خبرگزاری «حوزه» - سمنان/ وحدت حوزه و دانشگاه جزو مهم ترین و کلیدی ترین اهداف حضرت امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی بوده است. ایشان بارها و در سخنرانی های گوناگون، خواستار تحقق چنین وحدت پربرکتی میان دانشگاهیان و حوزویان به عنوان دو قشر اندیشمند و برنامه ریز جامعه اسلامی بودند.
در همین راستا خبرنگاران خبرگزاری «حوزه» در سمنان به منظور بررسی راه های وحدت حوزه و دانشگاه و ضرورت این تعامل و وحدت به سراغ معصومه ذوالفقاری، مدیر مدرسه علمیه عصمتیه سمنان رفته‌اند که مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می خوانید.
ضرورت وحدت حوزه و دانشگاه
وحدت حوزه و دانشگاه و نامگذاری یک روز به این نام از عنایات خداوند متعال بوده است و تدبیر ارزشمند امام راحل در شکل گیری و نامگذاری یک روز در تاریخ به این عنوان و با آن اهدافی که دیده شده است، قطعا مثمرالثمر خواهد بود.
در شکل گیری انقلاب اسلامی ۳ عامل اصلی وجود داشت تا این انقلاب شکل بگیرد و یکی از عوامل مهم شکل گیری انقلاب اسلامی همین روحانیت بودند؛ نقش مهم و انکار ناپذیر روحانیت در زمان شکل گیری انقلاب اسلامی بسیار مهم و حائز اهمیت بود، از شخص حضرت آقا تا رده های دیگر در استانها و شهرهای مختلف کشور نقش مهم و بسزایی را روحانیت ایفا کردند.
عامل دوم در شکل گیری انقلاب اسلامی، نقش رهبری بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(ره) بود و ما مشاهده می کنیم که برخی از کشورهایی که انقلاب کردند، علت شکوفایی، استمرار و حفظ آن کشورها به یک رهبری قاطع برمیگردد که در زمان شکل گیری انقلاب اسلامی، نقش امام راحل یکی از عوامل اصلی شکل گیری بود و در حال حاضر نیز یکی از عوامل صیانت و حراست و حفاظت از انقلاب اسلامی نقش مهم رهبری امام خامنه ای(مدظله العالی) است.
عامل سوم در شکل گیری انقلاب اسلامی، وحدت است و امام خمینی(ره) به عنوان بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی همواره بر «وحدت کلمه» تاکید داشتند و وحدت مردمی و همبستگی و همدلی آنان یکی از عوامل شکل گیری انقلاب اسلامی بود.
دشمنان نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، به هر طریق ممکن که شده است دنبال تضعیف این ۳ عامل شکل گیری انقلاب اسلامی هستند و به روش های مختلف سعی می کنند که نقش روحانیت را تضعیف کنند و متأسفانه مشاهده می کنیم که حواشی و شایعاتی به جامعه روحانیت وارد می کنند، یکی از تلاش های دیگر دشمن این است که نوک حمله و هجمه خود را به سمت رهبری برده اند و می خواهند جایگاه رهبری را تضعیف کنند و محبوبیت و جایگاه رهبری را در میان مردم خدشه دار کنند.
تلاش دشمن برای تضعیف وحدت در میان ارکان انقلاب اسلامی
دشمن همواره تلاش دارد تا وحدت را از بین جوامع اسلامی تضعیف یا خدشه دار و یا از بین ببرد و چه در میان خود مردم و چه در فرق اسلامی و چه در میان احزاب سیاسی، دشمن به دنبال تضعیف وحدت است و همواره نیز تلاش دارند تا بگویند حوزه کاملا جداست و یا دانشگاه کاملا جداست و هیچ ارتباطی با همدیگر ندارند و اگر خدای ناکرده ما نیز سستی کنیم و آنها به اهداف شوم خود که تفرقه در میان حوزه و دانشگاه است برسند، به مملکت ما ضربه می خورد.
نکته ای که وجود دارد این است که ذات و جوهره انقلاب اسلامی ۲ چیز است یکی «اسلامیت» و دیگر «مردمیت» است که قوام این اسلامیت و مردمیت «وحدت» است؛ ما وقتی می گوییم جمهوری اسلامی ایران باید یک وحدتی را بر مبنای اسلام داشته باشیم و این دنباله و اصل آن بر این است که همه ارکان جامعه می بایست با یکدیگر وحدت داشته باشند؛ وحدت حوزه و دانشگاه نیز یکی از مهم ترین وحدت در میان ارکان جامعه است زیرا افراد حوزه و دانشگاه و کسانی که در مسیر علمی قرار دارند، مغز متفکر و نیروی حرکت دهنده جامعه هستند و پویایی در جامعه را ایجاد می کنند، لذا دشمن هم هدفش بر روی همین هاست که آنهایی که به اصطلاح علم افزایی می کنند و روز به روز به علم و دانش جدید دست پیدا می کنند نوک حمله دشمن به سمت آنان است.
حوزه و دانشگاه مغز متفکر جامعه هستند
ما وقتی در گزارش های رسانه ها نگاه می کنیم همین چند سال اخیر دشمنان چقدر از دانشمندان ما را ترور کردند و دانشمندان را حالا از افغانستان، پاکستان و ایران و عراق گرفته تا جاهای دیگر چقدر دانشمندان را چراغ خاموش از بین بردند و اینها را به شهادت رساندند؛ لذا این قشر از جامعه چون قشر مهم و تاثیر گذاری هستند و در کار علمی و پژوهشی فعالیت دارند و کار می کنند و جهت‌ده و پویا هستند، دشمن بر اینها برنامه ریزی کرده است و برای تفرقه حوزه و دانشگاه تلاش می کند.
حوزه و دانشگاه مغز متفکر جامعه هستند و این دو قشر باید در کنار هم قرار بگیرند و رویکرد این وحدت، همدلی و همسویی باشد؛ رمز پیروزی و موفقیت در وحدت نهفته است و ایجاد وحدت و خود باوری در عرصه های مختلف از جمله حوزه و دانشگاه باعث می شود دشمنان نتوانند به این نظام صدمه وارد کنند .
رابطه مهم علم و تهذیب با یکدیگر
قرآن کریم در جایی می فرمایند «یُزَکّیهِم وَ یُعَلِّمُهُمُ الکِتبَ وَ الحِکمَة»؛ یعنی پایه علم مقدمه و موعد آن همان تهذیب و خودسازی و سلامت است که باید باشد تا مبنایی برای علم ما باشد، اگر در حوزه و دانشگاه مبنای ما هم علم و هم تهذیب باشد بسیاری از مشکلات ما حل خواهد شد، در حال حاضر ما در جامعه خودمان با این مشکل روبرو هستیم که در برخی از موارد مشاهده می کنیم که ممکن است برخی از متدینین ما تخصص کافی نداشته باشند و از آن طرف ممکن است برخی از متخصص ما تدین کافی نداشته باشند، مثل شخصی مسئولیت و یا جایگاه اقتصادی را قبول کرده است اما ممکن است هیچ سررشته ای در این عرصه نداشته باشد.
پیوند حوزه و دانشگاه از جمله مواردی است که باید به صورت جدی پیگیری شود و بر روی آن بیشتر کار شود؛ برخی فکر می کنند که وحدت حوزه و دانشگاه صرفا یک وحدت فیزیکی است، مثلا دانشگاهی ها به حوزه و حوزویان به دانشگاه بروند.
وحدت فیزیکی کارساز نیست
مسئله مهم در وحدت حوزه و دانشگاه یک وحدت فیزیکی و یا یک وحدت آموزشی نیست بلکه یک وحدت رویکردی است؛ یعنی دروس دانشگاهی با رویکرد اسلامی تدریس شود و همه اینها تحت پرچم اسلام باشد، در برخی از موارد مشاهده می شود که دانشگاه های ما دید دنیایی دارند یعنی تمام هدف معطوف به این است که علوم دنیایی بیشتر کار شود و صحبت از معنویت و یا آخرت در برخی از موارد در دانشگاه ها کمرنگ است.
بسیار به جا است که حوزه و دانشگاه یک ارتباطی با یکدیگر داشته و یک پیوند داشته باشند که هم حوزه های ما دور از سیاست و مسائل روز نباشند و آن به روزرسانی خودشان را داشته باشند و دانشگاه‌ها نیز از معنویت و مباحث دینی به دور نباشد اگرچه علم و تکنولوژی در حال پیشرفت است اما در برخی از موارد ما مشاهده می‌کنیم که مردم آن آرامشی را که باید داشته باشند ندارند لذا باید این ارتباط و تبادل نظر در میان حوزه و دانشگاه افزایش یابد تا دانشگاه رویکرد دینی و آن بعد معنوی اش بیشتر تقویت شود.
اینکه بخواهیم در دروس دانشگاهی چهار تا واحد از مباحث دینی را در دروس دانشجویان قرار بدهیم کافی نیست تمام علوم باید با یک دید گاه الهی دیده شود مثلا در یک مقاله دانشمندی وقتی از او سوال شد که چطور به این تدیون رسیده اید گفته بود من با بررسی‌هایی که داشتم واقعا خدا را حس کردم و با تمام وجودم خدا را حس کردم.
بُعد معنوی دانشگاه تقویت شود
سخن بنده این نیست که بگویم دانشگاه را جمع کنیم و همه جا حوزه شود، خیر! بلکه در دانشگاه هم چنین رویکردی را باید قرار بدهیم که همان بُعد معنوی را ببیند و همه اینها در کنار یکدیگر قرار گیرد؛ یعنی تیم باید در تمام ابعاد زندگی انسان شکل بگیرد و این با گفتگوهای علمی بیشتر تعامل و تبادل نظر بیشتر قطعاً شکل خواهد گرفت.
شهید مفتح و شهید مطهری همواره سعی می کردند که با دانشگاه ارتباط داشته باشند و بالاخره وارد دانشگاه شدن اینها همه بحث شان این بود که دانشگاه از آن حالت مادی بیرون آمده و به سمت معنویت سوق پیدا کند و جلوی تفرقه افکنی دشمن گرفته شود.
باید طوری برنامه‌ریزی کنیم که اگر دانشجوی ما به دانشگاه می‌رود خدای ناکرده در طول زمانی که در آنجا قرار دارد از دین فاصله نگیرد و باید دنبال این بگردیم که اساتیدی که هستند و نحوه تدریسی که دارند باید در روش و منش آنها دقت و تامل بیشتری شود تا بتوانیم این وحدت را روز به روز بیشتر کنیم و ان‌شاءالله جلوی تفرقه افکنی دشمن را بتوانیم بگیریم.
جایگاه دانشگاه بسیار ارزشمند است و ما قصد این را نداریم که بخواهیم دانشگاه را تخته کنیم، ما افرادی از دانشگاه داشتیم که مغز متفکر جامعه شدند ولی یقینا اگر دانشگاه همراه با معنوی باشد بهتر از گذشته جواب داده می شود و حوزه نیز باید هر روز نسبت به گذشته به روز تر باشد و با بصیرت کامل و تعامل بیشتر در این مسیر اقدام کند یعنی ما حوزوی ها هم باید آن حالت طبیب دوار را داشته باشیم و روزبه‌روز ارتباط خودمان با دانشگاه را تقویت کرده تا به مقصود مطلوب برسیم.
گفت‌وگو: فاطمه رحیم زاده
عکاس: کوثر غلامی
انتهای پیام/
