دکتر عماد الدین الحمرونی کارشناس جغرافیایی شیعه و استاد دانشگاه المصطفی پاریس در گفتگو با سرویس بین الملل خبرگزاری «حوزه»، گفت: نقش شیعه در توسعه تفکر اسلامی بسیار مهم است؛ چرا که شیعه بر پایه تعقل شکل گرفته است؛ یعنی شیعه بنیادگرا و برگرفته از اندیشه الهی است که دو شاخه دارد، یکی اندیشه نبوی و دیگری اندیشه امامی و این اختصاص به شیعه دارد.
متن گفتگو به شرح زیر است:
حوزه: شیعه چه نقشی در توسعه تفکر اسلامی دارد؟
زمانی که در مورد نقش شیعه و علمای شیعه در پیدایش علوم اسلامی و پیشرفت آن صحبت می کنیم، ما را بر آن می دارد که تاریخ اسلام را به شیوه صحیح بخوانیم و این نقش تنها اختصاص به علوم اسلامی ندارد، بلکه همه علوم را به طور عمومی در بر می گیرد.
نقش شیعه در تحول اندیشه اسلامی بسیار مهم است؛ چرا که شیعه بر پایه عقل شکل گرفته است؛ یعنی شیعه بنیادگرا و برگرفته از اندیشه الهی است که دو شاخه دارد، یکی اندیشه نبوی و دیگری اندیشه امامی و این اختصاص به شیعه دارد.
دیدگاه الهی نسبت به وحی و قرائت نص دینی منجر به ظهور عقل شیعی شده که تاریخ را بفهمد و رویکرد علمی را در مسائل عقلی یا معنوی یا حتی علوم طبیعی و علوم دیگر مثل ریاضیات، فیزیک، طبیعت و پزشکی تغییر دهد.
حوزه: وهابیت چه نقشی در نابودی اندیشه اسلامی دارد؟
وهابیت زمانی که تأسیس شد از طریق حمایت مالی و در آمد حاصل از نفت به شکل چشم گیری گسترش یافت و این اندیشه دینی با عنوان جعلی "اصلاح" مثل یک کالا مبادله شد؛ چراکه وهابیت، با مفهوم اصلاح و بازگرداندن مسلمانان به توحید به وجود آمد و رشد یافت.
آن ها این اعتقاد را به وجود آوردند که مسلمانان در عصر انحطاط و فروپاشی هستند و از اندیشه توحید برگشته، گمراه و مشرک شده اند و وهابیت برای نجات مسلمانان از اندیشه شرک آلود یا از گمراهی در افکار منحرف آمده است.
وهابیت از احساسات و عواطف مسلمانان سوء استفاده کرد و جهان اسلام به استعمار فرانسه و انگلیس در آمد و منجر به نابودی اندیشه دینی و اسلامی شد.
انگلیسی ها وهابیت را در شبه جزیره عربستان و بهائیت را در ایران و ترکیه تأسیس کرده و برای گسترش وهابیت بین مسلمانان تلاش کردند.
آن ها از وهابیت برای مقابله با بیداری اسلامی در ایران به رهبری امام خمینی استفاده کردند، امّا وهابیت نتوانست در برابر قدرت انقلاب اسلامی و اسلام محمدی اصیل دوام بیاورد، لذا امروز شاهد نابودی آن هستیم.
حوزه: شما در همایش نقش شیعه در پیدایش علوم اسلام و پیشرفت آن شرکت داشتید، این همایش را چگونه ارزیابی می کنید؟
این همایش در وقت مناسبی برگزار شد و تبیین کرد که پایه های علوم اسلامی توسط گروهی از علمای شیعه در جریان تاریخ بنیان نهاده شد و آن علما در معرض ستم، قتل، آوارگی و تبعید قرار گرفتند و این مسئله بسیار مهمی است.
امّا مسئله مهم تر در این همایش، پرداختن و تمرکز بر نقش علمای شیعه در پیشرفت علوم اسلامی بود؛ مسئله ای که ما در عصر حاضر بسیار به آن نیازمند هستیم و ما باید مفاهیم اسلامی را به شیوه ای که با نیازهای و اقتضاءات عصر همراه باشد، همسان سازی کنیم.
