فاطمه سلطان محمدی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه عنوان کرد: قرآن کریم، قبل از توصیه به رعایت پوشش و حجاب توسط زنان؛ به مساله «غض بصر مردان» نسبت به زنان نامحرم پرداخته و آنگاه همین سفارش را به زنان فرموده است.

وی افزود: خداوند در آیه ۳۰ سوره نور می‌فرماید: «قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَیَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذَلِکَ أَزْکَی لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا یَصْنَعُونَ؛ به مؤمنان بگو چشم‌های خود را (از نگاه به نامحرمان) فروگیرند و دامان خود را حفظ کنند؛ این برای آنان پاکیزه‌تر است؛ خداوند از آنچه انجام می‌دهید آگاه است» همچنین در آیه ۳۱ این سوره می‌فرماید: «وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَیَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ...؛ و به زنان با ایمان بگو چشم‌های خود را (از نگاه هوس‌آلود) فروگیرند و دامان خویش را حفظ کنند...»

دبیر انجمن پژوهشی تفسیر و علوم قرآن جامعة الزهرا (س) تاکید کرد: همانگونه که از چینش آیات مذکور استفاده می‌شود «یَغُضُّوا، یَغْضُضْنَ‌، یَحْفَظُوا و یَحْفَظْنَ» در لزوم عفّت و پاکدامنی و ترم نگاه حرام، بین زن و مرد فرقی نیست.

وی با بیان اینکه «یَغُضوا و یَغضُضن» از ریشه «غ ض ض» به معنای کم کردن صدا و کم کردن نگاه است، تصریح کرد: آنچنان که راغب گوید: «الغض: النقصان من الطرف و من الصوت» (راغب اصفهانی، ۱۴۱۲، ص۶۰۷) در قرآن کریم در آیه ۱۹ سوره لقمان از قول لقمان به فرزندش آمده: «وَ اغْضُضْ مِنْ صَوْتِکَ‏» یعنی وقتی کسی را می‌خوانی از صدایت بکاه و بلند فریاد نزن.

مدرس حوزه علمیه خواهران اضافه کرد: به گفته برخی از مفسران منظور از «یغضوا» (در آیه) بستن چشم نیست بلکه پایین آوردن نگاه و نگاه نکردن است. در واقع، منظور از «غض در صوت و در بصر» فروکاهیدن در صدا و نگاه است همچنین «یغضوا» از ماده «غض» در اصل به معنی کم کردن و نقصان است و در بسیاری از موارد در کوتاه کردن صدا یا کم کردن نگاه گفته می‏شود.

وی افزود: بنابراین آیه نمی‏گوید مؤمنان باید چشم‌هایشان را فرو بندند، بلکه می‌گوید باید نگاه خود را کم و کوتاه کنند و این تعبیر لطیفی است به این منظور که اگر انسان به راستی هنگامی که با زن نامحرمی روبرو می‏شود بخواهد چشم خود را به کلی ببندد ادامه راه رفتن و مانند آن برای او ممکن نیست، اما اگر نگاه را از صورت‏ و اندام او بر گیرد و چشم خود را پایین اندازد گویی از نگاه خویش کاسته است و آن صحنه‏ای را که ممنوع است از منطقه دید خود به کلی حذف کرده».

سلطان محمدی یادآور شد: این آیه به جای اینکه نهی از چشم ‏چرانی کند، امر به پوشیدن چشم کرده؛ در واقع، آن امر، این نهی را هم افاده می‏کند. نگاه به زنان اجنبی از سوی مردان و نگاه به مردان اجنبی از سوی زنان را تحریم کرده است.

وی در رابطه با حکمت‌های حرمت نگاه به نامحرم گفت: خیره شدن به چهره و اندام زنان، سبب شهوت انگیز است و شهوت‌انگیز انسان را به سوی حرام می‌برد همچنین وجوب غض بصر امر مقدمی برای عدم ارتکاب به حرام است؛ زیرا رعایت آن، از وقوع در حرام دیگر (نگاه به اجنبیه و تبعات دیگر آن) جلوگیری می‌کند.

دبیر انجمن پژوهشی تفسیر و علوم قرآن جامعة الزهرا (س) ادامه داد: از علامه حلی در باره حرمت نگاه شهوت‌آلود به نامحرمان نقل شده است که نگاه به آن‌ها سبب افتادن در فتنه و تحریک شهوت جنسی می‌شود؛ ازاین‌رو، شایسته است باب ورود به این گناه بسته شود (ر.ک: محقق کرکی، ۱۴۱۴، ج۱۲، ص۳۹).

وی اضافه کرد: نوع کشش و جاذبه زن برای مرد به گونه ای است که روابط بدون ضابطه آنان را آسیب پذیر می کند و راه در امان ماندن هر یک از زن و مرد از بین بردن اسباب (نگاه کردن، سخن گفتن و...) این تحریک ها است به همین خاطر قرآن دستور می دهد نخستین نقطه نفوذ که همان نگاه به زیبایی های زنان است کنترل شود و از نگاه و خیره شدن به زنان پرهیز گردد تا از ثمره آن که پاکدامنی است، بهره گرفته شود.

پژوهشگر حوزوی اظهار کرد: در روایات نگاه شهوت آلود به زنان نامحرم تیری مسموم از تیرهای شیطان و سبب حسرت دانسته شده است همچنین در روایتی امیرمؤمنان علی(ع) آمده است: «مَنْ‏ أَطْلَقَ‏ طَرْفَهُ‏کَثُرَ أَسَفُه؛ هرکه چشم خود یله و رها نمود، بر اندوه خود افزود» و «مَنْ غَضَّ طَرْفُهُ أَرَاحَ‏ قَلْبَه؛ هرکس چشمش را فرو بست، قلبش را آسوده ساخت» و همچنین فرمود: «نِعْمَ صَارِفُ الشَّهَوَاتِ غَضُّ الْأَبْصَار؛ فرو بستن چشم، بهترین نگهدارنده از ابتلای به شهوات است».

دبیر انجمن پژوهشی تفسیر و علوم قرآن جامعة الزهرا (س) تاکید کرد: همه این هشدارها برای آن است که این نوع نگاه‌ها سبب ورود به حرام و برای متاهلان، موجب بی‌رغبتی به همسران خود می‌شود.

وی ادامه‌ داد: در روایتی از امام رضا(ع) درباره حرمت نگاه به موهای زنان نامحرم آمده است: «لِمَا فِیهِ مِنْ تَهْیِیجِ الرِّجَالِ وَ مَا یَدْعُو التَّهْیِیجُ إِلَیْهِ مِنَ الْفَسَادِ وَالدُّخُولِ فِیمَا لَا یَحِلُّ وَ لَا یَجْمُل‏؛ چون سبب هیجان مردان می‌شود و این هیجان او را به فساد و ارتکاب حرام در چیزی که برای او حلال و روا نیست می‌کشاند (حرعاملی، ۱۴۰۹، ج۲۰، ص۱۹۴).

سلطان محمدی اظهار کرد: مردی که زنان جذاب و مختلفی را با آرایش‌های گوناگون می‌بیند و از آن لذت می‌برد، ممکن است در بازگشت به خانه نتواند جذابیتی در همسر خود بیابد. این موضوع می‌تواند باعث کاهش علاقه بین همسران شود و در نهایت به سردی روابط و فروپاشی کانون خانواده منجر گردد همچنین برخی پژوهش‌های روان‌شناختی نشان داده است که حتی نگاه به زنان زیبا موجب می‌شود مردان، همسر خود را کمتر دوست داشته باشند.

وی افزود: شهید مطهری در انتقاد از التذاذهای فراوان نظری (دیداری) در جامعه می‌نویسد: اگر جامعه این در را به روی انسان‌ها باز کند که در کوچه و خیابان و مجلس و محفل، همه‌جا این وسیله در نهایت درجه فراهم باشد، در چنین صورتی برای چنین مرد یا زنی که تا این حد از نظر لذت نظری اشباع می‏شود محیط خانوادگی جز یک امر کسالت‏آور چیز دیگری نیست، یعنی دیگر نگاه‏ کردن آن مرد به صورت زن خودش برایش لذتی ندارد؛ بلکه یک امر کسالت‏آور است و نگاه‏ کردن آن زن به شوهر خودش دیگر لذتی برایش ندارد یک امر کسالت‏آور است. همین‏طور لذت لمسی، تا چه رسد به لذت‌های بالاتر (مطهری، ۱۳۸۹، ج۲۷، ص۴۰۲)

پژوهشگر حوزوی گفت: نگاه شهوت‌انگیز ابزاری قوی و قدرتمند برای تحریک شهوات و غلیان لذات جنسی و مقدمه‌ای برای تخیلات هوس آلود است؛ گاهی اوقات، هر یک از زن و شوهر به مقایسه با آنچه در اطرافشان مشاهده می‌کنند، می‌پردازند، این مقایسه نه تنها ارتباطات زناشویی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه می‌تواند به کانون خانواده و ثبات روابط نیز آسیب برساند.

انتهای پیام