به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از تهران، مجید معارف، استاد دانشگاه تهران، در نشست علمی «علامه امینی و الغدیر» که در دانشگاه پیام نور برگزار شد، به بررسی ویژگیهای نوآورانه اثر سترگ «الغدیر» پرداخت و آن را اثری پژوهشمحور، چندلایه و بیسابقه در تاریخ تشیع دانست.
دکتر مجید معارف با اشاره به یادنامهای مربوط به غدیر که نیم قرن پیش به اهتمام استاد محمدرضا حکیمی تدوین شده بود، سخنان خود را آغاز کرد و گفت: برای یک مطالعه مفصل به الغدیر علامه امینی مراجعه کردم. این کتاب با روش علمی خاص و ابتکاراتی کمنظیر نگاشته شده است.
نخستین نوآوری، به گفته معارف، در نامگذاری کتاب است: الغدیر فی الکتاب و السنة و الأدب. وی افزود: علامه امینی در کنار استناد به آیات قرآن، همچون آیه تطهیر، و احادیث معتبر، توجه ویژهای به ادبیات و شعر دارد. چراکه شعر تجلی ایمان و فرهنگ است.
معارف اظهار کرد: از دیدگاه علامه امینی، غدیر یک واقعه صرفاً تاریخی نیست بلکه به جریانی فرهنگی و زنده در تمدن اسلامی تبدیل شده است؛ همانگونه که عاشورا نیز چنین جایگاهی یافته است.
وی به تحلیل علامه امینی از مدیحهسرایان غدیر پرداخت که از حسان بن ثابت، نخستین شاعر حاضر در غدیر، آغاز میشود و تا شاعران شیعه همچون کمیت، دعبل خزاعی، سید رضی و سید مرتضی ادامه مییابد. علامه امینی، در کنار ارائه اشعار، شرححال مختصری از شاعران میآورد و نکات علمی را نیز در حاشیه بررسی میکند.
به گفته استاد دانشگاه تهران، یکی دیگر از نوآوریهای این اثر، تبدیل موضوع غدیر به یک جریان پژوهشی جامع است. علامه امینی در جلد نخست الغدیر، ۳۶۰ اثر در مورد غدیر از قرن دوم تا چهاردهم را معرفی میکند؛ پژوهشی که با مراجعه به دهها کتابخانه در داخل و خارج کشور صورت گرفته است.
معارف با اشاره به اینکه غدیر تنها مربوط به اواخر عمر پیامبر(ص) نیست، گفت: علامه امینی کوشیده است نشان دهد که ولایت امیرالمؤمنین(ع) از آغاز بعثت و یومالانذار تا غدیر امتداد دارد و در آیات متعددی از جمله هل أتی و اولی الامر بازتاب یافته است.
وی با تأکید بر تتبع گسترده علامه امینی در منابع حدیثی، تفسیری، لغوی و کلامی اهل سنت، گفت: علامه امینی با دو رویکرد سلبی و ایجابی به سراغ منابع اهل سنت رفته است. از یک سو، با استفاده از منابع معتبر ایشان، حقانیت دیدگاه شیعه را اثبات میکند؛ از سوی دیگر، به افشای تحریفها و جعلهای تاریخی میپردازد.
معارف افزود: در جلد پنجم، او ۷۰۰ نفر از کسانی را که در تاریخ اسلام دست به تحریف زدند، معرفی میکند و گاه تعبیراتی چون "جنایت" درباره دیدگاههایی از ابن تیمیه و ابن کثیر به کار میبرد.
وی در پایان گفت: علامه امینی حتی به تفسیر آلوسی که از مخالفان سرسخت شیعه است، پاسخ داده و با استدلال نشان داده است که ادعای جعلی بودن روایات غدیر، از روی ناآگاهی و تعصب است، چرا که احادیث متعدد صحیح در این زمینه وجود دارد.
اناهاب پیام/
نظر شما