به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه در اراک، در جهانی که هیاهوی رسانه و اطلاعات سطحی هر روز گستردهتر میشود، کتاب همچنان مأمن اصالت، تعمق و حقیقت باقی مانده است؛ چراغی است که در تاریکی شتابزدگی دیجیتال، اندیشیدن را ممکن میسازد.
خبرنگار خبرگزاری حوزه در اراک با حجتالاسلام والمسلمین احمدی اراکی مبلّغ حوزه علمیه استان مرکزی گفت و گویی کرده است که نظر شما را به آن جلب می کنیم:
ـ به نظر شما در عصر دیجیتال و با وجود شبکههای اجتماعی، کتاب چه جایگاهی در زندگی مردم امروز دارد؟ آیا کتاب کاغذی هنوز جذابیت خود را حفظ کرده است؟
کتاب در عصر دیجیتال نه تنها جایگاه خود را از دست نداده، بلکه به مثابه منبع اصالت، تعمق، و مرجعیت علمی اهمیت بیشتری یافته است. فضای مجازی و شبکههای اجتماعی دریایی از اطلاعات سطحی و پراکنده ایجاد کردهاند که غالباً فاقد اعتبار و عمق لازم برای تشکیل یک منظومه فکری منسجم هستند. کتاب، به دلیل پشتوانه پژوهشی، داوری محتوایی، و ساختار منسجم، پناهگاهی برای جستجوی حقیقت و دوری از درهمتنیدگیهای رسانهای است.
و اما در مورد کتاب کاغذی باید عرض کنم که کتاب کاغذی جذابیت حیاتی خود را حفظ کرده است بهویژه در محیطهای علمی و حوزوی که نیازمند تعمق، حاشیهنویسی، و رجوع سریع به منابع متعدد هستیم، حس لمس، بوی کاغذ، و امکان تمرکز بدون حواسپرتیهای دیجیتال، آن را به ابزار برتر برای فهم عمیق متون تبدیل میکند. کتابهای درسی و تفسیری ما (مانند مکاسب، کفایه،المیزان، تسنیم) میراثی هستند که اصالت مطالعهشان با نسخه چاپی گره خورده است.
ـ خانواده به عنوان اولین نهاد آموزشی، چگونه میتواند علاقه به کتاب و مطالعه را در کودکان و نوجوانان نهادینه کند؟ شما چه خاطرهای از کتاب خواندن در خانواده خود دارید؟
خانواده میتواند با تبدیل مطالعه به یک رسم روزانه و جذاب، نه یک تکلیف کسلکننده، این علاقه را نهادینه کند از جمله الگوسازی عملی، مشاهده مطالعه والدین توسط فرزندان، بهترین شیوه ترویج است و قصه خوانی مذهب اخلاقی، اینکه والدین یک وقت ثابتی را برای قصه گفتن و خواندن از روی کتابهای دینی و اخلاقی (مانند حکایات بزرگان یا داستانهای قرآنی) برای کودکان اختصاص دهد.
ـ به عنوان یک نویسنده/ناشر ، بزرگترین چالش پیش روی صنعت نشر کشور در حال حاضر چیست و راه حل برون رفت از آن را چه میدانید؟
به عنوان یک پژوهشگر که با ناشران حوزوی و دانشگاهی سروکار دارم، بزرگترین چالش را نوسان و گرانی لجامگسیخته مواد اولیه (کاغذ) و در نتیجه، افزایش غیرمنطقی قیمت کتاب میدانم که توان خرید بدنه طلاب و دانشجویان را به شدت کاهش داده است
راه حل برون رفت:
۱. حمایت هدفمند از کاغذ نشر: تخصیص یارانههای دولتی به صنعت نشر، با نظارت دقیق بر فرآیند توزیع، برای تثبیت قیمت مواد اولیه.
۲. توسعه کتابخانههای تخصصی دیجیتال: حوزه و دانشگاه باید با سرمایهگذاری مشترک، کتابخانههای دیجیتال جامع با امکان دسترسی ارزان یا رایگان به متن کامل (متنباز و قابل جستجو) منابع اصلی و مرجع (بهویژه در علوم اسلامی و انسانی) را راهاندازی کنند تا پژوهشگران مجبور به خرید فیزیکی تمام منابع نباشند.
ـ فکر میکنید دستگاههای فرهنگی و آموزشی مانند وزارت ارشاد و آموزش و پرورش، برای ترویج کتابخوانی چه اقدامات مؤثری میتوانند انجام دهند؟
دسترسی اقتصادی به کتاب و تضمین دسترسی برای قشر کمدرآمد، وظیفهای ملی و دینی است.
«طرح بن کتاب هدفمند» ارائه بنهای کتاب با مبلغ مناسب و به صورت الکترونیکی که فقط در کتابفروشیها و برای خرید کتاب قابل استفاده باشد.
تقویت نهاد کتابخانههای عمومی، گسترش خدمات امانت کتابخانهها، بهویژه در مناطق محروم و تجهیز آنها به نسخههای بهروز و جذاب.
تشویق به انتشار نسخههای ارزانقیمت (اقتصادی) معافیتهای مالیاتی یا حمایتهای دولتی برای ناشرانی که نسخههای «جلد شومیز» یا «پوستین» با حداقل قیمت ممکن منتشر میکنند، که عمده وظایف بر عهده دولت است.
ـ با توجه به مشکلات اقتصادی و افزایش قیمت کاغذ و کتاب، چگونه میتوان دسترسی عموم مردم، به ویژه قشر کمدرآمد، را به کتاب تضمین کرد؟
ظهور این قالبها را قطعاً یک فرصت بزرگ برای گسترش فرهنگ مطالعه میدانم، نه یک تهدید. این قالبها به دلیل سهولت حمل و نقل، امکان استفاده در زمانهای مرده (مانند رانندگی، پیادهروی، کارهای خانه و مترو) و همچنین در دسترس قرار دادن منابع برای نابینایان و کمبینایان، ابزارهای ارزشمندی برای افزایش سرانه مطالعه به شمار میآیند.
اما یک تجربه شخصی برایتان بازگو کنم، در زندگی پرمشغله طلبگی و پژوهشی، از کتابهای الکترونیکی برای جستجوی سریع، استخراج مطالب، و دسترسی به منابع کمیاب استفاده میکنم. اما برای مطالعه عمیق و تدبر در متون اصلی، همچنان کتاب چاپی را ترجیح میدهم. این دو قالب باید مکمل یکدیگر باشند.
نظر شما