خبرگزاری حوزه | خدای منان نعمت های متعددی به انسان عطا کرده که یکی از آن نعمت ها، نعمت زبان است.

 خداوند متعال عالی‌ترین نعمت را بنام زبان به انسان بخشیده تا به وسیله‌ی آن بهترین اعمال را مانند بندگی حق و دعوت مردم به سوی صلح و خیر و صلاح انجام دهد؛ ولی ممکن است زبان ما دچار آفت شده و از این طریق، انسان سعادت دنیوی واخروی خود را از  دست بدهد.

یکی از بدترین آفات زبان، بدزبانی و فحاشی است.

بدزبانی نوعی هنجارشکنی است که اصول‌ اولیه‌ی ادب و نزاکت اجتماعی در آن زیر پا گذاشته می‌شود.

در این حالت از انسان کلماتی مملو از خشم و احساس نفرت که معمولا  بسیار زشت است صادر می‌شود.

امروزه انسانها مخصوصا نوجوانان بخش زیادی از اوقات خود را در فضای مجازی می‌گذرانند.

طبق آماری که اعلام شده است ۵۳ درصد از مردم کشور ایران حداقل روزانه ۵ تا ۹ ساعت در فضای مجازی حضور دارند و این در حالی است که میانگین جهانی استفاده از فضای مجازی ۱۶ ساعت در ماه است.

یکی از لوازم حضور در فضای مجازی سواد رسانه است که اگر جوانان و نوجوانان ما مجهز به‌ سواد رسانه‌ نباشند، تسلیم محتواهای  ‌نامناسب این فضا خواهند شد؛ بنابراین‌ باید فرزندان ما هنگام مواجه‌شدن با محتواهای متعدد در فضای مجازی از قوه‌ی عاقله‌ی خویش بهره ببرند و محتواها را تجزیه و تحلیل‌ نموده، محتواهای نامناسب را کنار بگذارند و فقط محتواهای خوب را گزینش کنند.

متأسفانه امروزه خیلی از جوانان تحت تاثیر محتواهای نامناسب قرار می گیرند و بد زبانی و فحاشی را از این محتواها دریافت می‌کنند تا جایی که حتی بد زبانی از فضای مجازی به فضای حقیقی هم منتقل شده است و این نوجوانان‌ در زندگی روزمره با خانواده و اطرافیان و دوستان همان ادبیات‌ را بکارمی‌ گیرند.

برخی از کاربران فضای مجازی با استفاده از نام و نشان جعلی به ترویج بد زبانی و فحاشی می‌پردازند و از این طریق این فضا را بستری برای عقده گشایی خود می‌کنند و بدین واسطه خشونت، کینه‌، نفرت و بددهانی را به اشتراک می‌گذارند.

قرآن کریم کتاب مسلمانان در سوره‌ی حج آیه‌ ۳۰ می ‌فرمایند: «وَ اجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ/ و از سخن باطل بپرهیزید».

یکی از مصادیق گفتار باطل و قول زور چه در فضای مجازی و چه در فضای حقیقی بدزبانی است.

امام صادق علیه‌السلام نیز می‌فرمایند:

هرزگویی و بدزبانی از جفاکاری است و جفاکار در آتش است. «اصول کافی، ج ۲، ص ۲۲۵».

آسیب‌های فحش‌های رکیک در فضای مجازی نه تنها خانواده ها و نوجوانان بلکه یک جامعه را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد و نوجوانان با عادت کردن به بد زبانی و فحاشی دچار افسردگی پنهان می‌شوند.

گاهی نیز از خود رفتارهای هیجانی و پرخاشگرانه  بروز می‌دهند که این امر موجب آزار و اذیت دیگران  می‌شود.

به واسطه‌ی بد زبانی و فحاشی ادب و اخلاق  در جامعه کمرنگ شده و معنویت رنگ می‌بازد.

وقت گذرانی بیش از حد در فضای مجازی بدون داشتن یک برنامه منظم باعث ایجاد بدرفتاری و بدزبانی با دیگران شده و این آسیب کلامی مانند ویروس به افراد سرایت می کند و منجر به تخریب اجتماع می‌گردد.

با توجه به اینکه حضور بیش از اندازه و بدون برنامه و دریافت محتواهای نامناسب باعث ترویج بدرفتاری و بدزبانی  می‌شود بهترین راه برون‌رفت از این معضل این است که افراد برای حضور در فضای مجازی دارای یک  برنامه‌ی منظم باشند و الا اگر برنامه نداشته باشند و هر بار به بهانه‌ای بدون رعایت حریم‌ها وارد فضای مجازی شوند، این آسیب کلامی را دریافت می‌کنند و این آسیب مثل ویروس از افراد به یک دیگر منتقل می‌شود.

با توجه به‌ آنچه که گفته شد راهکارهای زیر در حل ‌این معضل ‌راه گشاست:

۱. حضور نوجوانان در فضای مجازی را کنترل و مدیریت کرده تا هیجانی برخورد ننمایند.

۲. هرکس نرم افزارهای سامانه هوشمند داشته باشد تا کلید واژه های مخصوص بدزبانی را حذف کند و از این طریق با محتوایی که دارای فحاشی است روبرو نشود.

۳. فرهنگ سازی مناسب و آموزش دادن به کودکان، نوجوانان، جوانان و خانواده‌ها چه در فضای مجازی و چه حقیقی که از بدزبانی اجتناب کنند.

۴. جایگزین صحیح کلامی برای فحاشی انتخاب شود و از ادبیات صحیح در برابر فحاشی‌ها استفاده گردد.

۵. برطرف کردن ضعف سواد رسانه ای جامعه

با امید که بکارگیری این راه کارها بتوانیم خودمان را مجهز به سواد رسانه نمایم و از آسیب‌های این فضا در امان بمانیم.

ملیحه سادات سروری، عضو گروه نویسندگی صریر وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان