حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» ضمن بیان تبریک و شادباش بابت فرارسیدن میلاد مسرور ثامن الحجج(ع) ابراز داشت: یکی از ویژگی های خاص مکتب علمی و فرهنگی امام رضا(ع) این بوده که ایشان بر مساله اخلاق اجتماعی و ترویج و تحقق آن تاکید فراوانی داشتند.

وی افزود: واقعیت آن است که این مساله از آن قبیل مسایلی است که در تاریخ اسلام تا حدود زیادی مهجور واقع شده و این در حالی است که حضرات معصومین (ع) به طور خاص بر آن تاکید و اهتمام داشته اند.

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی همچنین گفت: اخلاق اجتماعی امر بسیار مهمی است که در طول تاریخ به حاشیه رانده شده و امروز در فضای کنونی چه در کشور و چه منطقه و جهان به شدت نیازمند آن هستیم و حقیقتاً ارمغانی که ما به عنوان اسلام می توانیم معرفی کنیم همین اخلاق اجتماعی است که فصل غنی شده ای در اسلام دارد که دریچه های روی آن اگر گشوده شود و مورد استخراج قرار گیرد و به جامعه ارزانی شود، قطعاً دست بالا را جامعه اسلامی در هر زمینه ای نسبت به جوامع دیگر خواهد داشت.

وی با اشاره به این که یکی از فصل های مهم زندگی امام رضا(ع) ناظر به مساله اخلاق اجتماعی و لطافت های بسیاری است که حضرت به این واسطه به جامعه زمان خویش تزریق نمودند، افزود: از همین روست که می بینیم آرام ترین جامعه از حیث مناسبات شیعه و سنی در زمان امام رضا(ع) بوده چرا که اخلاق اجتماعی به آن تزریق می شده است.

حجت الاسلام و المسلمین مبلغی همچنین خاطرنشان کرد: در شرایط کنونی که جهان تشیع و جهان اهل سنت آماده طرح مباحث گفتمانی با الازهر هستند باید اخلاق اجتماعی به صورت نهادینه شده و نه شعاری مطرح و تبیین شود که اگر این گونه شد، خدمت بزرگی با الهام از سیره امام رضا(ع) کرده ایم و این را هم باید بدانیم که اخلاق اجتماعی فقط مربوط به شیعه وسنی نیست.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان این نکته که دوران حیات و امامت این امام رئوف از نظر علمی ، فرهنگی و همچنین میزان و چگونگی ارتباطات و مناسبات میان شیعه و سنی، دوره خاصی به شمار می رود که خود از زوایای گوناگون قابل بحث و بررسی دقیق است، گفت: بی شک ماحصل مطالعات و پژوهش ها در این زمینه ها می تواند الگوهایی را فراروی ما به ویژه در شرایط خاص امروزی قرار دهد که قطعاً بسیار مفید و درس آموز خواهد بود.

این استاد و محقق برجسته حوزوی همچنین یادآور شد: امام رضا (ع) در زمان حیات نورانی خویش از حیث علمی چند استراتژی اساسی داشتند و بر همین اساس نیز توانستند توفیقاتی را برای آن جامعه خلق کنند، از جمله این که ایشان گرچه دانش و علوم و معارف اهل بیت(ع) را به مردمان جامعه خویش ارایه می نمودند اما در عین حال با ظرافت خاص ، به طرح و عرضه مکتب امام صادق(ع) در فضای کلانی به نام امت اسلامی می پرداختند و این شیوه حضرت به گونه ای بود که باعث سوء استفاده بداندیشان آن جامعه نمی شد تا مبادا تلاش های علمی ایشان مبنا و معیاری برای دوگانگی امت قرار داده شود .

وی افزود: در واقع نحوه ارایه مطالب علمی از سوی امام رضا(ع) طوری بود که همه اندیشه های اسلامی را در بر می گرفت و در عین حال به تبیین و ترویج اندیشه اهل بیت(ع) نیز اهتمام داشتند و این روش به گونه ای بود که حساسیت ایجاد نمی کرد و مبنایی بر تفرقه و دوگانه انگاری و صف بندی میان مسلمین نمی شد.

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس ادامه داد: به همین خاطر است که می بینیم در رکاب ایشان علاوه بر علمای شیعه ، علمای سنی نیز با وجود اعتقادشان به مکتب خودشان حضور داشتند .

وی اظهار داشت: بُعد دیگر سیره و تلاش علمی امام رضا(ع) ناظر به این مساله است که اساساً ایشان صف مسلمین و علوم آنان را در قبال علوم ادیان و معارف ادیان دیگر در یک صف بندی علمی واحدی قرار دادند به این معنا که روش و سیره ایشان نوعی از تزریق انسجام و وحدت اسلامی را در بدنه جامعه به همراه داشت و در مناظرات حضرت با علما و اندیشمندان ادیان دیگر نیز به خوبی این مساله انعکاس پیدا کرد.

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی تصریح کرد: از سویی ایشان عقلانیت اندیشی را در کنار تعبد اندیشی در فقه ترویج دادند ، چنان که می دانیم اثر گرانسنگ علل الشرایع عمدتاً محصول روایات رضوی است؛ در واقع در جامعه زمان حضرت که به نوعی متمرکز و متوجه به علم بود، ایشان در کنار تقویت بعد تعبدی در فقه ، نوعی عقلانیت اندیشی را نیز ترویج دادند که حاصل آن تحت عنوان فلسفه احکام مشخص شد، هر چند که متاسفانه بعدها، خود این دانش از جامعه اسلامی به نوعی رخت بربست و دنبال نشد اما مایه ها و دقت های علمی فراوانی در آن بنیان گذاشته شد.

وی افزود: البته باید توجه داشت که این مسایل را امام رضا(ع) برای عوام مطرح نمی کردند بلکه برای خواص که با قد و قواره دانش آشنا بودند، مطرح می ساختند، کما این که فضل بن شاذان ها حاصل آن است که عقلانیت همراه و مرتبط با فقه از سوی حضرت دنبال شد.