به گزارش خبرگزاری حوزه، علی اصغر کاویانی، پژوهشگر و مدرس رسانه، در رویداد «روایت هویت تمدنساز» به تبیین جایگاه و شیوههای نوین نویسندگی با محوریت «یادداشتنویسی» پرداخت.
تفاوت فضای پیش و پس از جنگ دوازده روزه
وی در آغاز با اشاره به فضای کنونی جامعه گفت: دنیای بعد از جنگ دوازده روزه، با دنیای قبل از آن تفاوتهای بنیادینی دارد. کشوری که در کمتر از یک ساعت، بسیاری از بزرگان خود را تقدیم میکند و از طرفی، توان مقابله و اثرگذاری غیرمنتظرهای از خود نشان میدهد، وارد مرحلهای جدید شده است.
تعریف نویسندگی بر اساس اندیشه
این مدرس رسانه با تأکید بر محوریت اندیشه در نویسندگی گفت: استادان ما میگفتند هر متنی که اندیشهای در آن نباشد، نویسندگی محسوب نمیشود. نوشته باید دارای «متن» باشد؛ یعنی «مقدمه»، «تنه» و «نتیجه» داشته باشد. اما متون امروزی اغلب فاقد مقدمهای روشن هستند و نتیجه را نیز به صراحت به خواننده نمیرسانند، گویی به فهم مخاطب اعتمادی نیست.
اهمیت عنوانبندی و تیترزنی
وی با اشاره به حساسیت عنواننویسی اظهار داشت: عنوانبندی و تیترزنی یک تخصص است. تیتر باید بتواند خواننده را به مطالعه ترغیب کند. یک تیتر خوب باید سیزده فاکتور شامل شش عنصر (چه، چرا، چگونه، کی، کجا، که) و هفت ارزش خبری را در نظر بگیرد.
یادداشت؛ مقالهای آزاد و فشرده
این پژوهشگر در تعریف یادداشت گفت: یادداشت در واقع یک «مقاله آزاد» یا «مقاله کوتاه» است. برخلاف مقالههای رسمی و دانشگاهی، یادداشت قالبی آزادتر دارد و میتواند اظهارنظر، تبیین، ترویج یا حتی بیان یک دیدگاه تخصصی به زبانی عمومی باشد.
تمایز «کوتاهی» و «خلاصهبودن»
وی با بیان تمایز میان «کوتاهی» و «خلاصهبودن» اظهار داشت: کوتاهی به معنای مختصر بودن تمام اجزاست. اگر فقط بخشی کوتاه و بخشی بلند باشد، اثر تبدیل به کاریکاتور میشود؛ مانند یادداشتی که یک طرف آن ورم کرده باشد.
ویژگی اصلی یادداشت: کوتاهی و عدم وجود مقدمه و نتیجهگیری کلاسیک
کاویانی افزود: یادداشت، مقدمه و نتیجهگیری به شیوه متون دانشگاهی ندارد. شروع آن مستقیم و کل متن اهمیت یکسان دارد. این رویکرد، مشابه ادبیات مینیمالیستی است.
شرط اول: انتخاب موضوع بسیار جزئی
وی اولین شرط یادداشتنویسی را انتخاب موضوعی بسیار محدود و جزئی دانست و گفت: نمیتوان درباره موضوع گستردهای مانند «امام علی(ع) در قرآن» یک یادداشت کوتاه نوشت.
شرط دوم: ایجاد جذابیت با نگاهی نو
این نویسنده شرط دوم را ایجاد جذابیت برای مخاطبی دانست که احتمالاً بارها با آن موضوع کلی روبرو شده است.
یادداشت، بازتاب «تجربه مواجهه» نویسنده است
وی در تعریف نهایی یادداشت گفت: یادداشت، گزارش خود رویداد نیست، بلکه بیان تجربه و نظر شخصی نویسنده در مواجهه با یک رویداد، عکس، فیلم یا پدیده است. به همین دلیل، پنج نویسنده مختلف در برخورد با یک موضوع واحد، پنج یادداشت متفاوت خواهند نوشت.
لزوم نوآوری در قالب و محتوا
کاویانی با اشاره به اهمیت قالب در یادداشتنویسی بیان کرد: یک یادداشت مؤثر نیازمند اصالت مفهوم، نوآوری و موضوعمحوری دقیق است. انواع قالبها مانند نامهنگاری میتوانند زاویه دید را کاملاً تغییر دهند و نوشته را جذاب کنند.
ضرورت بازطراحی آرایش رسانهای
وی با اشاره به تغییر میدان جنگ رسانهای گفت: دشمن آرایش رسانهای خود را از رسانههای رسمی به شبکههای نامرئی و روایتهای کوتاه در گروههای کوچک منتقل کرده است. نبرد امروز، نبرد بر سر «ادراک» است و ما نیز باید آرایش رسانهای خود را با تمرکز بر روایتهای اثرگذار بازطراحی کنیم.
نقش راهبردی بانوان در تحول رسانهای
وی بانوان را «نقطه طلایی تحول» خواند و افزود: بانوان با دارا بودن هویت، پیام و اعتماد اجتماعی میتوانند از یک مبلغ حضوری به یک «مبلغه» تبدیل شوند که در شبکههای اجتماعی اثر میگذارد و روایت زنانه ایرانی-اسلامی را بازتعریف میکند.
مخاطبشناسی و زبان مناسب
کاویانی بر ضرورت مخاطبشناسی تأکید کرد: مخاطب تغییر کرده اما زبان ما نه. یادداشت باید نیاز مخاطب را برطرف کند، برای او لذت و سرگرمی داشته باشد و با زبانی ساده و جذاب ارائه شود.
تنوع قالبهای یادداشتنویسی
وی در پایان به تنوع قالبهای یادداشتنویسی مانند سرمقاله، عکسنوشته، پادکست، توییت و نامهنگاری اشاره کرد و گفت: انتخاب قالب مناسب و تغییر زاویه دید میتواند درک مخاطب را به کلی دگرگون کند.
انتهای پیام/











نظر شما