صیانت از روحانیت و مبارزه با انحرافات، از دغدغه‌های بنیادین رئیس‌جمهور شهید بود+ عکس

به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از مشهد، حجت الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، امروز پنجشنبه ۱۱ اردیبهشت ماه، در پیش همایش بین المللی حکمرانی شهید حجت الاسلام والمسلمین سید ابرهیم رئیسی در اتاق جلسات دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی اظهارداشت: با تبیین مفهوم حکمرانی دینی، آن را نه صرفاً یک نظام سیاسی، بلکه فناوری نرم، سیستمی فرآیندمحور و راهبردی برای حل مسائل واقعی جامعه توصیف کرد.

وی تأکید کرد: حکمرانی دینی در نقطه مقابل شیوه‌های دیوان‌سالارانه و دستورمحور قرار دارد و به‌جای تمرکز بر تشریفات اداری، بر محوریت میدان، مشارکت مردم، و حل مسئله با رویکرد عملیاتی استوار است.

الگوی شهید رئیسی، مسئله‌شناسی دقیق و مشارکت عمومی

حجت‌الاسلام والمسلمین خسروپناه با اشاره به تجربیات شخصی خود از تعامل با رئیس‌جمهور شهید، گفت: شهید رئیسی از ابتدای تشکیل دولت، مسئله‌محوری و حل چالش‌های میدانی را اولویت اصلی خود قرار داد؛ او با بهره‌گیری از ظرفیت نخبگان، مدیران استانی و مردم، تلاش می‌کرد تا راه‌حل‌های واقعی و کاربردی برای مشکلات کشور بیابد.

وی با اشاره به جلسات متعدد تصمیم‌سازی در سفرهای استانی خاطرنشان کرد: شهید رئیسی پیش از صدور هر حکم یا تصمیمی، به بررسی دقیق موضوع، تحلیل ابعاد آن و دریافت نظرات ذی‌نفعان می‌پرداخت و سپس در اتاق‌های حل مسئله به نتیجه‌گیری جمعی می‌رسید.

پیگیری تا حصول نتیجه؛ ویژگی ممتاز حکمرانی شهید رئیسی

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در بخش دیگری از سخنان خود، پیگیری شبانه‌روزی و مستمر رئیس‌جمهور شهید را از بارزترین ویژگی‌های مدیریتی او دانست و اظهار داشت: شهید رئیسی هیچ‌گاه کار را رها نمی‌کرد. حتی اگر موضوعی در نیمه‌شب یا ایام خاصی مثل شب‌های قدر به او می‌رسید، تا حصول نتیجه نهایی آن را پیگیری می‌کرد.

وی با ذکر نمونه‌هایی از پیگیری‌های شخصی شهید رئیسی، افزود: این روحیه مسئولیت‌پذیر، در میان مدیران نیز تسری یافته بود و بسیاری از مدیران دولت سیزدهم تحت تأثیر شخصیت جهادی او، انگیزه دوچندان برای خدمت پیدا می‌کردند.

اعتماد همراه با نظارت؛ شیوه مدیریتی رئیس‌جمهور شهید

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه شهید رئیسی در انتخاب مدیران به اصولی همچون تعهد، تجربه و روحیه جهادی توجه ویژه داشت، تصریح کرد: اگر مدیری را اصلح و شایسته می‌دانست، با اعتماد کامل به او اختیار می‌داد، اما هم‌زمان، به‌صورت مستمر گزارش عملکرد می‌خواست و اگر احساس می‌کرد مجموعه‌ای از عهده کار برنمی‌آید، دیگر به آن مجموعه مأموریت جدید نمی‌سپرد.

وی خاطرنشان کرد: این مدل مدیریتی بر پایه واگذاری اختیار و هم‌زمان نظارت دقیق استوار بود؛ الگویی که برگرفته از تعالیم مدیریتی اسلام و سیره امیرالمؤمنین(ع) در عهدنامه مالک اشتر است.

نظریه تا میدان؛ حکمرانی شهید رئیسی اندیشه‌محور و عملیاتی بود

حجت‌الاسلام والمسلمین خسروپناه با تأکید بر اینکه شهید رئیسی میان نظر و عمل پیوند واقعی برقرار کرده بود، گفت: او تنها به تئوری‌پردازی اکتفا نمی‌کرد بلکه نظریه‌ها را در میدان آزمون می‌کرد. اگر ایده‌ای را مناسب می‌دید، به سرعت آن را در بستر اجرایی آزمایش می‌کرد و بازخوردهای میدانی را در تصمیم‌گیری لحاظ می‌نمود.

وی با بیان اینکه شهید رئیسی با همین رویکرد در حوزه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و دانشگاهی ورود پیدا کرد، افزود: او به‌شدت به گفت‌وگو با مردم و نخبگان اهمیت می‌داد و معتقد بود حل مسائل فقط در اتاق‌های اداری میسر نمی‌شود.

فقه حکمرانی؛ مبنای نظری سیاست‌ورزی شهید رئیسی

وی به اهمیت آثار علمی شهید رئیسی اشاره کرد و گفت: او پیش از ریاست جمهوری، آثار فقهی ارزشمندی در حوزه قواعد فقه حکومتی نگاشته بود که نشان از عمق نگاه نظری او به سیاست دارد.

وی با معرفی کتاب سه‌جلدی قواعد فقه حکومتی شهید رئیسی، افزود: در این اثر، به قواعدی همچون لزوم وفای به عهد پرداخته شده که نشان می‌دهد حتی در تعاملات بین‌المللی نیز پایبندی به عهد و اخلاق اسلامی برای ایشان اصل اساسی بود.

حجت‌الاسلام والمسلمین خسروپناه تصریح کرد: با بررسی دقیق سیره علمی، عملیاتی و مدیریتی شهید رئیسی می‌توان الگویی جامع از حکمرانی دینی و مردمی استخراج کرد که نه تنها برای ایران اسلامی، بلکه برای جهان اسلام نیز راهگشا باشد.

وی خاطرنشان کرد: این الگو می‌تواند به عنوان یک مدل اجرایی برای دولت اسلامی ارائه شود و نقش مهمی در پیشبرد تمدن نوین اسلامی ایفا کند.

حجت‌الاسلام والمسلمین خسروپناه با اشاره به رویکرد میدانی و نظری به تبیین سطوح مختلف اندیشه در حکمرانی پرداخت و با اشاره به برخی شخصیت‌های موثر در تاریخ ایران اظهار داشت: برخی از بزرگان ما در اندیشه غلبه بر نظر داشتند و برخی دیگر در عمل؛ به‌طور مثال شهید بهشتی یا حضرت امام(ره) را نمی‌توان تنها در یک‌سوی این طیف قرار داد، چرا که آنان جمع میان نظر و عمل را محقق کرده بودند.

شهید رئیسی دغدغه میدان داشت

وی با تأکید بر اینکه حکمرانی شهید رئیسی را باید از نوع حکمرانی میدانی اندیشه‌محور دانست، تصریح کرد: او در مواجهه با مسائل و بحران‌ها، مسئله را به ساحت نظری می‌کشاند و از اصحاب اندیشه برای ارائه نظریه دعوت می‌کرد.

وی ادامه داد: او در اندیشه، به‌دنبال غایت بود و برای هر مسأله‌ای، مقصدی غایی تعریف می‌کرد؛ به‌عبارت دیگر، شهید رئیسی به اندیشه‌ای معتقد بود که مسئله میدان را حل کند.

میدان، غایت و نظر؛ سه ضلع حکمرانی شهید رئیسی

حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه افزود: اصحاب اندیشه را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد؛ گروهی که نظریه و مبانی برایشان مهم است و گروهی که غایت مسئله در میدان برایشان اولویت دارد؛شهید رئیسی از دسته دوم بود، اما این به معنای عبور از اندیشه نبود، بلکه اندیشه‌ای را می‌پذیرفت که گرهی از مسائل جامعه و نظام بگشاید.

شهید رئیسی در تعامل با اندیشه‌ورزان صبور و شنوا بود

دبیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به خلقیات مدیریتی شهید رئیسی در شورای‌عالی انقلاب فرهنگی گفت: در جلسات شورا، او نه‌تنها صبور و اهل شنیدن بود، بلکه جمع‌بندی‌ها را با تسلط کامل انجام می‌داد.
وی اضافه کرد: گاهی دیدگاهش با نظر دیگران متفاوت بود اما اگر رأی اکثریت بر نظری مخالف تأکید می‌کرد، آن را امضا و ابلاغ می‌کرد و هرگز بر نظر شخصی خود پافشاری نمی‌کرد.

وی با اشاره به تجربه‌های اجرایی شهید رئیسی، از دوران ریاست دادگاه ویژه روحانیت تا دوره ریاست جمهوری، گفت: ایشان در همه این مقاطع، توجه جدی به پیوند میدان با نظر داشت. برای مثال، در مسئله واگذاری برخی کارخانه‌ها به بخش خصوصی، دغدغه اصلی‌اش حمایت از تولید و صیانت از حقوق کارگران بود.

خسروپناه ادامه داد: در قضیه پالایشگاه پلاسما که در دوره‌ای به یک فرد واگذار شده بود، شهید رئیسی با بررسی ابعاد مختلف، به این نتیجه رسید که باید مجموعه دوباره به دولت بازگردد؛ چرا که فرد مذکور نه‌تنها به تولید کمک نکرد بلکه قصد داشت زمین کارخانه را به هتل تبدیل کند. این تصمیم، حاصل تحلیل دقیق میدانی و نظری او بود.

صیانت از روحانیت؛ دغدغه بنیادین شهید رئیسی

وی همچنین به نگاه شهید رئیسی به مسئله صیانت از حوزه‌های علمیه اشاره کرد و افزود: او معتقد بود باید با آسیب‌شناسی دقیق، از انحرافات و خیانت‌ها در بدنه روحانیت جلوگیری کرد. برای این کار، اصحاب اندیشه را به گفت‌وگو فرا می‌خواند و با طرح مسئله، از آنان می‌خواست فکر کنند و راهکار ارائه دهند.

تحلیل تطبیقی شخصیت‌های تاریخی در نسبت نظر و میدان

خسروپناه در بخش دیگری از سخنان خود با بررسی تطبیقی شخصیت‌های تاریخی و نحوه نسبت دادن آنها به دو سوی طیف 《نظر》و《میدان اظهار داشت: به‌عنوان مثال امیرکبیر را باید در زمره عمل‌گرایان اندیشه‌مند دانست؛ کسی که با تأسیس دارالفنون، نه‌فقط اقدام میدانی انجام داد، بلکه مبتنی بر اندیشه‌ای خاص به نسبت سنت و تجدد توجه داشت.

وی افزود: شهید قدوسی و حتی شهید رجایی را نیز می‌توان در همین طیف دسته‌بندی کرد؛ کسانی که با دغدغه‌های نظری وارد میدان شدند اما غلبه با میدان‌داری‌شان بود، البته شهید رجایی وقتی با مسئله‌ای میدانی مواجه می‌شد، آن را به اندیشه‌ورزان واگذار می‌کرد تا بُعد نظری آن پردازش شود.

اخلاق حاکمانه؛ ویژگی شاخص شهید رئیسی

حچت الاسلام والمسلمین خسروپناه با تأکید بر اینکه اخلاق حاکمانه از ویژگی‌های بارز شهید رئیسی بود، گفت: او اهل قهر و تحکم نبود؛ نظر دیگران را می‌شنید، جلسات را منظم اداره می‌کرد، جمع‌بندی می‌نمود و بر مبنای رأی شورا تصمیم‌گیری می‌کرد. در عین حال، در مسائل پیچیده، غایت‌گرایی را محور تصمیمات خود قرار می‌داد.