حجت الاسلام و المسلمین محمدعیسی اکبری از اساتید حوزه علمیه قم در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در ساری، با تسلیت به مناسبت سالگرد شهادت امام رضا(ع)، اظهار داشت: ضرورت دارد تا جوانان با سیره اهل بیت (ع) بیش از پیش آشنایی داشته باشند.
تواضع در سیره پیامبر (ص) و ائمه معصومین (ع)
استاد حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: پیامبر خدا (ص) در زمان نزدیک ارتحالشان، این آیه شریفه را تلاوت فرمود: «تِلْکَ الدَّارُ الْآخِرَةُ نَجْعَلُها لِلَّذینَ لا یُریدُونَ عُلُوًّا فِی الْأَرْضِ وَ لا فَساداً وَ الْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقینَ؛ آن سرای [پرارزش] آخرت را برای کسانی قرار می دهیم که در زمین هیچ برتری و تسلّط و هیچ فسادی را نمی خواهند و سرانجام [نیک] برای پرهیزکاران است.» (قصص: ۸۳)
وی افزود: رسول مکرم اسلام(ص) حتی در لحظات آخر حیات مبارکشان ما را از طلب علوّ، برتری و تکبر و طلب ریاست، برحذر می دارند؛ اما بعد از پیامبر (ص) به این آیه توجه نکردند و جریان را به انحراف کشاندند؛ اگر به انحراف کشیده نمی شد، آن مصائب بسیار برای جوامع اسلامی روی نمی داد.
حجت الاسلام والمسلمین اکبری بیان کرد: پیامبر (ص) خودشان الگوی عملی در تواضع بودند؛ اگر در جمع اصحاب بودند، دایره وار می نشستند؛ به گونه ای که اگر غریبه ای می آمد، نمی توانست تشخیص بدهد رسول الله (ص) کدام شخص است. پیامبر (ص) با خدمه، غلامان بر سرِ یک سفره می نشستند؛ تکبر، برتری و علوّ در کار نبود.
وی با تأکید بر عدم علوّ و برتری در ائمه اطهار (ع) ولو با داشتن حکومت ظاهری، اظهار داشت: در خطبه ۳۳ نهج البلاغه امیرالمؤمنین (ع) در زمان حکومت خود فرمود: این حکومت برای من به ارزش یک کفش پاره ای هم نیست؛ مگر آنکه به واسطه این حکومت احقاق حق کنم و داد مظلومی را بستانم.
حجت الاسلام والمسلمین اکبری خاطرنشان کرد: سیره فردی و اجتماعی امام رضا (ع) نیز عینا مانند پیامبر اسلام (ص) و اجداد طاهرینشان علیهم السلام بوده است.
وی افزود: عبداللَّه بن صلت از مردی بلخی نقل کرد: من در سفر خراسان در خدمت حضرت رضا (ع) بودم. روزی غذا خواست و تمام غلامان خود را از سیاه و غیرسیاه در سر سفره جمع کرد؛ عرض کردم: فدایت شوم خوب است برای آنها سفره جداگانه می انداختند. حضرت (ع) فرمود: نه! خدای ما یکی است و مادر و پدرمان نیز یکی است و جزا و پاداش بستگی به عمل اشخاص دارد.
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به محترم بودن همه انسان ها در نزد امام (ع) به عنوان انسان، گفت: در عیون اخبار الرضا (ع) آمده که یاسر خادم گفت: وقتی حضرت رضا (ع) منزل را خلوت می دید، تمام غلامان و اطرافیان خود را از کوچک و بزرگ جمع می نمود؛ برای آنها حدیث می کرد و با ایشان انس می گرفت؛ آنها نیز به آن جناب مأنوس می شدند؛ وقتی سر سفره می نشست، تمام آنها را از صغیر و کبیر جمع می نمود و با خود می نشاند؛ حتی مهتر اسبان و خونگیر را.
وی بیان کرد: علامه مجلسی به نقل از کتاب مناقب می آورد: حضرت رضا (ع) وارد حمام شد؛ شخصی گفت: مرا دلاکی کن. شروع کرد به کیسه کشیدن؛ در این بین، آن جناب را شناخت؛ مرد عذرخواهی می کرد؛ ولی امام (ع) در ضمن اینکه او را دلخوش می نمود، او را کیسه می کشید. (زندگانی حضرت علی بن موسی الرضا (ع) (ترجمه جلد ۴۹ بحار الأنوار، ص: ۹۱)
حجت الاسلام والمسلمین اکبری با اشاره مجدد بر تأکید پیامبر (ص) بر آیه ۸۳ از سوره مبارکه قصص، افزود: این آیه شریفه را عینا در سیره امام رضا (ع) مشاهده می کنیم. اگر پیامبر (ص) می فرماید: «خدایا من را مسکین زنده نگاه دار؛ فقیر بمیران و در زمره فقیران محشور نما»، امام رضا (ع) نیز در کنار پایین ترین طبقه جامعه می نشست و مانند یک برادر صمیمی و یک انسان مهربان با آنها غذا می خورد و با آنها صحبت می کرد و با آنها مجالست داشت؛ نه آنکه صرفا با اعیان حشر و نشر داشته باشد و افراد فرودست را کنار بگذارد؛ بیشتر معاشرت ائمه (ع) و پیامبر اسلام (ص) با افراد پایین دست جامعه بوده و آنها را دوست داشته اند.
وی با اشاره به برخورد های تربیتی امام رضا (ع) خاطرنشان کرد: اگر کسی مخصوصا در نظام جمهوری اسلامی ایران مسئولیتی داشته باشد، باید رفتار و سیره ائمه (ع) را نصب العین خود قرار دهند.
مبارزه با انحرافات
حجت الاسلام والمسلمین اکبری از اساتید حوزه علمیه قم در بخش دیگری از گفتوگو بیان داشت: یکی از فعالیت های امام رضا (ع)، «مبارزه با انحرافات» بوده است.
وی با اشاره به روایت «حبّ الدنیا رأس کلّ خطیئه»، تأکید کرد: در زمان امام رضا (ع) جریان واقفیه ایجاد گردید. واقفیه نسبت به امام رضا (ع) توقف کردند؛ و معتقدند حضرت (ع) امام نیست و فقط امام کاظم (ع) امام بود؛ آنها می گفتند امام موسی بن جعفر (ع) زنده است و از دنیا نرفته است؛ بلکه به آسمان رفته؛ همان گونه که حضرت عیسی مسیح به آسمان رفت؛ و او قائم منتظر است که باید زمین را پر از عدل و داد کند، پس از آنکه پر از ظلم و جور شده باشد؛ طرفداران واقفیه گمان می کردند کسی که در زندان سندی بن شاهک بوده، امام موسی بن جعفر (ع) نبوده، بلکه شبیه به او بوده است و مردم خیال کردند که او خود امام موسی بن جعفر بوده است.
حجت الاسلام والمسلمین اکبری با طرح این سؤال در علت شکل گیری چنین جریان با چنین تفکر، تأکید کرد: علت در مادی گرایی بود؛ چرا که در دوران اسارت و زندانی بودن امام کاظم (ع) وکلای حضرت (ع) که مسئول جمع آوری حقوق شرعی بودند، با مبلغ هنگفتی مواجه شدند. به عنوان مثال در نزد «زیاد بن مروان مخزومی»، ۷۰۰۰۰ دینار، و در نزد «علی بن ابی حمزه بطائنی»، ۳۰۰۰۰ دینار از حقوق شرعی شیعیان بوده؛ و به همین ترتیب در نزد دیگر وکلای حضرت نیز اموالی از شیعیان در نزدشان وجود داشت.
وی بیان کرد: وقتی امام کاظم (ع) به شهادت رسید، برخی از این وکلا به خاطر اینکه این پول را نزد خودشان نگاه دارند، شهادت حضرت موسی کاظم (ع) را انکار کردند و با اموالی که نزدشان بود، مزارع و خانه هایی را خریدند. هنگامی که امام رضا (ع) آن اموال را از آنها مطالبه کرد، مرگ پدرش را انکار کردند و از تسلیم اموال به امام (ع) خود داری نمودند و به ایشان گفتند که شما که امام نیستید؛ بلکه امام، پدرتان بود که هنوز زنده است.
استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم با اشاره به انتشار افکار مسموم واقفیه بر تلاش حضرت برای جلوگیری از انحراف مردم اشاره و خاطرنشان کرد: حضرت (ع) به بعضی از سران واقفیه نامه نوشتند و آنها را باطل شمردند و فرمودند: «جایگاه شما در جهنم است»؛ و به اصحاب خود دستور داد که این نامه را استنساخ کنند تا مبادا سران واقفیه نامه را انکار کنند؛ و به این ترتیب به شدت با این جریان منحرف مقابله کردند.
حجت الاسلام والمسلمین اکبری تصریح کرد: دنیاطلبان از هر راهی، چه از راه اموال، چه ریاست و چه غیر از اینها، فریب می خوردند؛ امام (ع) با شدت و با استواری در مقابل این جریان انحرافی ایستاد و آنها را برای مردم آشکار کرد؛ و البته در این مواقع، وظیفه عالم نیز مشخص است: «اذا ظهرت البدع فعلی العالم ان یظهر علمه فان لم یفعل سلب نور الایمان» (زندگانی حضرت امام موسی کاظم (ع) ( ترجمه جلد ۴۸ بحار الأنوار)؛ ص۲۳۳)
نظر شما