به گزارش خبرگزاری حوزه، سومین جلسه از سلسله نشستهای «چالشهای نوپدید و الزامات مواجهۀ فعال» در گام دوم انقلاب اسلامی که دویست و هشتاد و هفتمین نشست از سلسله کرسیهای آزاداندیشی بود، با سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا به همت قرارگاه فرهنگی طلوع مهر، مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم، اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی و انجمن علمی قرآن و تحول علوم ایران در دانشگاه طلوع مهر برگزار شد.
وی در ابتدای این نشست با گرامیداشت یومالله ۹ دی و سالگرد شهادت سردار سلیمانی، وی را مصداق بارز «مواجهه فعال» دانست و اظهار داشت: سردار سلیمانی فرماندهای بود که فقط دفاع نمیکرد، بلکه در برابر هجوم دشمنانی همچون داعش که قصد نابودی تشیع را داشتند، با برنامه و فعالانه به دل میدان میرفت. منطق او این بود که فرمانده باید جلوتر از سرباز حرکت کند و بگوید «بیایید»، نه اینکه عقب بایستد و بگوید «بروید».
انواع مواجهه با چالشها: از تسلیم تا تهاجم
رئیس اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر با مرور مباحث جلسات گذشته، سه نوع مواجهه با چالشها را برشمرد:
۱. مواجهه منفعلانه (سکوت و تسلیم): روشی که بسیاری از کشورها در برابر مشکلات جهانی اتخاذ میکنند.
۲. مواجهه تدافعی: تلاش صرف برای حفظ وضع موجود و جلوگیری از نابودی.
۳. مواجهه فعال: دفاع مؤثر همزمان با حمله به نقاط ضعف دشمن.
وی تأکید کرد: در مواجهه فعال، نباید منتظر ماند تا حادثهای رخ دهد و سپس واکنش نشان داد. اگر در مسائلی مانند نوسانات ارزی یا چالشهای اجتماعی، نظام نبض ماجرا را در دست نگیرد و روایت اول را ننویسد، دشمن صحنه را طراحی خواهد کرد و آنگاه اقدامات دولت، واکنشی و انفعالی تعبیر خواهد شد.
عضو هیئت مدیره انجمن علمی قران و تحول علوم ایران افزود: اگر اقتصاد جامعه آسیب ببیند، مقاومت مردم در برابر فشارها در هم میشکند.
الگوی چهارمرحلهای تحول بر اساس قرآن
عضو هیئتمدیره انجمن علمی قرآن و تحول علوم ایران با تأکید بر ضرورت مواجهۀ فعال با چالشهای نوپدید و هشدار نسبت به انفعال در برابر نقشههای دشمن، گفت: عبور مؤثر از این چالشها و تغییر سرنوشت جوامع، بدون تحول درونی ممکن نیست. وی با استناد به آیه «إِنَّ اللَّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَومٍ حَتّی یُغَیِّرُوا ما بِأَنفُسِهِم» تصریح کرد: این تحول از اصلاح اندیشه آغاز میشود و با دگرگونی در اراده، باورها و عمل به ثمر مینشیند.
حجتالاسلام والمسلمین مهاجرنیا چهار مرحلۀ تحول را چنین تبیین کرد:
تحول در اندیشه؛ اصلاح شیوۀ تفکر، پرهیز از گمانهای نادرست و خودداری از پذیرش شتابزده و بیتأمل اخبار، بهویژه در فضای مجازی.
تحول در اراده؛ داشتن خواست و عزم راسخ برای تغییر، فراتر از صرفِ آگاهی و دانستن.
تحول در باورها؛ بازنگری و اصلاح اعتقادات و دوری از فساد و دنیاپرستی.
تحول در عمل؛ اقدام عملی و تحقق «عمل صالح» بهعنوان مکمل ایمان.
وی افزود: امام خمینی(ره) زمانی موفق به انقلاب شدند که علاوه بر مقام علمی، وارد میدان عمل و قیام شد. برای حفظ انقلاب نیز نیازمند تداوم این چهار رکن هستیم.
حجت الاسلام والمسلمین مهاجرنیا با اشاره به آیه ۵ سوره قصص، اراده خداوند بر منت نهادن بر مستضعفان را یک «مداخله استراتژیک» خواند و گفت: خداوند میخواهد مستضعفان را از زیر بار چالشها بیرون کشیده و آنان را «امام» و «وارث» زمین کند. امام شدن به این معناست که آنان رهبر و صحنهگردان تحولات شوند و پیشنویس واقعیتهای خارجی را خودشان بنویسند.
وی هشدار داد: وراثت زمین تضمین دائمی نیست؛ همانگونه که قوم بنیاسرائیل پس از نجات از فرعون، به دلیل ناسپاسی و انحراف به سمت گوسالهپرستی، دچار غضب الهی و سرگردانی شدند، ما نیز اگر ارثیه انقلاب اسلامی را حفظ نکنیم، تضمینی برای بقای حمایت الهی وجود ندارد.
این استاد حوزه و دانشگاه با تفسیر آیه ۶۰ سوره انفال («وَأَعِدُّوا لَهُم مَا استَطَعتُم مِن قُوَّةٍ»)، راهکار مواجهه فعال را آمادگی حداکثری در همه ابعاد دانست و تصریح کرد: دستور قرآن این است که آنقدر قوی شوید که دشمن بترسد و به لاک دفاعی برود. این آمادگی تنها نظامی نیست، بلکه شامل قدرت اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و سرمایه اجتماعی نیز میشود.
وی پرتاب همزمان سه ماهواره و موفقیتهای منطقهای را نمونههایی از این اقتدار دانست و گفت: وقتی رهبر معظم انقلاب تصویرسازی امیدبخشی از آینده ارائه میدهند و بر نقاط قوت تأکید میکنند، این یک استراتژی برای حفظ روحیه و حرکت رو به جلو است، برخلاف دشمن که سعی در برجسته کردن ضعفها دارد.
مدیریت بحران واقعی: حمله به علتها نه معلولها
حجتالاسلام والمسلمین مهاجرنیا در ادامه سخنان خود، با انتقاد از رویکرد «مدیریت پس از وقوع بحران»، گفت: مواجهه فعال یعنی پیش از اینکه بحرانی (مثل سیل یا گرانی) رخ دهد، با شناسایی علتها و عوامل اصلی، راه وقوع آن را ببندیم.
وی با استناد به آیات قرآن کریم (سوره نحل، آیه ۱۱۲) خاطرنشان کرد: امنیت و رفاه یک جامعه در گرو شکرگزاری عملی و پایبندی به اصول است. اگر در علتهای بنیادین (ایمان و عمل صالح) دستکاری منفی صورت گیرد و جامعه دچار کفران نعمت شود، طبق سنت الهی، لباس گرسنگی و ناامنی بر آن جامعه پوشانده خواهد شد.
رئیس اندیشکده طلوع مهر در پایان تأکید کرد: نظام باید با تمام قوا، از جمله فرهنگ، سیاست و اقتصاد، پای کار بیاید و با بصیرتافزایی و جهاد تبیین، اندیشه و باور مردم را در برابر هجوم اخبار و تحلیلهای دشمن واکسینه کند تا بتوانیم در مواجهه با چالشهای نوپدید، پیروز میدان باشیم.
نظر شما