربردیسازی علم اصول در مکتب آیتالله میلانی را تبیین کرد و وثوق به صدور روایت، توجه به شهرت روایی میان فقها، مراجعه دقیق به لغت و متون کهن و نظم و دقت مهندسیشده در فرآیند استنباط را از شاخصههای بارز روش علمی ایشان برشمرد.
حجت الاسلام و المسلمین شریعتیتبار خاطرنشان کرد: استاد سید یاسین موسوی نیز با اشاره به جایگاه حوزه نجف در شکلگیری اندیشههای آیتالله میلانی، این کنگره را نماد پیوند علمی میان حوزههای نجف، قم و مشهد دانست.
شخصیت سیاسی ، اجتماعی و نظریه ولایت فقیه
دبیر علمی کنگره در بخش دیگری از گزارش خود به نشست تخصصی شخصیت سیاسی و اجتماعی آیتالله میلانی پرداخت و گفت: این نشست با مدیریت حجتالاسلام والمسلمین رشاد برگزار شد و به تبیین ابعاد مغفولمانده حیات سیاسی و اجتماعی این مرجع بزرگ اختصاص داشت.
وی افزود: در این نشست حجت الاسلام و المسلمین محمدجوادارسطا به موضوع زعامت فقیه از دیدگاه مرحوم آیت الله میلانی پرداخت و تأکیدکرد که آیتالله میلانی از منظر نظری و عملی، قائل به ولایت فقیه در عصر غیبت بود و تشکیک در این اصل را در حکم انکار بدیهیات میدانست.
حجت الاسلام و المسلمین شریعتیتبار تصریح کرد: سخنرانان دیگر این نشست از جمله حجت الاسلام و المسلمین سیدسجاد ایزدهی و غلامرضا جلالی به حضور فعال آیتالله میلانی در مبارزه با استعمار انگلیس در نجف، مقابله با رژیم پهلوی، حمایت صریح از امام خمینی(ره)، اعتراض به لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی، مخالفت با رژیم صهیونیستی و حمایت گسترده مالی، اجتماعی و سیاسی از مبارزان انقلاب اسلامی را از جلوههای روشن سیره عملی ایشان برشمردند.
وی افزود: همچنین عدم پذیرش مرجعیت پس از رحلت آیتالله العظمی بروجردی با هدف جلوگیری از تضعیف نهضت امام خمینی(ره)، از تصمیمات تاریخی و معنادار آیتالله میلانی عنوان شد.
تحول آموزشی و مدیریت نوین حوزه علمیه
حجت الاسلام و المسلمین شریعتیتبار با اشاره به نشست مدیریت تحولات آموزشی حوزه علمیه اظهار داشت: این نشست به بررسی نقش آیتالله میلانی در اصلاح ساختار آموزشی حوزه، ایجاد حلقههای مباحثه، تربیت نسل نوین اساتید، استقلال فکری حوزه مشهد و عبور از بحرانهای تحمیلی رژیم پهلوی اختصاص داشت.
وی افزود: سخنرانان این نشست تأکید کردند که آیتالله میلانی به دنبال تغییر صوری نظام آموزشی نبود، بلکه تحول نهادمند، پایدار و آیندهنگر را مدنظر داشت و عبور از آموزش حافظهمحور به آموزش کاربردی و مسئلهمحور را دنبال میکرد.
دبیر علمی کنگره خاطرنشان کرد: تأسیس مدارس علمی، طراحی نظام نوین آموزشی، توجه ویژه به آموزش بانوان و بنیانگذاری نخستین حوزه علمیه خواهران در مشهد از جمله اقدامات ماندگار ایشان بود.
تقریب مذاهب اسلامی و نگاه جهانی
وی در ادامه به نشست تخصصی تقریب مذاهب اسلامی اشاره کرد و گفت: در این نشست تأکید شد که آیتالله میلانی با تداوم مسیر تقریبی آیتالله بروجردی، مخالف انحصارگرایی مذهبی بود و تعامل علمی، محترمانه و فعال با اهل سنت را لازمه تقویت امت اسلامی میدانست.
حجت الاسلام و المسلمین شریعتیتبار افزود: ارتباط مستمر با علمای مذاهب مختلف، حمایت از وحدت جهان اسلام، پشتیبانی از شخصیتهایی چون امام موسی صدر، فعالیتهای علمی و فرهنگی در کشورهای اسلامی و اروپایی و دفاع از مسلمانان در برابر رژیم صهیونیستی، جلوهای از نگاه جهانگرای این مرجع تقلید به شمار میآید.
آیتالله سید ابراهیم علمالهدی؛ امتداد علمی مکتب میلانی
دبیر علمی کنگره در پایان به نشست علمی آیتالله سید ابراهیم علمالهدی سبزواری اشاره کرد و گفت: ایشان به عنوان برجستهترین شاگرد آیتالله میلانی، بیش از ۳۵ سال در درس خارج اصول استاد حضور داشت و نماینده تامالاختیار ایشان در امور علمی، استفتائات و وجوهات شرعی بود.
وی افزود: در این نشست بر ضرورت برگزاری همایشی مستقل برای تبیین آرا، اندیشهها و میراث علمی این فقیه برجسته به عنوان وارث مکتب آیتالله میلانی تأکید شد.
حجتالاسلام والمسلمین شریعتیتبار در پایان با قدردانی از همکاری حوزه علمیه خراسان، آستان قدس رضوی، مراکز علمی، دانشگاهها و همه عوامل اجرایی، ابراز امیدواری کرد که فعالیتهای دبیرخانه کنگره پس از این همایش نیز تداوم یابد و ابعاد گوناگون اندیشه، سیره و میراث علمی آیتالله العظمی میلانی(ره) به صورت منسجم، عمیق و نظاممند مورد پژوهش و بازخوانی قرار گیرد.
انتهای پیام/
نظر شما