به گزارش خبرگزاری حوزه حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی در هم اندیشی "وظیفه حاکمیت در قالب فقه حکومتی نسبت به نظارت بانک ها در خلق پول" خاطرنشان کرد: در زمینه موضوع شناسی خلق پول، زاویه های مهمی وجود دارند که تا خلق پول بر اساس این زاویه ها به شکل تخصصی مورد بررسی قرار نگیرد، موضوع شناسی خلق پول شکل نهایی و مفید به حال استنباط پیدا نمی‌کند.

وی خاطرنشان کرد: سوالی که پاسخ به آن ممکن است، صورتبندی موضوعی خلق پول را عوض کند، "اطراف خلق پول" است، باید بحث شود که آیا سپرده گذاران به عنوان یکی از اطراف خلق پول - که با عمل خود  به "خلق فرایند خلق پول" کمک می کنند تا چه اندازه و پایه می توان به اراده، رضایت مندی و نقش آنها در جریان خلق پول به عنوان بخشی از موضوع شناسی تکیه کرد؟

 رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس گفت: به بیان دیگر، فقها باید اطلاعات تخصصی را در ارتباط با یک موضوع از متخصصان دریافت کنند، سپس از آن اطلاعات بر پایه دغدغه ها، حساسیت ها و زاویه های دید فقیهانه، یک "صورتبندی موضوع شناسانه" به عمل بیاورند باشیم تا بتوانند بر جوانب  آن موضوع  اشراف پیدا کنند و در نتیجه استنباط  حکم آن را به درستی به انجام برسانند.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی گفت: شاید برخی تصور کنند که موضوع شناسی صرفا عبارت از ارائه معلومات خام تخصصی (بدون فراوری آن از خاستگاه حساسیت‌ها و دغدغه های فقهی) در باره یک موضوع می باشد؛ در حالی که اینگونه نیست چرا که بارها اطلاعات خام تخصصی نسبت به موضوعات مختلف در حوزه های علمیه شکل نگرفته است و تاثیر چندانی در پاسخگویی نسبت به موضوعات پیچیده صورت نه پذیرفته است.

*حوزه های علمیه موضوع شناسی دقیقی از خلق پول داشته باشند

عضو خبرگان رهبری اظهار داشت: باید موضوع با همه ابعاد در اختیار فقیه قرار گیرد تا فقها با توجه به همه ابعاد آن، به استنباط حکم آن موضوع  دست بزنند؛ وگرنه تا زمانی که موضوع در ابهام قرار  داشته باشد پاسخ فقهی  نسبت به آن دقیق نیست.

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس همچنین شناسایی و بررسی خالقان پول و میزان و نوع نقش آنها در خلق پول (همچون: بانک‌های تجاری، بانک مرکزی، دولت و...)، بررسی نقش سپرده گذاران و وام گیرندگان در "خلق فرایند خلق پول"، بررسی "وحدت موضوعی خلق پول" و یا  امکان تقسیم آن به دو موضوع یا بیشتر همچون اعتبار "خلق پول لجام‌گسیخته"  به عنوان یک موضوع مستقل و "خلق پول معقول" به عنوان موضوع مستقل دیگر و... را از دیگر زاوایای موضوع شناسی خلق پول ذکر کرد.

*زوایای موضوع شناسی خلق پول

عضو خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: آنگونه که از نگاه برخی اقتصاددانان برمی آید خلق پول امری اجتناب ناپذیر است و بدون آن به هیچ روی نمی توان فعالیت های اقتصادی و توسعه ای را سامان داد ازین نظر، خلق پول امری معقول بلکه ضروری و اجتناب ناپذیر است؛ هرچند که رها کردن آن به حال خود و جریان پیدا کردن آن به صورت غیر منضبط، مشکلات اساسی ایجاد می‌کند و  حتی ماهیت ظالمانه پیدا می نماید.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی با اشاره به ضرورت توجه و بررسی خلق پول از دو بعد موضوع شناسی و حکم شناسی گفت:  حوزه های علمیه باید یک موضوع شناسی دقیقی از موضوع خلق پول به عمل آورند تا بتوانند در مقام استنباط به صورت دقیق تر، واضح تر و نهایی شده تر نسبت به آن  حکم شرعی را ارائه کنند.

وی ادامه داد: اساس موضوع شناسی باید خاستگاه قرار دادن دغدغه ها و حساسیت های فقهی نسبت به "مساله مطروحه، و غربال کردن اطلاعات تخصصی وارده نسبت به موضوع بر پایه این دغدغه ها و حساسیت ها باشد. 

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی اظهار داشت: ما یک پایه پولی داریم که پول پرقدرت است و به عنوان پول اساسی، محوری و نقطه کانونی قرار دارد، اما بغیر از این، بانک ها و حتی موسسات غیربانکی، صندوق های قرض الحسنه خلق پول می کنند، بنابراین باید این پدیده به صورت دقیق شناسایی و بررسی شود.

  وی با اشاره به اینکه بانک‌ها با  تجمیع پول در آن ها  قدرتمند می شوند، گفت:  بانک پس از قدرتمند شدن، دارای شأن تاثیر گذاری بر اقتصاد می‌گردد و محور تاثیرات اقتصادی عظیم بانک، خلق پول است.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی در پایان گفت: این زاویه ها عبارت از "ماهیت شناسی پول"، "ماهیت شناسی خلق پول و فرایند آن"، "پیامدها و کارکردهای خلق پول"، "زوال پذیر یا زوال ناپذیر بودن پدیده خلق شدگی پول" و بازگشت آن به مقطع تاریخی قبل از ظهور این پدیده (امکان سنجی بازگشت پول به وضعیت سنتی ماقبل) می باشند.

313/32