به گزارش خبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام والمسلمین محمد حسن زمانی پیش از ظهر امروز در نشست علمی روشنفکران عرب و میراث اسلامی که با حضور دکتر ادریس هانی، اندیشمند مغربی جهان عرب در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد، اظهار داشت: تاکنون در امت اسلام تقسیم بندی هایی برای اسلام شناسی همچون تقسیم به تشیع و تسنن، تقسیم به مکاتب کلامی، تقسیم به مذاهب فقهی و ... رخ داده است.

وی ابراز داشت: تاریخچه پیدایش مذاهب به بعد از رحلت نبی مکرم اسلام(ص) بر می گردد که صحابه و تابعین برای فراگیری معارف اسلامی و احکام به این مذاهب نیاز داشتند.

معاون بین الملل حوزه های علمیه با بیان این مطلب که تا قرن چهارم بیش از 40 مذهب فقهی پدیدار شد، خاطرنشان ساخت: تعدادی از این مذاهب قوی تر از مذاهب اربعه کنونی بوده اند و این مذاهب در آن زمان جایگاهی نداشته و محجور بودند؛ اما مسائلی سبب شد تا آنان امروز قدرت پیدا کنند.

رایزن فرهنگی سابق ایران در مصر با بیان این مطلب که سه نگاه در دنیای اسلام رخ داد، تصریح کرد: رویکرد تحجری به اسلام، رویکرد لیبرالیستی و سکولاریستی و اسلام اصیل و تمدنی، سه نگاهی است که در دنیای اسلام رخ داد و با آن مواجه شدیم.

*شاخصه های اسلامی تحجری

حجت الاسلام والمسلمین زمانی با اشاره به شاخصه های اسلام تحجری، بیان داشت: خوارج نهروان نخستین چهره هایی هستند که تحجر را نشان داده؛ برداشت ظاهری و جمودگرایانه از برخی آیات پیدا کرده و بر اساس آن تصمیم می گیرند؛ لذا برای اینکه حاکمیت اسلامی را تحقق ببخشند، لا حکم الا لله را برداشته و نماد حاکمیت اسلامی که علی ابن ابی طالب(ع) بود را شهید کردند.

وی ادامه داد: جریان تحجر ادامه پیدا کرد و در میان اهل سنت مکتب ظاهریه و در میان شیعه مکتب اخباریه حاصل شد؛ البته میزان جمودگرایی در میان ظاهریه و اخباریه متفاوت است و اگر افرادی نام برده می شوند، باید از یکدیگر تفکیک شوند.

معاون بین الملل حوزه های علمیه محمدبن عبدالوهاب را یکی از شخصیت های متحجر نام برد و گفت: این شخص به دلیل نگاه تحجرگرایانه؛ حتی هم مذهبی های خود را نیز نتوانست تحمل کند و تعدادی را کشت.

*تکفیر یکی از میوه های تلخ اندیشه تحجر است

رایزن سابق فرهنگی ایران در مصر اظهار داشت: تحجر آنقدر گسترش پیدا کرد که تبدیل به تکفیر شد و امروز تکفیر یکی از میوه های تلخ اندیشه تحجر است.

حجت الاسلام والمسلمین زمانی با اشاره به خاطره ای از نشست با بن باذ، ابراز داشت: در 3 جلسه مفصلی که با او داشتیم، درباره موضوع شرک شیعیان سوال کردم که پاسخ داد: خداوند در قرآن کریم می فرماید: «لا تدعوا مع الله احدا/ غیر از خدا کسی را نخوانید» و شما غیر از خدا اشخاص دیگری را می خوانید؛ این اشخاص به معنای ظاهری این آیه استناد کرده و شیعیان را مشرک می دانند.

*انواع حاکمیت در کشورهای اسلامی

وی در ادامه با اشاره به نوع حاکمیت در کشورهای اسلامی، خاطرنشان ساخت: نوع اول حاکمیت در کشورهای اسلامی، خلافتی است که امروز متحجرین بیان می کنند که همان استبداد دینی است؛ همانند کشور عربستان که انتخاباتی در آن انجام نشده و پارلمانی برای قانون گذاری ندارد.

معاون بین الملل حوزه های علمیه نوع دوم حاکمیت را، حکومت لیبرالی و سکولاریستی دانست و گفت: تفکر سکولاریستی قائل به این مسئله است که حاکمیت می تواند تماما دینی نباشد؛ بلکه می توان از دیگر مکاتب و کشورهای موفق دنیا الگو گرفت و استفاده کرد.

رایزن سابق فرهنگی ایران در مصر تصریح کرد: در کشور ایران نیز شاه مخالف با نماز و روزه نبود؛ اما قوانین ایران را از غرب و اروپا داخل و استفاده کرد و قائل به تفکر لیبرالی و سکولاریستی بود.

*تفکر اکثر کشورهای اسلامی چه می باشد؟

حجت الاسلام والمسلمین زمانی بیان داشت: متأسفانه امروز اکثریت کشورهای اسلامی دچار این نظریه و تفکر بوده و حتی تعدادی از علمای دینی اسلام نیز معتقد به آن می باشند.

وی اظهار داشت: الازهر مصر، نماد حوزه های علمیه جهان عرب است؛ اما علمای انقلابی آن نیز به این نوع تفکر لیبرالی و سکولاریستی قائل بوده و آن را قبول دارند.

*دلائل علمای انقلابی مصر بر استفاده از اسلام لیبرالی

معاون بین الملل حوزه های علمیه با اشاره به دلائل علمای مصر بر اتفاق بر این نظریه، ابراز داشت: آنان می گویند که برخی از قوانین اسلام امکان اجرا در شرایط امروز عالم ندارد و در مصر، 12 درصد مسیحی زندگی می کنند و امکان حضور حکومت اسلامی وجود ندارد.

رایزن فرهنگی سابق ایران در مصر یادآور شد: تفکر لیبرالی و سکولاریستی، تفکر غالب دنیای اسلامی امروز است.

حجت الاسلام والمسلمین زمانی خاطرنشان ساخت: تفکر میانه و متعدل، اسلام اصیل و تمدنی است که هم اصیل است؛ هم عقلانی است و هم تمدن ساز می باشد.

*وام گیری از قوانین تفکرات دیگر در اسلام اصیل و تمدنی معنا ندارد

وی تصریح کرد: وام گیری از قوانین کشورهای دیگر در این تفکر معنا نداشته و اسلام برای قوانین خود دستورالعمل دارد.

معاون بین الملل حوزه های علمیه در پایان بیان داشت: فهم عقلانی از آیات و روایات، از موارد بسیار مهم برای اجرایی سازی قوانین می باشد.