به گزارش خبرگزاری حوزه، خانم زینب بیک زاده، طلبه مدرسه علمیه فاطمیه مشکین شهر استان اردبیل با اشاره به تحقیق پایانی خود با عنوان «عوامل مؤثر در کاهش فرزندآوری در خانواده ایرانی» که در جشنواره علامه حلی برگزیده شده است، اظهار داشت: این تحقیق عوامل فردی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کاهش فرزندآوری را مورد بررسی قرار داده است.
وی افزود: این تحقیق در ۷ فصل «جایگاه خانواده در اسلام»، «دیدگاه اسلام در مورد فرزندآوری و آثار و فواید فرزندآوری»، «عوامل فردی مؤثر در فرزندآوری»، «عوامل اجتماعی مؤثر در فرزندآوری»، «عوامل اقتصادی مؤثر در فرزندآوری»، «عوامل فرهنگی مؤثر در فرزندآوری» و «راهبردهای مؤثر در افزایش فرزندآوری در خانواده ها» تهیه و تنظیم شده است.
برگزیده جشنواره علامه حلی از استان اردبیل با اشاره به راهبردهای مؤثر در افزایش فرزندآوری در خانواده ها، ادامه داد: در این تحقیق ۶ راهبرد اصلی را ارائه کرده ام که شامل «اصلاح نظام تربیت»، « اصلاح ساختارهای اقتصادی»، «تدوین پیوست تحلیلی»، «اعمال سیاست های تشویقی»، «افزایش آگاهی ها و مهارت ها» و «تدوین الگوی واگذاری و بهره گیری از منابع و امکانات طبیعی و مدیریّت نیروی انسانی» است.
وی به برخی از اقدامات مؤثّر در جهت افزایش فرزندآوری و افزایش جمعیّت اشاره کرد و گفت: «فراهم نمودن مقدّمات ازدواج آسان و تشویق جوانان به ازدواج»، «برنامه ریزی در جهت پایین آوردن سنّ ازدواج به منظور رسیدن به زمان مناسب برای فرزندآوری»، «تشویق خانواده ها به سبک زندگی ایرانی اسلامی به جای سبک زندگی غربی»، «تلاش و برنامه ریزی در جهت کاهش آمار طلاق»، «کاهش زمان تحصیل جوانان به منظور وارد شدن به حوزه اشتغال و تشکیل زندگی خانوادگی»، «آموزش مهارت های زندگی زناشویی به جوانان» و «تضمین سلامت مادر و کودک و احساس امنیّت خانواده برای فرزندآوری» برخی از این اقدامات هستند.
خانم بیک زاده «تأمین بهداشت روانی و عاطفی خانواده با وجود فرزندان بیشتر و گستردگی خانواده»، «استفاده از ظرفیّت های آموزشی، در سطوح مختلف آموزش و پرورش و آموزش عالی نسبت به افزایش جمعیّت مطلوب و فرزندآوری»، «تخفیف مدّت سربازی پسران در صورت تأهّل»، «تخفیف های مالیاتی برای خانواده های پرجمعیّت»، «اختصاص مدارس مخصوص، توسّط آموزش و پروش برای دخترانی که ازدواج کرده اند»، «قرار دادن سهمیه مناسب دانشگاهی برای دخترانی که ازدواج کرده اند» و «افزایش مرخّصی های بدون حقوق زایمان برای مادران شاغل» را برخی دیگر از اقدمات مؤثّر در جهت افزایش فرزندآوری و افزایش جمعیّت دانست.
«طرح مرخّصی با حقوق برای تولّد فرزند سوّم به بعد»، «کاهش هزینه های مربوط به زایمان و حمایت های بیمه ای خاص از زوج های نابارور»، «تخفیف در شهریّه مهدکودک فرزند سوّم به بعد»، «الگوسازی از خانواده های موفّق پرجمعیّت»، «افشای طرح های نظام سلطه برای کاهش جمعیّت مسلمین و به ویژه شیعیان»، «ایجاد حساسیّت های عمومی درباره بحران ها و آسیب های ناشی از کاهش جمعیّت» و «اصلاح رویکرد رسانه ملّی و نفی سبک زندگی غربی و جایگزینی آن با سبک زندگی اسلامی» نیز از دیگر اقداماتی بود که خان بیک زاده به آنها اشاره کرد.
وی تصریح کرد: در هر صورت نباید منتظر اقدامات نهادهای دولتی و دستگاه های مسئول بمانیم چون بخشی از اقدامات بر عهده این نهادها است و برخی اقدامات دیگر که مهم تر از اقدامات دولتی است، بر عهده تک تک افراد جامعه است و هر مسلمان غیور به تنهایی می تواند قدرت عمل را به دست گیرد و اقدام به موقع و مناسب را انجام دهد.
چکیده تحقیق پایانی برگزیده جشنواره علامه حلی:
انسان اصالتاً موجودی اجتماعی است و اوّلین و پایدارترین هسته زندگی اجتماعی بشر، با ازدواج و تشکیل خانواده آسان می گردد. خانواده در اسلام دارای اهمیّت فراوانی است و دین مقدّس اسلام برای آن نظام و قوانین جامع و همه جانبه وضع کرده است تا سعادت افراد آن را تضمین کند. خانواده، نهاد اجتماعی جهان شمولی است که به رغم کوچک بودن، دارای آثار و کارکردهای پردامنه زیستی، روانی، دینی، آموزشی، تربیّتی، جمعیّتی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی است، یکی از کارکردهای مهمّ تشکیل خانواده تولید مثل است که بقای نوع بشر را تضمین می کند.
با توجه به آیات قرآن کریم و روایات اهل بیت علیهم السلام در می یابیم که از نظر اسلام اصل و مبنا بر داشتن فرزند و فرزندآوری است و انسان طبیعتاً خواستار داشتن فرزندان زیاد است و امر فرزندآوری و فرزندخواهی هم خواست ذات انسان است و هم از نگاه دینی ممدوح بوده است و بر آن فواید و آثار مثبتی مترتّب است و نقش بسزایی در موفقیّت و سعادت دنیوی و اخروی افراد دارد. جدای از میل به داشتن فرزند برای بقای نسل، حبّ به فرزند و والدین شدن نیز یکی از دلایلی است که افراد را به سمت تشکیل خانواده سوق می دهد.
متأسّفانه در سال های اخیر، فرزندآوری که پدیده ای جدایی ناپذیر از ازدواج بوده، تبدیل به پدیده ای شده که خانواده ها در انتخاب آن دچار تردید هستند و در حال حاضر شاهد عدم تمایل افراد جامعه به داشتن بیش از یک یا دو فرزند هستیم؛ به همین دلیل این تحقیق عوامل مؤثّر در کاهش فرزندآوری در خانواده های ایرانی را بررسی کرده است.
حاصل آن که عوامل مؤثّر در کاهش فرزندآوری خانواده ها در چهار دسته «عوامل فردی» که شامل عواملی همچون ترس از فقر، رواج فردگرایی، عامل راحت طلبی، بی حوصلگی و رفاه طلبی و زیبایی جسمانی و...؛ «عوامل اجتماعی» مانند تحوّل در ازدواج و طلاق، افزایش سطح تحصیلات و اشتغال زنان، گسترش خانواده های هسته ای، افزایش میزان شهرنشینی و آپارتمان نشینی، مسئله روسپیگری و سیاست های دولتی و...؛ و «عوامل اقتصادی» و «عوامل فرهنگی» همچون رواج فرزندسالاری، افزایش نگرانی های تربیتی، تحقیر کار خانگی و مادری، نگرانی از بی ثباتی خانواده و مصرف گرایی و گرایش به سبک زندگی مدرن و غربی و ... قابل بررسی است.
