به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» از مشهد، دکتر محمد فنایی اشکوری، ظهر امروز پنجشنبه در اولین کارگاه علمی مبانی نظری عرفان شیعی که با حضور جمعی از علاقه مندان و پژوهشگران مجمع عالی حکمت اسلامی مشهد برگزار شد، گفت: برای شناخت عرفان ناب شیعی به دو چیز نیازمندیم؛ یکی شناخت ویژگی‌های اصلی عرفان شیعی و دیگری شناخت آسیب‌هایی که در نظام‌های مختلف عرفانی (قدیم و جدید) وجود دارد.
وی با بیان این که عرفان ناب شیعی چیزی است که مصون و منزه از این آسیب‌هاست، افزود: هم عرفان‌هایی داریم که از اساس باطل و کاذب‌اند که آنها را باید شناسایی کنیم و هم سوءفهم‌ها و کج‌اندیشی‌ها و انحرافاتی در بین گروه‌هایی از مسلمین در این زمینه وجود دارد که باید با آنها آشنا شویم تا از ابتلا به آنها مصون بمانیم.
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) افزود: با توجه به این‌که برخی از جریان‌های عرفانی، جاذبه دارند و افراد زیادی را هم به سوی خود جذب کرده و می‌کنند، همچنین شبیه به این موضوع در عرفان‌های کاذب و انحرافی، دین‌شناسی و آسیب‌های آن نیز وجود دارد
فنایی اشکوری در ادامه در توضیح شناخت دین گفت: یک موقع می‌خواهید ادیان باطل را بشناسید، که از بنیان باطل هستند و یک موقع دین حقی داریم، ولی در داخل و درون دین حق ممکن است دچار خطاها و لغزش‌هایی در فهم درست از دین شده باشیم، که در اینجا احتیاج به آسیب‌شناسی و تصحیح داریم.
وی دراین باره ادامه داد: منظور این است که شما ممکن است موقعی کتابی پیدا کنید که عنوان آن عرفان مسیحی، عرفان بودایی یا عرفان هندی و مانند آنها باشد. در این صورت چون خیال شما راحت است که این عرفان به دین، فرهنگ و مکتب دیگری مربوط است، این توجه باعث می‌شود که تا حدودی از تأثیرپذیری از آن محفوظ بمانید، هرچند ممکن است همان نیز خیلی‌ها را جذب کند و بفریبد.
عضو هئیت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) افزود: ممکن است کتابی را تحت عنوان عرفان اسلامی یا عرفان شیعی بردارید که نفس این عنوان موجب می‌شود شما به آن کتاب اعتماد کنید. ولی باید توجه داشت که در اینجا هم تضمینی نیست که همه آن چیزهایی که در کتاب نوشته شده یا همه آن چیزی که کسی در زمینه عرفان اسلامی تدریس می‌کند، درست و اسلامی خالص باشد و خیالمان راحت باشد که صحت آن تضمین شده است.
وی با تاکید براینکه در شناخت عرفان صحیح نیاز به تفکر اجتهادی و شناخت معیارهای یک عرفان اسلامی است، گفت: نظر شیعه در مورد لغزش‌هایی که در میان برخی عرفا و صوفیه رخ داده است، کاملا علمی و بر طبق معیارهای منطقی و وحیانی است. نه باکسی نزاعی داریم و نه مانند گروه‌های تکفیری کسی را که به ظاهر مسلمان است تکفیر می‌کنیم، بلکه فقط در صدد نقادی علمی و تصحیح برداشت‌ها هستیم.
فنایی اشکوری در تعریف عرفان گفت: عرفان، عالی‌ترین موهبتی است که آدمی می‌تواند به آن نایل گردد. عرفان ناب یعنی "معرفت‌اللّه" و "قرب الی‌اللّه" که باطن و حقیقت دین است. عرفانی که از قرآن و سیره معصومین علیهم‌السلام سرچشمه گرفته باشد.
