چهارشنبه ۱۰ دی ۱۴۰۴ - ۲۱:۴۴
غزه خاستگاه سادات است/ هاشم بن عبد مناف نخستین «سید»  در تاریخ

خوطه/ دکتر حسینی غزه را یکی از مهم‌ترین کانون‌های تمدنی، دینی و فرهنگی جهان اسلام معرفی کرد و تأکید کرد: این شهر، مدفن حضرت هاشم و ریشه هویتی سادات است.

دکتر سید حجت‌الحق حسینی، نویسنده کتاب «غزه»، استاد دانشگاه و پژوهشگر دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در تهران، با اشاره به ریشه تاریخی و هویتی سادات، غزه را یکی از مهم‌ترین کانون‌های تمدنی، دینی و فرهنگی جهان اسلام معرفی کرد و گفت: ریشه تاریخی سادات به نام و یاد حضرت هاشم بازمی‌گردد؛ شخصیتی که نخستین فردی است که عنوان «سید» به نام او در تاریخ ثبت شده است.

وی افزود: حضرت هاشم بن عبد مناف، جد اعلای رسول خدا(ص)، دارای سه مقام عظیم‌الشأن بود؛ نخست مقام سیادت، دوم مقام رفادت به معنای سرپرستی حجاج و رسیدگی به امور زائران خانه خدا، و سوم مقام سقایت یا میرابداری. حضرت هاشم به عنوان جد اعلای پیامبر اسلام(ص)، تاجری امین، خوش‌نام و مورد اعتماد بود که نقش مهمی در گسترش تجارت ایفا کرد. سفرهای تجاری تابستانی و زمستانی قریش به شام که در سوره مبارکه قریش با عنوان «ایلاف قریش» آمده، از اقدامات بنیادین ایشان به شمار می‌رود.

این پژوهشگر ادامه داد: حضرت هاشم در نهایت در شهر غزه رحلت کردند و همان‌جا به خاک سپرده شدند. از این رو، غزه به عنوان مدفن نورانی حضرت هاشم شناخته می‌شود و همین امر به این شهر جایگاهی ویژه در تاریخ اسلام بخشیده است. پس از آن، دوران ولادت پیامبر اکرم(ص)، ازدواج ایشان با حضرت خدیجه کبری(س) و تولد حضرت فاطمه زهرا(س) رقم خورد و از پیوند مبارک امیرالمؤمنین علی(ع) و حضرت فاطمه زهرا(س)، نسل پاک و مبارک سادات شکل گرفت.

دکتر حسینی با اشاره به گسترش این شجره طیبه تصریح کرد: این ریشه‌داری و اصالت، زمینه‌ساز شکل‌گیری مقام «نقابت» شد؛ مقامی که به‌طور خاص برای سامان‌دهی امور سادات شکل گرفت و نقیب‌السادات مسئولیت اداره، رسیدگی به امور اجتماعی و حفظ معارف دینی آنان را برعهده داشت. بسیاری از شخصیت‌هایی که در تاریخ اسلام به مقام فقاهت، قضاوت و نقابت رسیدند، از میان سادات برخاستند.

وی در ادامه به معرفی کتاب «غزه» پرداخت و گفت: این اثر با توکل به خداوند متعال و توسل به نام نورانی چهارده معصوم(ع)، با مشارکت ۱۴ پژوهشگر از ۱۰ کشور جهان و به ۱۴ زبان زنده دنیا تدوین شده است. این کتاب شامل ۴۴۴ مدخل کتاب‌شناختی از کتاب‌ها، پایان‌نامه‌ها، اسناد و مقالات معتبر علمی درباره غزه است و سال گذشته در آستانه ۲۹ دی، روز غزه و نماد مقاومت مردم فلسطین، رونمایی شد.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: در ابتدای این کتاب، دو مقاله دایرةالمعارفی و منحصر به‌فرد گنجانده شده است. مقاله نخست با عنوان «حضرت هاشم؛ گنج پنهان غزه» به زندگی‌نامه جامع حضرت هاشم می‌پردازد. نکته قابل توجه این است که تاکنون در زبان فارسی، هیچ مقاله مرجع و دانشنامه‌ای مستقلی درباره حضرت هاشم وجود نداشته و مطالب موجود عمدتاً پراکنده بوده‌اند. در این کتاب، بر پایه ۵۲ منبع معتبر، نخستین زندگینامه جامع حضرت هاشم ارائه شده است.

وی افزود: مقاله دوم با عنوان «درنگی بر تاریخ و فرهنگ غزه» به پیشینه تمدنی این شهر می‌پردازد. غزه شهری با قدمتی بیش از ۵ هزار سال است و به عنوان یکی از فرهنگی‌ترین شهرهای جهان اسلام شناخته می‌شود. هیچ شهری در جهان اسلام را نمی‌توان یافت که بیش از ۱۲۰۰ پایان‌نامه کارشناسی ارشد و دکتری معتبر فقط درباره آن نوشته شده باشد. همچنین بیش از ۱۱۰۰ جلد کتاب به ۱۴ زبان مختلف و بیش از ۲۰۰۰ مقاله علمی معتبر درباره غزه منتشر شده است. این آمار بر اساس پژوهش‌های تخصصی در حوزه کتاب‌شناسی ارائه می‌شود.

دکتر حسینی با تأکید بر جایگاه ویژه غزه در تاریخ اسلام گفت: این شهر به «غزه هاشم» شهرت دارد؛ شهری که مدفن حضرت هاشم است و بعدها زادگاه امام شافعی، یکی از ائمه اربعه اهل سنت شد. امام شافعی همواره نهایت ادب و احترام را نسبت به امیرالمؤمنین علی(ع) و اهل‌بیت پیامبر اکرم(ص) ابراز می‌داشت.

وی با اشاره به خسارات وارده به میراث فرهنگی غزه افزود: آرامگاه حضرت هاشم دارای یک کتابخانه خطی بسیار معتبر بود که متأسفانه در جریان جنایات و ددمنشی‌های رژیم صهیونیستی به طور کامل تخریب و نابود شد. علاوه بر این، نوار غزه دارای ۱۳ آرامگاه منسوب به صحابه و تابعین، بیش از ۱۲ دانشگاه معتبر و ۱۸ کتابخانه بزرگ است.

این پژوهشگر تصریح کرد: غزه همان «وادی‌النمل» قرآنی است که در داستان حضرت سلیمان(ع) از آن یاد شده و در این منطقه، چندین جایگاه با عنوان «راس‌الحسین» وجود دارد. حتی خانواده‌ای با نام «سیامی» مسئولیت تکریم و خدمت‌رسانی به زائران این یادمان‌ها را برعهده دارند.

دکتر حسینی در بخش پایانی سخنان خود گفت: در غزه ۱۲۳ طایفه و خانواده زندگی می‌کنند که پنج طایفه از آن‌ها از سادات معتبر هستند؛ سادات هاشمی از نسل حضرت هاشم، سادات حلیمی از نسل حضرت حلیمه سعدیه مادر رضاعی پیامبر(ص)، سادات عقیلی از نسل عقیل بن ابی‌طالب(ع)، سادات حسنی از نسل امام حسن مجتبی(ع) و سادات حسینی از نسل امام حسین(ع). این خاندان‌ها دارای نسب‌نامه‌های معتبر، جایگاه اجتماعی، شأن نقابت و پیشینه فقاهت هستند.

وی تأکید کرد: بیشترین تعداد علما و حافظان قرآن در جهان اسلام متعلق به شهر غزه است. در همین راستا، یادآور می‌شوم فرمایش مقام معظم رهبری در آخرین دیدار با شهید اسماعیل هنیه که فرمودند «امروز بلندترین پرچم اسلام در دستان مردم غزه است» و غزه را «مقتدر و مظلوم» توصیف کردند که بیانگر عظمت جایگاه این سرزمین و حرمت والای اهل‌بیت عصمت و طهارت در میان مردم غزه است؛ مردمی که همواره اهل‌بیت(ع) را با تبجیل، تجلیل و تکریم یاد کرده‌اند.

انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha