یکشنبه ۷ دی ۱۴۰۴ - ۱۹:۵۷
تاریخ اسلام را بدون تحلیل جایگاه امام علی (ع) نمی‌توان فهمید

حوزه/ حجت‌الاسلام والمسلمین ساعی‌ور با اشاره به آیات و روایات متعدد تأکید کرد: شخصیت و مجاهدت‌های امیرالمؤمنین علی(ع) شیرازه و محور فهم تحولات نیم‌قرن اول اسلام است و تحلیل تاریخ این دوره بدون در نظر گرفتن ایشان ممکن نیست.

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدباقر ساعی‌ور، استاد حوزه، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در ساری، با اشاره به فرا رسیدن ایام ولادت با سعادت حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) و ضرورت شناخت ابعاد گوناگون شخصیت آن حضرت، اظهار داشت: تاریخ اسلام را بدون علی (ع) نمی‌توان تحلیل کرد؛ شیرازه اسلام در نیم قرن اول، در مجاهدت‌های ایشان شکل گرفت و استحکام یافت.

وی در تبیین ویژگی‌های حضرت افزود: برای تکمیل امام‌شناسی می‌توان به ابعاد متعددی از وجود مبارک امیرالمؤمنین (ع) نظر افکند؛ امام در قرآن، در سنت پیامبر(ص)، در کلمات خودشان، در بیان اصحاب و حتی در سخنان دشمنانشان و دانشمندان بزرگ جهان. از هر یک از این مناظر می‌توان به نکات شگرف و عمیقی دست یافت.

استاد حوزه با اشاره به بخشی از آیات قرآن کریم که بر فضایل امام علی (ع) دلالت دارد، به مواردی همچون آیه مباهله (آل عمران، ۶۱)، آیه تبلیغ (مائده، ۶۷)، آیه اکمال دین (مائده، ۳)، آیه «وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْرِی نَفْسَهُ» (بقره، ۲۰۷)، آیه «وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْکِتابِ» (رعد، ۴۳)، آیه تطهیر (احزاب، ۳۳)، آیه ولایت (مائده، ۵۵) و آیات سوره «هَلْ أَتی» اشاره کرد و گفت: هر یک از این آیات نکات عجیبی از شخصیت مولا را می‌آموزاند. به عنوان مثال، آیه مباهله نشان می‌دهد که علی (ع)نفس پیامبر(ص) است و آیه «وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْکِتابِ» گواهی می‌دهد که ایشان ملکوت‌شناس و ملکوت‌بینی است که می‌تواند بر رسالت پیامبر(ص) شهادت دهد.

حجت‌الاسلام والمسلمین ساعی‌ور در ادامه به پاره‌ای از روایات و وقایع تاریخی دال بر فضایل بی‌نظیر امام علی (ع) اشاره و خاطرنشان کرد: احادیثی همچون غدیر، منزلت، مدینه العلم، یوم‌الدار، ثقلین، کساء، سفینه، طیر، رایت، «لَا فَتَی إِلَّا عَلِی»، «عَلِیٌّ مَعَ الْحَقِّ وَ الْحَقُّ مَعَ عَلِیّ» و همچنین وقایعی مانند مولود کعبه بودن، اولین مسلمان، ابلاغ سوره برائت، حدیث مؤاخات، ازدواج با حضرت زهرا(س) و ردّ الشمس، هر کدام جلوه‌ای از عظمت ایشان را نمایش می‌دهند. علاقه‌مندان برای مطالعه‌ای عمیق می‌توانند به کتاب ارزشمند «الغدیر» مراجعه کنند که دائره‌المعارفی در امامت‌شناسی است.

استاد حوزه در بخش دیگری از سخنان خود به تبیین شخصیت رفتاری و تاریخی امیرالمؤمنین (ع) در صدر اسلام پرداخت و تأکید کرد: حضور امام در همه جریان‌های سازنده اسلامی حیاتی و محوری بود؛ از مسئولیت تدارکات در شعب ابی‌طالب و همکاری تبلیغاتی با پیامبر (ص) گرفته تا لیلة‌المبیت و حفظ امانات مردم در هجرت. در میادین جنگ نیز، ایشان اسدالله الغالب بود که تنها در احد هشتاد زخم برداشت. حضرت زهرا (س) در خطبه فدکیه نیز به این حقیقت اشاره فرمودند که شیرازه اسلام در نیم قرن اول به مجاهدت‌های علی (ع) بود.

وی با بیان جمله‌ای کلیدی افزود: تمام وجود ایشان برای اسلام مصرف شد و در همه اسلام می‌توان علی (ع) را دید، به همین خاطر علی با اسلام یکی است. این حقیقت را دشمنان نیز می‌دانستند؛ لذا در جریان تبوک سعی کردند با غیبت ایشان، توطئه‌های خود را پیش ببرند، زیرا می‌دانستند وجود علی (ع) مانند خورشید، تاریکی‌های نقشه‌های آنان را می‌زداید.

حجت‌الاسلام والمسلمین ساعی‌ور در تشریح ویژگی‌های اخلاقی و مدیریتی امام علی (ع) گفت: ایشان مطیع محض رسول خدا (ص) بود و تنها کسی که ولایت پیامبر (ص) را کاملاً رعایت کرد. این اطاعت و ذوب شدن در امر خداوند، به گونه‌ای بود که پیامبر (ص) فرمودند: «علی از من است و من از علی‌ام» و حتی به شکایت‌کنندگان از ایشان فرمودند که از علی شکایت نکنید چرا که او در خدا ذوب شده است. این تکلیف‌مداری و پرهیز از هرگونه سازش و آینده‌نگری دنیوی، موجب شد ایشان از گردنه‌های سختی عبور کند، در حالی که با اندکی چشم‌پوشی می‌توانست به دنیای فراوانی دست یابد.

استاد حوزه یادآور شد: همراهی با امام علی (ع) چون همراهی با قرآن، ثقیل و مسئولیت‌آور است و ظرفیت‌های بلندی مانند مالک اشتر و ابوذر غفاری را می‌طلبد. ابوذری که برای او نه دینارهای حکومت ارزش داشت و نه موقعیت اجتماعی، بلکه تنها تکلیف الهی معیار بود. تاریخ نشان می‌دهد که از علی (ع) نمی‌شد امتیاز دنیوی گرفت و ایشان به هیچ وجه به ظاهرسازی و بازی‌های سیاسی نمی‌پرداخت؛ حقیقتی که بازیگران جمل و حتی معاویه به خوبی آن را درک کرده بودند.

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدباقر ساعی‌ور با اشاره به جامعیت شخصیت امام علی (ع) ابراز داشت: ایشان هم مرد گفتار بود و هم مرد عمل. ما در طول حیات پیامبر (ص) نمی‌بینیم که برای حکومت پس از ایشان، هیچ گونه زمینه‌سازی دنیوی انجام دهد، در حالی که حق مسلم ایشان بود. این رفتار، نقطه مقابل سیاست‌های مادی و ماکیاولی‌ستی رایج است. علی (ع)اهل خرید و فروش منافع نبود. سخن نهایی و کلیدی این است که امام علی (ع) انسان‌ها را برای خودشان و برای خدا می‌خواست، نه برای قدرت و مقام خویش. این والاترین درس زندگی و حکمرانی است که از مولی الموحدین به یادگار داریم.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha