به گزارش خبرگزاری حوزه، در این که از جمله آسیب ها و معضلات روحی – روانی دنیایِ جدید، تشدید اضطراب، افسردگی و استرس در بین بخش هایی از افراد جامعه امروز است تردیدی وجود ندارد، با این وجود آنچه مهم است این که زمینه‌ها و علل مختلف بروز و ظهور این قبیل مسایل شناخته شده و به شکل شایسته ای مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد.

به اذعان کارشناسان در حال حاضر در جهانی زیست می کنیم که آهنگ و حرکت زندگی هر چه بیشتر رو به صنعتی و ماشینی شدن گذاشته و خود این مساله باعث پیچیدگی بیشتر زندگی ها و به تبع آن افزایش استرس و تنش روانی در میان افراد جامعه شده است.

لزوم ارتقای سطح آگاهی و مهارت های زندگی

به اعتقاد حجت الاسلام والمسلمین ابوالقاسم بشیری عضو انجمن روان شناسی اسلامی حوزه علمیه قم برای غلبه بر مشکلاتی از جنس اضطراب و استرس، پیش از هر چیز باید با آگاهی بخشی مناسب به سمت ارتقای سطح مهارت های زندگی افراد حرکت کرد.

وی در این خصوص بیان داشت: پیش از هر چیز دیگری در این زمینه نیازمند توجه به بُعد آموزش و اطلاع رسانی هستیم تا به این طریق، افراد و خانواده ها نسبت به پیچیدگی های زمانه و ظهور تکنولوژی های نوین ارتباطی، اطلاعات بیشتری کسب کنند چرا که اگر فرضاً بگوییم زندگی را ساده کنید شاید جواب مشکل ما نباشد به این خاطر به هر حال چرخ جامعه بشری در همه جای دنیا به سمت پیچیدگی در حال حرکت است و برگرداندن آن به وضع سابق مثل این است که بگوییم مردم برخلاف جهت آب شنا کنند.

مراقب آفت های رسانه های نوین باشیم

عضو انجمن روان شناسی اسلامی حوزه علمیه قم یادآور شد: در واقع آنچه در مقطع حساس کنونی لازم است این که ما باید خود را هماهنگ با شرایط موجود کنیم تا شنا یاد بگیریم و غرق در این گرداب خطرناک نشویم. طبعاً قبل از شنا باید اطلاعاتی را به دست بیاوریم که در این خصوص نقش رسانه های نوین از جمله تلفن همراه و شبکه های اجتماعی و ... خیلی مهم و برجسته است.

وی همچنین خاطرنشان کرد: در رابطه با چگونگی مواجهه با رسانه های نوین از جمله شبکه های اجتماعی می بایست از یکسو دانش خود را ارتقا دهیم و هم از سوی دیگر نسبت به آفت ها و آسیب های آن ها به درستی اطلاع رسانی کنیم و طبعاً در این میان روحانیون به عنوان قشر نخبه و تاثیرگذار جامعه وظیفه سنگینی به عهده دارند، چه آن که متولی ابلاغ و فهم دین به مردم همین عزیزان هستند و از منظر دینی می توانند در این رابطه نقش آفرینی لازم را داشته باشند.

ضرورت توجه به مقوله سواد رسانه ای

دکتر سیده فاطمه سیدمدلل کار، پژوهشگر علوم اسلامی و کارشناس فرهنگی نیز با بیان این که باید نسبت به ترویج آموزش های سواد رسانه ای در سطح خانواده ها با رویکرد فرهنگی و آسیب شناسی دقیق، اهتمام لازم را داشته باشیم،

وی افزود: از این طریق در واقع هم باید آگاهی داد و هم آسیب ها را نشان داد و این را به مردم گفت که اگر به این آسیب ها به طور جدی توجه نکنیم نه فقط افراد عادی، چه بسا افراد شاخص و حتی اساتید نیز دچار مشکل جدی شوند، کما این که بازخوانی برخی از این تجربیات در این باره لازم است و عبرت آموز.

معنویت برخاسته از آموزه های ناب دینی

کارشناس فرهنگی همچنین گفت: نکته بعدی هم این که می بایست این باور را در بین مردم و خانواده ها تقویت کنیم که آنچه آدمی را به آرامش حقیقی می رساند، همانا معنویت برخاسته از آموزه های ناب دینی است نه هر معنویتی که این روزها عده ای در تبلیغ آن می کوشند آن را متناسب با سرعت پیچیدگی زندگی نشان دهند و حال آنکه در بسیاری از مواقع عملاً سراب را نشان مخاطبان خود می دهند.

وی ادامه داد: از سوی دیگر باید این واقعیت تلخ را بپذیریم که در دنیای حساس و پیچیده فعلی، میزان رشد معنوی و اخلاقی و بهره گیری افراد از معارف دینی دارای سرعتی بسیار کُند است و ایجاد این ناهماهنگی به نسبت شتاب زندگی های پیچیده امروزی باعث بروز تنش و معضلاتی از جنس روحی و روانی همچون استرس و اضطراب و افسردگی شده است.

گرفتاری های دنیای امروز و لزوم بهره گیری از معنویت اصیل

سیدمدلل کار همچنین بیان داشت: به نظر می رسد تا حدودی استفاده و بهره ما از مسایل معنوی کاسته شده و از آن سو پیچیدگی و تجلیات زندگی مادی روز به روز در زندگی ما بیشتر شده به طوری که بخش عمده ای از زندگی ما را همین مسایل فرا گرفته و لذا می بایست یک توازن بین این دو ایجاد شود و در این باره لازم است که مسایل معنوی که برگرفته از دین و معارف اسلامی است را به طور جدی در جامعه ترویج دهیم و عزیزان روحانی در این میان تکلیفی بیش از بقیه برعهده دارند.

وی افزود: به عقیده بنده، چنانچه نتوانیم ضرورت حرکت به سمت اخلاق و ارزش های اخلاقی و عملیاتی کردن این ارزش ها در زندگی امروزی را به درستی برای مردم و نسل جوان جا بیندازیم، به طور قطع از این زاویه، آسیب جدی می بینیم و این طور هم نیست که حالا بگوییم فلانی که شیعه و محب اهل بیت(ع) است و اهل نماز و عبادت و یا روحانی و خانواده مذهبی است پس دیگر آسیبی نمی بیند، خیر این طور نیست، چرا که میکروب و ویروس، عالِم و غیر عالم و مذهبی و غیر مذهبی نمی شناسد و همه را آلوده می کند.

پژوهشگر علوم اسلامی و انسانی گفت: در واقع باید توجه داشت که آلودگی رسانه ای و مظاهر مادی این آثار را به صورت قهری دارد و ما باید خود را واکسینه کنیم به این معنا که می بایست مباحث معنوی و ارزش های اخلاقی و پایبندی به این ارزش ها را قبل از هر چیز در نهاد خانواده، تثبیت و نهادینه کنیم.

تقوای رسانه ای چاره کار است

پژوهشگر علوم اسلامی و انسانی تأکید کرد: نباید از این نکته مهم نیز غافل شویم که باید تقوای متناسب با شرایط روز را پیدا کنیم چه آن که تقوایی که مربوط به پنجاه و صد سال پیش است شاید به درد امروز ما نخورد به این خاطر که آن موقع از چیزهایی که باید اجتناب می شد، محدود بود اما امروز آنچه باید نسبت به آن محدودیت و کنترل داشته باشیم، دامنه بسیار وسیعی را شامل می شود. امروز به طور خاص باید اخلاق رسانه ای و نیز تقوای استفاده از رسانه ها و ابزارهای نوین ارتباطی همچون تلفن همراه و شبکه های اجتماعی را در وجود خود پدید آوریم تا کمتر دچار آفات این عرصه شویم.

گزارش از: سیدمحمدمهدی موسوی