خبرگزاری حوزه| انسان امروز در دو دایره بههمپیوسته زندگی میکند؛ «دایره خصوصی» و «دایره اجتماعی». این دو حوزه در مرزهای خود دائماً دستخوش تغییر هستند و جدایی مطلق میان آنها به سختی ممکن است. رفتارهایی که در گذشته کاملاً شخصی تلقی میشدند، امروز در اثر گسترش رسانههای اجتماعی و شفافیت فضاهای عمومی، بازتاب اجتماعی یافتهاند.
بر اساس دیدگاههای فرهنگی، نوع کنش انسان در هر دایره، معنا و پیام متفاوتی دارد. برای نمونه، صرف غذا در خانه مصداق زیست خصوصی است، اما همان رفتار در رستوران عمومی به محیط اجتماعی تعلق پیدا میکند. یا گوش دادن به موسیقی با هدفون عملی شخصی است، ولی پخش آن در مکان عمومی با اسپیکر، رفتار اجتماعی محسوب میشود.
از همین رو انتخابهایی مانند نوع پوشش، سبک مصرف و مدل زندگی، تنها بیان سلیقه فردی نیستند؛ بلکه حامل پیام فرهنگی و اجتماعیاند. فردی که در مقام عضوی از جامعه فعالیت میکند نمیتواند صرفاً با تکیه بر «حق شخصی» از مسئولیت اجتماعی خویش چشم بپوشد، زیرا هر کنش ظاهری او در شکلدهی به فرهنگ عمومی مؤثر است.
در این چارچوب، مسئله حجاب نیز از محدوده زندگی شخصی فراتر میرود. همانگونه که مالک ساختمان نمیتواند نمای بیرونی ملک خود را بدون توجه به مقررات شهری طراحی کند، انسان در جامعه اسلامی نیز موظف است در ظاهر و پوشش خود، شأن فرهنگی جامعه را رعایت کند. حجاب، نه صرفاً یک انتخاب فردی، بلکه نشانهای از تعهد جمعی نسبت به حفظ حرمت و زیبایی فضای عمومی است.
کارشناسان تاکید دارند که «مرز میان رفتار خصوصی و اجتماعی» شاخصی مغفول در سیاستگذاری فرهنگی است. زمانی که جامعه بتواند این مرز را بازتعریف کند، توازن میان احترام به حریم شخصی و صیانت از فرهنگ عمومی برقرار خواهد شد؛ و بدین ترتیب، حجاب نه دستوری محدودکننده، بلکه بیانگر نظم فرهنگی و کرامت اجتماعی در جامعه اسلامی فهمیده میشود.
نورالهدی مازارچی
انتهای پیام
نظر شما