منیژه کاشانی، مدرس حوزه و دانشگاه معارف و مدیر مدرسه علمیه تخصصی حضرت حکیمه(س) در گفتوگو با خبرنگار حوزه در اصفهان، با اشاره به پیوند سنت اعتکاف با ماه رجب و ایامالبیض، گفت: اعتکاف که از رویشهای قطعی و معنوی انقلاب اسلامی بهشمار میرود، با ماه رجب و مناسبتهای نورانی این ایام گره خورده و زمینهای فراهم میکند تا معتکفان، آغاز مناسک سهروزه خود را با نام و یاد مولود کعبه، امیرالمؤمنین علی علیهالسلام، شروع کنند؛ امری که جهتدهی ذهنی عبادتکنندگان را بهسوی مقامات معنوی صاحبان این ایام رقم میزند.
وی با توصیف اعتکاف بهعنوان «نوروز معنویت»، افزود: اعتکاف یک بزم ساده مؤمنانه و پاسخی به نیاز فطری انسان است؛ کارگاهی برای بازسازی هویت بندگی که در آن، انسان فرصت مییابد نسبت خود را با خداوند و با حقیقت عبودیت بازتعریف کند.
اعتکاف؛ قلهای برای زیباسازی دامنه زندگی
مدیر مدرسه علمیه تخصصی حضرت حکیمه(س) با تبیین فلسفه عبادات در منظومه معنوی اسلام، گفت: عبادتهایی همچون نماز، روزه، حج و اعتکاف، قلههایی هستند که نقش اصلی آنها توانمندسازی انسان برای مواجهه معنوی با زندگی روزمره است؛ اعتکاف قلهای است که قرار است دامنه زندگی انسان را زیبا کند؛ تجربهای عمیق که آثار آن باید در متن زندگی نهادینه شود.
وی ادامه داد: نمازهای پنجگانه نقاط عطف روزانهای هستند که اثرشان باید در تمام ساعات روز جاری باشد، ماه مبارک رمضان یک طراحی سالانه برای نهادینهسازی تقوا در یازده ماه دیگر سال است و در این منظومه، اعتکاف نیز بهعنوان یک تعبیه سالانه، با تمرکز عمیقتر بر خلوت، سکوت و تحمل فردی، نقش ویژهای در مدیریت حیات معنوی انسان ایفا میکند.
پیامبر(ص) و منطق عمیق اعتکاف
کاشانی با اشاره به سیره پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم، تصریح کرد: حتی پیامبر خدا(ص) نیز خود را بینیاز از اعتکاف نمیدانستند؛ اگر اعتکاف صرفاً برای جبران کاستیها یا طلب مغفرت گناهان بود، وجود کاملی همچون پیامبر(ص) نیازی به آن نداشت؛ اما اهتمام مستمر ایشان به اعتکاف، نشاندهنده منطق عمیقتری است که بر اساس آن، عبادت تنها برای جبران گناه نیست، بلکه مسیری برای توسعه بیپایان ظرفیتهای روحانی انسان بهشمار میرود.
وی افزود: عبادت و مناجات، امکان صعود دائمی بهسوی کمال مطلق را فراهم میکند و حتی کاملترین انسانها نیز در این مسیر بینیاز از عبادت نیستند.
ماه رجب؛ آمادگی برای ضیافت الهی
مدرس حوزه و دانشگاه با اشاره به فضیلتهای ماه رجب، گفت: ماه رجب، ماه صفای دلها، زدودن زنگارهای جان و ماه استغفار است؛ فرصتی برای رستاخیز درونی انسان و آمادگی برای ورود آگاهانهتر به مهمانی بزرگ ماه مبارک رمضان است.
وی با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری، خاطرنشان کرد: رهبر معظم انقلاب همواره بر مغتنم شمردن فرصت ماه رجب، بهویژه برای جوانان، تأکید دارند و ماههای رجب و شعبان را مقدمهای برای ورود شایسته به ماه ضیافت الهی میدانند؛ آمادگیای که در درجه نخست با توجه به قلب و احساس حضور دائمی در محضر علم الهی محقق میشود.
استغفار؛ نیاز همیشگی انسان
کاشانی با تأکید بر جایگاه استغفار، بیان کرد: ماه رجب فرصت مناسبی برای دعا، توسل، توجه قلبی و استغفار است و هیچکس نباید خود را بینیاز از استغفار بداند؛ پیامبر اکرم(ص) میفرمایند: «گاهی قلبم دچار غبار میشود و من با استغفار روزانه، آن را برطرف میکنم»؛ اگر پیامبر خدا روزانه استغفار میکنند، این نیاز برای ما بهطریق اولی اهمیت بیشتری دارد.
اعتکاف؛ خلوت ظاهری برای رسیدن به خلوت باطنی
وی با اشاره به منظومه فکری و عرفانی امام خمینی(ره)، گفت: امام راحل سیر و سلوک انسان را بر دو محور خلوت ظاهری و خلوت باطنی تبیین میکنند؛ خلوت ظاهری به معنای فاصله گرفتن موقت از غوغای اجتماع برای خودسازی و تأمل، و خلوت باطنی به معنای حراست از حریم دل و رسیدن به حضور دائمی در محضر حق است.
کاشانی افزود: اعتکاف راهکاری هوشمندانه و نهادینهشده در اسلام است که با ایجاد خلوتی برنامهریزیشده، به انسان فرصت بازسازی درون، تقویت ارتباط خالصانه با خداوند و ارتقای معنویت را میدهد؛ اعتکاف نوعی ریاضت آگاهانه و داوطلبانه است که انسان با میل خود میپذیرد تا به تقرب خاص الهی دست یابد.
نظر شما