به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» آیتالله اعرافی امروز در اختتامیه نهمین جشنواره علامه حلی که در مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره) در قم برگزارشد، گفت: مجموعه ای از برنامه ها در بخش آموزش و پژوهش در حوزه علمیه وجود دارد که به دنبال توسعه کاروان پژوهش طلاب بوده است؛ در حوزه امتحانات شفاهی، مصاحبه های درس خارج و پایان نامه ها، دست به قلم شدن بیشتر طلاب در ارزیابی های شفاهی و کتبی و... از جمله گام های فعلی حوزه بوده است.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه اظهارکرد: در قوانین جدید به دنبال نگاه جدی پژوهش محوری درحوزه پژوهش و حوزه اخلاق و تربیت و استعدادهای برتر و نخبگان بوده ایم.
مدیر حوزههای علمیه کشور بیان کرد: پیامبر اکرم(ص) در سه روایت خاص به اهمیت تفقه در دین تاکید فرمودند؛ رسیدن به فقاهت جامع در عرصه های مختلف نیازمند توسعه روحیه پژوهش در حوزه است؛ فقاهت امروز باید در همه قلمروهای مورد نیاز حضور یابد و جوابگوی دنیای امروز باشد؛ بخصوص اینکه ما از موضع انقلاب اسلامی و مکتب اهل بیت(ع) سخن می گوییم و گوش شنوای بسیاری نیز برای شنیدن این معارف وجود دارد.
وی از عزم مدیریت حوزه در تمرکز زدایی در حوزه علمیه قم خبرداد و گفت: باید در همه کشور از علمای فاضل و اندیشمندان و مفسران حوزوی بهره مند باشیم.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تفکرات مختلف نسبت به رویکرد پژوهش و سنن حوزوی گفت:در این بین، برخی به افراط و برخی به تفریط دچاره شده اند، یعنی گاهی برخی با افراط بیان میکنند که سنن گذشته در حوزه پژوهش نباید تسری پیدا کند؛ در نقطه مقابل باور دیگری مطرح است که با مناهج تاریخی حوزه میتوانیم به پژوهش های امروزی نیز دست بزنیم و تجربههای جدید را نیز به کار نمیبریم که این نگاه نیز تفریطی است.
وی افزود: در این زمینه باید نظریه منسجم و متعادل را انتخاب کنیم؛ حوزه یک نهاد دیرپای تاریخی پیوسته و پرثمر در زمینه علم و دانش و ترویج دانش های اسلامی دارد و با سنن و مناهج و روش های گوناگون حوزه های علمیه نیز به سادگی نمی توان برخورد کرد.
مدیر حوزه های علمیه با اشاره به رویکرد دلیل محوری حوزه بیان کرد: حوزه همیشه با رویکرد استدلالی میزبان تجربیات و نو اصولی بودهاست.
وی گفت:؛ منطق کلی ما آن است که یک علامه حلی آن آثاری آفریده که بر تاریخ سیادت میکند؛ در هر عصری چهرههای بزرگ و قله های عظیم در رشته های مختلف علوم اسلامی از حوزه، مبدل بوده اند و دست آوردهای گسترده داشته اند.
عضو جامعه مدرسین حوزه گفت: مقوله مباحثه و پیش مباحثه از مهمترین نظام های آموزشی است که به پژوهش محور شدن حوزه کمک می کند؛ مرور و ظرف بحث نقادانه از سنن حوزوی است که در مباحثه مستتر است.
آیتالله اعرافی اظهارکرد: گفتگوی نقادانه و مباحثه ای استاد و شاگرد از سنن دیرپای حوزه بوده است؛ استاد و شاگرد گاهی اوقات استفاده متفابل از هم داشتند؛ همچنین تقریر درست نیز از دیگر سنن حوزوی است که به توسعه و روحیه پژوهش گری موثر است.
مدیر حوزههای علمیه بیان کرد: تقریر نویسی خدمت بزرگی به استادان بوده است؛ یعنی استادان از تقریر شاگردان خود بهره برده اند؛ این تقریر به شکل شفاهی و مکتوب با تعامل مطلوب بین شاگرد و استاد انجام می شده است.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه تصریح کرد: حاشیه نگاری و تعلیق نویسی نیز از سنن مفید بوده است، زیرا از پیچ و خم زیاده نویسی جلوگیری می کند؛ تعلیقه علامه بر اسفار و شیخ محمد حسین بر کفایه و... از درخشان ترین تعلیقات است.
وی گفت: متون حوزوی نیز نباید ساده و نه چندان سنگین باشد که از ساده گیری و همچنین بد و سخت فهمی جلوگیری کند؛ تحصیل و تدریس همزمان از دیگر نکاتی است که باید در حوزه رعایت شود.
آیتالله اعرافی با ذکر این مطلب که سرجمع نظام آزاد حوزه، علمای بزرگ را تربیت کرده است اظهارکرد: این سنن باید در حوزه تقویت شود؛ ارزیابی ها در نظام حوزه نیز دقیق بوده است؛ از دیگر سنن حوزوی نشست های علمی و ارزیابی های تخصصی علمی طلاب و دروس خارج بوده است.
مدیر حوزههای علمیه بیان کرد: علم اصول و دانش های روش شناختی ما دانش های فاخری هستند که باید به این میراث نیز توجه کرد، ولی همزمان حوزه علمیه قم این افتخار را دارد که دریچه های آن به روی تجربه های جدید باز بوده است؛ بسیاری از هیئت های خارجی وقتی که بهره گیری حوزه از فناوری های نو را می بینند، شگفت زده شدهاند.
عضو شورای عالی حوزه تصریح کرد: تحولات بزرگی نیز در حوزه پژوهش در حوزه رخ داده است؛ قدم های بزرگی در رفع مشکلات پژوهش و نیازهای روز برداشته است.
