به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از مشهد، حجتالاسلام و المسلمین محمد حسن ربانی بیرجندی، استاد حوزه علمیه خراسان، در مراسم تجلیل از پژوهشگران برتر جامعه المصطفی العالمیه نمایندگی خراسان، با اشاره به آمار ارائهشده درباره فعالیتهای پژوهشی جامعه المصطفی بر اهمیت پژوهش و علم در حوزههای علمیه اظهار داشت: در حوزه آموزش حوزه های علمیه بسیار فعال هستند، اما در زمینه پژوهش کمتر شاهد فعالیت بوده و متقاضی کمتری وجود دارد. اغلب علمای ما به نقش مدرس محدود شدهاند و پژوهشگری در حوزه کمتر نمود دارد.
حجتالاسلام و المسلمین ربانی بیرجندی با اشاره به کتاب «مفید» مرحوم شهید ثانی (متولد ۹۱۱ و شهید ۹۵۴ قمری) گفت: ایشان در طول زندگی ۵۵ ساله قمری خود، تا سال ۹۵۴، ۵۳-۵۴ سال خاطرات خود را نوشت و هفت تا هشت سال آخر توسط شاگردش ثبت شد. شهید ثانی در خاطراتش مینویسد که پنج-شش سال آخر زندگی، از کوهی به کوه دیگر میرفت و در منزلی در جزین مخفی بود و سپس به مکه رفت و به شهادت رسید. او تأکید میکند که این اوراق را زمانی مینویسد که تحت تعقیب دشمنان بوده و آرامش کامل نداشته است.
وی افزود: کتاب «منیت المرید» درباره آرزوی طلبه برای کسب علم است و در مدخل اول کتاب «ادب المفید»، اهمیت علم و کتابت برجسته شده است؛ قرآن نیز بر علم و کتابت تأکید فراوان دارد: «نون و قلم و ما یسترون» یعنی مینویسند.
استاد حوزه علمیه خراسان به اهمیت کتابت و نسخهنویسی در گذشته اشاره کرد و ادامه داد: مولفها در گذشته نساخ داشتند و خطنویسی تخصصی بود. هر صفحه و هر خط، اندازه و جایگاه دقیق داشت. این دقت در نگارش، تخصصی بود و با نوشتار معمولی امروز متفاوت است.
وی خطاب به طلاب گفت: قبل از رسیدن به جایگاههای علمی، باید احترام و نظم در زندگی طلبگی را رعایت کنیم. وقتی عبا و قبا دریافت میکنیم و امام جماعت میشویم، این تجربهها بر وجود انسان اثر میگذارد.
حجت الاسلام و المسلمین ربانی بیرجندی با بیان خاطراتی از مرحوم شیخ حسین حلی اظهار داشت: ایشان استاد شاگردان مرحوم نائینی بودند و از نظر علمی حتی از برخی آیات عظام بالاتر بودند، اما هرگز دنبال مرجعیت نبودند و تمام تمرکزشان بر تدریس بود. همین نکته نشان میدهد که علم به زرنگبازی یا زور نیست، بلکه بر صداقت و کوشش استوار است.
وی با اشاره به خاطرهای از آغاز طلبگی خود گفت: پدرم عمامه، عبا و کفش و سایر لباسها را تهیه کرد تا من مسیر طلبگی را آغاز کنم. همان زمان فهمیدم که علم به زور و زرنگبازی به دست نمیآید؛ علم بر صداقت و اخلاق بنا شده است. اگر تخطی از مرز صداقت کنیم، اثر سخن، قلم و حرکت ما از بین میرود.
استاد حوزه علمیه خراسان ادامه داد: شهید ثانی میگوید بخشی از علم ستاندنی است و بخشی با تلاش و کوشش حاصل میشود. طلبه باید در خانه، محله و محیط زندگی خود نشان دهد که درس و پژوهش دارد. حتی کوچکترین حمایت خانواده و محیط زندگی اهمیت ویژهای دارد.
وی بر اهمیت مطالعه خاطرات و سفرنامهها تأکید کرد: خاطرات نخستوزیر مالزی، اوباما و سفرنامههای شاردن فرانسوی نمونههای برجستهای هستند که طلبهها میتوانند از آنها بهرهمند شوند؛ پژوهشگر کسی است که به کاوش علمی میپردازد و صرفاً خواننده نیست.
حجت الاسلام و المسلمین ربانی بیرجندی گفت: کتابخانهها باید برای پژوهشگران محیطی مسلط و دسترسی سریع به منابع فراهم کنند. طلاب باید با دقت و تمرکز از کتابخانه و منابع استفاده کنند و هرگز وقت خود را به امور بیهوده نگذارند.
وی با اشاره به فناوریهای نوین مانند هوش مصنوعی بیان کرد: هوش مصنوعی میتواند قالب بدهد اما روح علم را منتقل نمیکند. طلاب باید با کتابهای دانشمندان بزرگ آشنا باشند و به مستندات روایی توجه کنند، چرا که فناوریهای جدید ممکن است منابع را جعل کنند.
استاد حوزه علمیه خراسان در ادامه توصیههای خود به طلاب جامعه المصطفی، بر ضرورت پژوهش و مطالعه مستمر در خانه و محیطهای علمی تأکید کرد و افزود: طلاب باید صداقت و اخلاق را در مسیر کسب علم رعایت کنند و از منابع معتبر، خاطرات و سفرنامهها بهرهگیری نمایند.
وی با اشاره به اهمیت کتابخانهها و منابع علمی مسلط، گفت : ثبت یادداشتها، خلاصهنویسی، شرح دروس و اجتناب از اتلاف وقت در امور بیهوده از اصولی است که پژوهشگران و طلاب باید همواره مدنظر داشته باشند و تمرکز خود را بر کسب علم قرار دهند.
انتهای پیام/
نظر شما