یلدا احتشامی تهیهکننده برنامه رادیو در گفتوگو با خبرگزاری حوزه برنامه «سایه روشن تاریخ» را برنامهای دانست که از دل دغدغه مخاطبانی شکل گرفته و گفت: در این برنامه به دنبال فهم ژرفتری از گذشته هستیم؛ گذشتهای که تنها مجموعهای از وقایع پراکنده نیست، بلکه زنجیرهای از روابط، منافع، تصمیمها و روایتهایی است که امروز هویت فرهنگی و اجتماعی ما را ساختهاند و از منظر دینی و اخلاقی نیز درسها و عبرتهای بسیاری دارد.
وی ادامه داد: هدف اصلی این برنامه روشنکردن بخشهایی از تاریخ است که یا در روایتهای رسمی کمتر مورد توجه بودهاند یا در تحلیلهای عمومی، در لابهلای اخبار و روایتهای روزمره گم شدهاند. تاریخ برای ما تنها ثبت وقایع نیست؛ بلکه آینهای است که میتواند شناخت عمیقتری از هویت، مسئولیت اجتماعی و مسیر زندگی فردی و جمعی ارائه دهد.
احتشامی هسته تحلیلی برنامه را بر دو اصل استوار دانست و گفت: نخست اهمیت نگاه مستند و مسئلهمحور به تاریخ، و دوم بازخوانی انتقادی روایتهای تثبیتشده، محورهای اصلی برنامه هستند. در هر قسمت، با همکاری محمد ساجدی ــ خبرنگار و تحلیلگر باسابقه حوزه بینالملل، موضوعی را انتخاب میکنیم که یا در اسناد تاریخی پنهان مانده یا در افکار عمومی با کلیشهها و پیشفرضهای فراوان همراه است. «سایهروشن تاریخ» تلاش میکند این نقاط تاریک را با دقت پژوهشی و نگاه اخلاقی و تربیتی روشن کند.
وی افزود: ساختار برنامه نیز بر همین نگاه استوار است. «سایهروشن تاریخ» از بخشهای مختلفی تشکیل شده که هر یک دروازهای متفاوت برای ورود به جهان تاریخ هستند. بخش «قراردادها» به بررسی پیمانها و توافقهایی میپردازد که جهتگیری سیاسی و اقتصادی کشورها را تغییر دادهاند. «نقطههای پنهان» سراغ لحظاتی میرود که کمتر در حافظه جمعی بازتاب یافته اما اثر ماندگار بر ساختار قدرت یا زندگی اجتماعی و اخلاقی مردم داشته است. بخش «معماری قدرت» به سازوکارهای پنهان شکلگیری قدرت در دورههای مختلف تاریخی اختصاص دارد و «پهلوی به روایت تاریخ» نیز با اتکا به اسناد و منابع معتبر، روایتهایی دقیقتر و تحلیلیتر از دوره پهلوی ارائه میکند.
احتشامی درباره بخش پرطرفدار «آقای خبرنگار» بیان کرد: این بخش صرفاً خاطرهگویی نیست، بلکه روایتی تحلیلی از پشت صحنه تعامل با برجستهترین چهرههای سیاست و فرهنگ جهان است؛ روایتهایی که فرصتی فراهم میکنند تا مخاطب به درکی ملموس از نحوه شکلگیری تصمیمها و روندهای سیاسی در سطوح کلان برسد و ارزشهای انسانی و اخلاقی پشت این تصمیمها را نیز ببیند.
وی تأکید کرد: این برنامه تنها به گذشته محدود نمیشود. در بخش «پشت پرده اکنون»، رویدادهای جاری با رویکردی تاریخی و ارزشی واکاوی میشوند تا مخاطب نسبت میان آنچه امروز رخ میدهد و ریشههایی که در گذشته دارد را بهتر بفهمد. تاریخ زمانی معنا پیدا میکند که چراغی برای تحلیل اکنون و اصلاح نگاه جامعه باشد.
احتشامی در ادامه از رسالت آموزشی و فرهنگی برنامه سخن گفت و افزود: ما تاریخ را صرفاً بهعنوان یک رشته دانشگاهی یا مجموعهای از حافظهها نمیبینیم. تاریخ یک آینه است؛ آینهای که اگر درست در مقابل ما قرار بگیرد، میتواند به شکلگیری تفکر انتقادی، اصلاح نگاههای کلیشهای و تقویت شناخت عمیقتری از هویت دینی و فرهنگی ما کمک کند.
وی درباره انتخاب گوینده و کارشناس برنامه توضیح داد: فاطمه اسحاقتبار با صدایی گرم و لحن تحلیلی، ستون روایی برنامه است و توانسته فضای پژوهشی و مستند «سایهروشن تاریخ» را برای مخاطب ملموس نگه دارد. از سوی دیگر، محمد ساجدی بهعنوان کارشناس اصلی، با تحلیلهای مبتنی بر تجربه میدانی و شناخت دقیق از تاریخ معاصر و روابط بینالملل، برنامه را از سطح روایت صرف به لایههای عمیقتر تحلیل و عبرتگیری دینی و اخلاقی میبرد.
احتشامی ادامه داد: «سایهروشن تاریخ» قصد دارد مخاطب را به سفری در کوچهپسکوچههای گذشته ببرد؛ سفری که با هر توقف، بخشی از اکنون و مسیر فردا را روشنتر میکند. وقتی تاریخ را از زاویههای تازه و با نگاه اخلاقی و دینی ببینیم، نهفقط گذشته، بلکه مسیر فردا نیز روشنتر میشود و این مهمترین پیام برنامه برای مخاطبان است.
این تهیهکننده رادیو تاکید کرد: تاریخ، از نگاه برنامه، تنها ثبت وقایع و رخدادها نیست، بلکه مجموعهای از درسها و عبرتهای اخلاقی است که میتواند چراغ راه رفتار فردی و اجتماعی انسانها باشد. بررسی دقیق تاریخ به مخاطب این امکان را میدهد که درک کند چگونه ارزشهایی چون عدالت، صداقت، شجاعت و مسئولیتپذیری در شکلگیری جوامع و روابط انسانی اثرگذار بودهاند و چگونه غفلت از این اصول میتواند به سقوط و ناکامی منجر شود. از این منظر، هر روایت تاریخی فرصتی است تا با بازخوانی تصمیمها و انتخابهای گذشته، بینش عمیقتری نسبت به مسیر درست زندگی پیدا کنیم و معیارهای اخلاقی و دینی را در تحلیل رویدادها لحاظ کنیم.
وی اضافه کرد: هر داستان تاریخی، اگر با نگاه درست و اخلاقی بررسی شود، میتواند به تقویت هویت دینی و فرهنگی نسلها کمک کند و مخاطب را به تأمل درباره مفاهیم حق و باطل، درست و نادرست، و انتخاب مسیر درست در زندگی امروز دعوت کند. تاریخ آموزههایی از صبر، مقاومت در برابر ظلم، وفاداری به اصول الهی و اهمیت هدایت اخلاقی در جامعه را ارائه میدهد؛ آموزههایی که میتوانند الهامبخش تصمیمگیریهای کنونی و شکلدهنده رفتار اجتماعی بر پایه ایمان و اخلاق باشند.
احتشامی با بیان اینکه «سایهروشن تاریخ» تلاش میکند ارزشهای معنوی و اخلاقی نهفته در گذشته را برای مخاطب امروز آشکار کند، گفت: به عنوان مثال، بررسی نحوه مقاومت مردم در برابر بیعدالتی، نقش رهبری الهامبخش در هدایت جامعه، اهمیت رعایت حقوق دیگران و توجه به مصالح عمومی، همگی بهعنوان درسهای زندگی عملی ارائه میشوند. این نگاه باعث میشود مخاطب علاوه بر دریافت اطلاعات تاریخی، با مفهوم مسئولیت اجتماعی و اخلاق فردی در ساختارهای قدرت و جامعه نیز آشنا شود و آن را در زندگی شخصی خود به کار گیرد.
وی در خاتمه تصریح کرد: برنامه بر این باور است که مطالعه تاریخ با رویکرد دینی و اخلاقی، نه تنها شناخت درست از گذشته و اکنون را در اختیار مخاطب قرار میدهد، بلکه وی را به انساندوستی، صداقت، عدالتخواهی و تقویت ایمان و امید به آینده دعوت میکند. با این نگاه، تاریخ به جای آنکه صرفاً مجموعهای از حوادث باشد، تبدیل به ابزار فهم جهان، شناخت روابط انسانی، و تقویت هویت فرهنگی و دینی میشود و مخاطب را در مسیر زندگی بهتر و تصمیمگیریهای آگاهانه و الهامبخش هدایت میکند.
انتهای پیام
نظر شما