خبرگزاری «حوزه»، اشاره؛ چندی پیش رئیس انجمن مددکاران اجتماعی کشور طی گفتگویی با اشاره به این که ما در کشور فقر محبت را تجربه می کنیم، اظهار داشت: همین فقر محبت منجر به گرایش به سمت مواد مخدر، فضای مجازی  و روابط نامتعارف در فضای مجازی و واقعی شده است.

اشاره این کارشناس امور اجتماعی به یک موضوع بسیار مهم و کلیدی ما را بر آن داشت تا چرایی این مساله را با تنی چند از صاحب نظران و کارشناسان حوزوی که اتفاقاً عضو انجمن های علمی حوزه هستند به بحث و گفت‌وگو بگذاریم و از آن بپرسیم که " چه باید کرد؟!"

* رسانه های دنیای مدرن؛ عامل کاهش و قطع محبت

حجت الاسلام و المسلمین حسن غفاری فر، عضو هیئت مدیره انجمن مطالعات اجتماعی حوزه علمیه قم به ریشه یابی مساله فقر و یا کمبود محبت در جامعه و به ویژه نهاد خانواده پرداخت و گفت: دنیای مدرن با وجود آن که داعیه آرامش و آسایش را برای انسان ها بوده اما خود بستر و زمینه ترک و یا کاهش محبت را فراهم آورده است

وی افزود: وقتی رسانه های الکترونیکی و مجازی به صورت وحشتناک کار می کنند و از سویی فرد در درون خانه نیز تنها شده ، طبعاً دیگر جایی برای ابراز محبت در کانون خانواده باقی نمی ماند و لذا می بینیم که جوان ما دچار فقر محبت می شود.

* در میانه جمع، با هم غریبه شده ایم!

عضو هیئت علمی موسسه آموزش عالی امام رضا(ع) خاطرنشان کرد: امروزه جریانات رسانه ای غرب، انسان را به سمت تنهایی سوق می دهد و می بینیم که در مهمانی ها نیز عموم افراد یا درگیر تلویزیون می شوند و یا این که سرگرم تلفن همراه خود و شبکه های اجتماعی هستند و کمتر به ابراز محبت و نیز انتقال اطلاعات در بحث ها و گعده های خانوادگی مشغول هستند.

* باید خرد جمعی را برای حل معضل بکار گیریم

وی اضافه کرد: دنیای مدرن ریشه ایجاد ارتباط بین افراد را از بین برده است حال چه بخواهیم که این ارتباط با محبت باشد یا بی محبت، بحث بر سر آن است که ریشه کم شدن محبت به زمینه سازی برای عدم ایجاد محبت برمی گردد و لذا تا صاحب نظران و مسئولان تحصیل کرده در عرصه ارتباطات وارد گود نشده و عقل جمعی را به کمک نگیرند، به سمت حل مساله نزدیک نشده ایم.

* انتقاد از تبلیغات صدا و سیما

این محقق و پژوهشگر حوزوی همچنین ضمن انتقاد از رویه فعلی رسانه ها به خصوص رسانه ملی ابراز داشت: واقعاً چرا باید بیست و چهار ساعته در صدا و سیما شاهد تبلیغ رایتل مجانی دانش آموزی و دانشجویی باشیم و حال آن که می دانیم چه اثرات ویرانگری دارد و خودمان با دست خودمان زمینه ابراز محبت را فراهم می کنیم.

* نقش رسانه ها و فضای مجازی در فقر محبت افراد خانواده

وی افزود: امروز بحرانی ترین عامل برای نفی محبت، رسانه دیجیتالی و همین رایتل هاست چرا که وقتی ما نتوانیم با هم ارتباط برقرار کنیم دیگر جایی برای زیاد یا کم محبت کردن وجود ندارد و این اعتیاد خانمان برانداز دیجیتالی و فضای مجازی باعث دوری خانواده ها می شود.

* قوای سه گانه و رسانه ها به ایفای نقش بپردازند

وی با اشاره به این که حل معضلات فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی باید در دستور کار قرار گیرد، گفت: قوای سه گانه کشور در کنار رسانه های جمعی و نیز خانواده نقش بسیار مهمی در مقابله هوشمندانه با آسیب های فضای مجازی و رسانه های دیجیتال برعهده دارند و باید به دور از تعارف با آن مواجه شده و زمینه تقویت محبت و آرامش را در جامعه فراهم آورند.

* لزوم برنامه ریزی منسجم در رابطه با خانواده ها و مدارس

حجت الاسلام و المسلمین فرهادیان ، عضو انجمن تعلیم و تربیت اسلامی حوزه علمیه قم نیز با تاکید بر این نکته که ما باید هم در زمینه خانواده ها و هم مدارس برنامه ریزی منسجمی داشته باشیم تا بتوانیم خروجی های مناسب تربیتی از آن ها بگیریم، گفت: باید خانواده ها به سمت سبک زندگی اسلامی حرکت کرده و در وهله نخست تفکر و نگرش خود را در این رابطه اصلاح کنند.

* هویت بخشی به نسل جوان

وی افزود: در فرهنگ اسلامی باید طوری برنامه ریزی شود که افراد به خصوص نسل جوان کسب هویت کنند و تا این امر محقق نشود و جوان و نوجوان ما احساس ارزشمندی و توانمندی نداشته باشد ما به اهداف مدنظر دست نمی یابیم بنابر این اولین گام برای تقویت عنصر محبت در جامعه، بحث هویت بخشی به جوانی است که باید در اجتماع خود احساس مفید بودن داشته باشد.

* مهارت های نسل جدید را تقویت کنیم

مسئول مجتمع علمی و فرهنگی توحید همچنین اضافه کرد: باید در برنامه ریزی خانواده ها و مدارس به سمت و سوی تقویت مهارت های جوانی حرکت کنیم تا مفید بودن و کارآیی داشتن در وجود نسل جدید به خوبی نهادینه  و تقویت شود.

* چرا بسیاری از تحصیل کردگان ما بیکار هستند؟!

وی با ابراز گلایه از برخی خانواده ها در مسایل تربیتی گفت: این انتظار درستی نیست که فقط از بچه ها توقع خوب درس خواندن را داشته باشیم بلکه باید در زمینه مهارت افزایی آن ها نیز تلاش کنیم، چه آن که عموماً فرزندان در مقاطع بعدی که وارد دانشگاه می شوند نیز نمی توانید خروجی های لازم را در کسب مهارت داشته باشند و لذا می بینیم که بخش زیادی از جوانان تحصیل کرده ما بیکار هستند.

* راهکار فرار از انحرافات و لغزش های جوانی

حجت الاسلام و المسلمین فرهادیان تصریح کرد: وقتی جوان و نوجوان ما در فرآیند تربیتی و آموزشی درستی قرار گرفت و به خصوص احساس هویت و شخصیت پیدا کرد و توانایی هایش رشد یافت دیگر کمتر به سمت انحرافات و لغزش ها سوق پیدا می کند.

وی همچنین به نقش بسیار مهم و کلیدی خانواده ها و والدین در این رابطه اشاره کرد و افزود: ما باید برای جوان شخصیت ایجاد کنیم چه آن که حدیث داریم کسی که کرامت نفس و احساس هویت پیدا کند ، زمینه معصیت و انحراف از او گرفته می شود و محبت پدر و مادر و اطرافیان هم دراین قالب است و گرنه محبتی که هدفمند نباشد نمی تواند در رشد و موفقیت جوان تاثیر چندانی از خود بر جای گذارد.

* بحران فقر محبت را جدی بگیریم

خانم طیبه توکلی، مدرس دانشگاه و استاد جامعه الزهرا(س) نیز با اشاره به این که بحران کمبود و یا فقر محبت را باید جدی گرفت، اظهار داشت: همان طور که می دانیم و در آموزه های دینی ما نیز بدان اشاره شده دختران از ناحیه پدر بیشتر نیاز به محبت دارند و برعکس پسران از ناحیه مادر و اگر محبت لازم از سوی والدین ابراز نشود و به خصوص به صورت زبانی و عملی بیان نگردد ، کمبود محبت میان دختران و پسران را شاهد خواهیم بود.

* فقر محبت در خانه و محبت های کاذب در جامعه

وی افزود: وقتی این مساله رخ داد ، جای تعجب ندارد که در محیط خارج از خانه، جوان و نوجوان ما جذب محبت های کاذب و دروغین اجتماع شود که خود آسیب های فراوانی نیز به همراه دارد.

* انتقال محبت در نظام تربیتی اسلامی

عضو انجمن های علمی حوزه گفت: از این رو معتقدم فرزندان باید طوری تربیت شوند که برادران و خواهران و والدین و فرزندان محبت خود را به یکدیگر در چارچوب مناسب ابراز کنند، کما این که ائمه اطهار (ع) و به خصوص شخصی نبی مکرم اسلام ، محبت خود را با خویشان و نزدیکان ابراز می داشتند.

وی افزود: وقتی فقر محبت در خانه وجود داشته باشد و یا کمرنگ باشد، طبعاً در بیرون محیط خانه و خانواده به خصوص در ارتباط با دختران، دام هایی پهن می شود که خطرناک است و ما در این رابطه باید حتی در زمینه خانواده های مذهبی به طور جدی کار کنیم تا آسیب ها روز به روز کاهش یابد.

* سبک فرزند پروری باید اصلاح شود

حجت الاسلام حمید مهدی زاده، مشاور و روانشناس خانواده و دبیر انجمن روان شناسی حوزه علمیه قم بر اهمیت مساله تربیت فرزند در نظام خانواده اشاره کرد و بیان داشت: اگر تعادل لازم در تربیت فرزند وجود نداشته باشد به این معنی که گاه سخت گیری باشد و گاه سهل گیری، طبعاً مشکلاتی بروز می کند که در کوتاه مدت و درازمدت ، فقر و کاهش محبت عمیق در سطح خانواده از آن جمله است.

* زندگی های مادی و دوری از آرامش حقیقی

وی با اشاره به این که زندگی های تجملاتی و مشغله زیاد والدین و نرسیدن به بچه ها ، یکی از عوامل فقر محبت است، افزود: یکی از پدیده های امروز مسایل اقتصادی است که ناشی از تجمل گرایی و رسیدن به آسایش به هر تقدیر است که آرامش نیز در آن نیست چه آن که گاه آسایش هست به جهت تلاش و حقوق بالا اما روح خسته است و آرامش روحی و روانی وجود ندارد ، اما بر عکس گاهی آسایش و رفاه نیست اما فرد به جهت دعا و توکل دارای آرامش عمیقی است که آن را با هیچ چیز دیگر تغییر نمی دهد.

* خلاء محبت در مادی گرایی و دوری از مذهب

سردبیر نشریه دین و روان همچنین تاکید کرد: طبعاً وقتی فرد به دلیل مادی گرایی صرف از دین و مذهب فاصله می گیرد دچار خلا آرامش و محبت واقعی می شود و به ویژه در مشکلات اقتصادی عده ای دنبال مسایل مادی و پول درآوردن صرف هستند و به ابعاد معنوی کم توجه یا بی توجه هستند و همین مسایل در بروز بحران فقر محبت بسیار تاثیر گذار است.

گزارش از : سید محمد مهدی موسوی