به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» از تهران، حجت‌الاسلام والمسلمین سید حسن علوی شب گذشته در جمع مردم روزه‌دار مسجد جامع صفا با اشاره به راه‌های تحصیل اخلاص و نقش آن در زندگی معنوی انسان، گفت: یکی از راه‌های تحصیل اخلاص در دوران جوانی عزم جدی بر این امر، و اراده قوی بر تهذیب و تزکیه نفس است.

وی با بیان این که یکی از راه‌های تحصیل اخلاص زهد است، ادامه داد: حضرت علی(علیه‌السلام) در این رابطه می‌فرماید «اَلزُّهدُ سَجِيَّةُ المُخْلِصين؛ زهد و پارسايي، سرشت و خوي مخلصان است». از این رو باید توجه داشت که نفس بزرگترین دشمن انسان، و مطامع دنیوی از بزرگترین طعمه‌ها و ابزارهای شیطانی نفس برای گمراهی انسان‌ها است.

استاد حوزه افزود: چنانچه کسی از مطامع دنیوی گذشت و فریفته‌ی آن نشد، در واقع پیاده نظام شیطان را شکست داده و آن را از کار انداخته است. و با این که هنوز راه تمام نشده و رهزن طریق و توهمات وجود دارد، ولی عبور از دنیا، دیگر اجازه تصرف قلب انسان را به شیطان نمی‌دهد. و همین امر مقدمه‌ی تحصیل اخلاص را برای او فراهم می‌سازد.

وی ادامه داد: اگر کسی از زوائد دنیا اجتناب کرد، و در حد نیاز و به حلال آن اکتفا نمود، و فرهنگ دنیاطلبی در او نبود، بسیاری از دام‌های دنیوی شیطان را از کار انداخته است. و این که امام صادق(ع) می‌فرماید «حب الدنیا راس کل خطیئه؛ حب به دنیا ریشه هر گناه و خطائی است» ناظر به همین مطلب می‌باشد.

امام جماعت مسجد صفای تهران تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین موانع اخلاص، هوا و هوس نفسانی است. علی‌ابن ابیطالب(ع) در این زمینه می‌فرماید «لَوْ ارْتَفَعَ الْهَوَى لَأَنِفَ غَیْرُ الْمُخْلِصِ مِنْ عَمَلِه؛ اگر هوی و هوس از میان برود، غیر از مخلص، همه از عمل شانه خالی می‌کنند».

وی افزود: پس معلوم می‌شود بعضی‌ها از روی هوی و هوس کاری را انجام می‌دهند و اگر هوی و هوس کنار برود غیر از مخلصین، مابقی شانه خالی می‌کنند. در روایت دیگری امیرالمومنین علی(ع) می‌فرماید «قَلِّلِ الْآمَالَ تَخْلُصْ لَكَ الْأَعْمَالُ؛ اگر می‌خواهی به اخلاص برسی، آرزوهایت را کم کن».

حجت‌الاسلام والمسلمین علوی یادآور شد: با توجه به این روایت، انسانی که سراسر وجودش را آرزوهای دنیوی فرا گرفته است، سرنوشت او هم تحت تاثیر آرزوهایش خواهد بود. و برای رسیدن به این آرزوها تسلیم هوی و هوس شده و کم کم همه اعمال مادی و معنوی انسان آلوده به ریا و هوس می‌شود. در همین رابطه امیرالمومنین(ع) می‌فرماید «کیف یستطیع الاخلاص من یغلبه الهوی؛ چگونه توانایی بر اخلاص دارد کسی که هوای نفس بر او غالب است؟».

وی با بیان اینکه تسلط بر هوس نفس یکی از ریشه‌های اخلاص است، گفت: زهد، پرهیز از گناه، مخالفت با هوی نفس، ابقاء بر عمل صالح، نماز اول وقت و نظایر این‌ها از طرق دست یابی بر اخلاص است. از این رو حضرت امام صادق(علیه‌السلام) در رابطه با دشواری اخلاص می‌فرماید «الإِْبْقَاءُ عَلَی الْعَمَلِ حَتَّی یَخْلُصَ أَشَدُّ مِنَ الْعَمَلِ؛ باقی ماندن و پایداری بر عمل تا آن زمان که خالص شود، دشوارتر از خود عمل است».

این کارشناس دینی، عبادت و بندگی را از دیگر طرق دست یابی به اخلاص برشمرد، و افزود: انجام اعمال عبادی، تلاوت قرآن، مطالعه و بهره گیری از احادیث و روایات، خلوت و مناجات با خدا و نظایر این‌ها تاثیرات خوبی در مسیر بندگی و اخلاص انسان خواهد داشت. زیرا در برنامه‌های عبادی انسان جز بندگی خدا هدف دیگری ندارد و عاری از هرگونه هوی و هوس است.

حجت‌الاسلام والمسلمین علوی در پایان با بیان این که اخلاص ثمره‌ی عبادت و بندگی خداست، اظهار داشت: البته باید به این نکته مهم توجه داشت که عبادت به ظواهر اعمال نیست بلکه عبادت یک ارتباط عمیق با خدا، و مبتنی بر شناخت و معرفت است. و این معرفت با توسل به ائمه اطهار(ع)، با مطالعه‌ی دینی، و با تفکر و تدبر در آیات قرآن و عمل به آن، حاصل می‌شود. 313/42