حجت الاسلام احمدرضا پناهیان، در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تهران، با اشاره به اثرات دعا و توسل در دفع بلا و کاهش استرس و اضطراب و دستیابی به آرامش روحی و روانی در دوران کرونا، اظهار داشت: ورود دعا در مفهوم دینی ما، ورود بسیار وسیعی است؛ یعنی فقط در بخش ابتلائات، مشکلات و بیماری‌ها نیست و جنبه‌های مختلفی دارد.

قوت پیدا کردن قلب و روح انسان

وی ادامه داد: یکی از جنبه‌های بسیار مهم دعا و مناجات اتفاقا مسأله قوت پیدا کردن قلب و روح انسان است. اشاره‌ای خیلی کوتاه دارم به دعای هفتم صحیفه سجادیه که رهبر معظم انقلاب اسلامی هم تأکید فرمودند زیاد خوانده شود. فرازهای ابتدایی تا اواسط دعا: « یَا مَنْ تُحَلُّ بِهِ عُقَدُ الْمَکَارِهِ وَ یَا مَنْ یُفْثَأُ بِهِ حَدُّ الشَّدَائِدِ وَ یَا مَنْ یُلْتَمَسُ مِنْهُ المَخْرَجُ إِلَی» تا اواسط و تقریبا اواخر دعا، اتفاقی که در این گفت و گو با خدا می‌افتد، این است که قلب و روح و انسان را آرام می‌کند و به او اطمینان می‌بخشد تمام قدرت هستی در دست کسی است که اکنون در مقابلش سخن می‌گویی.

اضطراب و نگرانی بدترین درد است

کارشناس مذهبی اظهار کرد: در جریان کرونا، یکی از اتفاقاتی که آسیب این حمله را بیشتر می‌کند و متخصصین داخلی و هم خارجی به آن اشاره کرده اند،  اضطراب و دل نگرانی و ترس است که به شدت ایمنی بدن را پایین می‌آورد. وقتی ایمنی بدن پایین می‌آید، ویروس می‌تواند به راحتی کار خود را به طور مشخص در ریه انسان انجام دهد.

وی افزود: اضطراب، عدم احساس امنیت، ترس از مرگ، اثر کار دشمن را صد برابر می‌کند، چه بسا کسانی که الآن فوت کردند و ما از برخی از آن‌ها اطلاع مستقیم داریم، چه در قم و چه در شهرستان‌های دیگر، در اثر همین ترس و اضطراب است.

خروج از بن بست های روحی و روانی با دعا و مناجات

حجت الاسلام پناهیان خاطرنشان کرد: فردی که دعا می‌کند اعتماد به نفس پیدا می‌کند؛ یعنی وقتی شما به خدا می‌گویید که تمام گره‌ها به دست تو باز می‌شود و حد شدائد و مصائب به وسیله تو در هم می‌شکند، «ای کسی که انسان را از بن‌بست‌ها خارج می‌کنی و در آزادی و گشایش حقیقی قرار می‌دهی، ای کسی که دشواری‌ها با قدرت تو از بین می‌رود، ای کسی که حتی در قضا و قدر خود تغییر ایجاد می‌کنی، ای کسی که تمام عالم به اراده تو است و از تو اطاعت می‌کند و از آنچه که تو نمی‌خواهی و نهی می‌کنی دوری می‌کند، ای کسی که خودت را قرار دادی که انسان در مشکلات، بلایا و همۀ آسیب‌ها به تو پناه ببرند». وقتی کسی این گونه با خدا حرف می‌زند، قلبش آرام می‌گیرد.

دعا؛ عامل مهم قدرت روحی

کارشناس مذهبی اضافه کرد: غیر از این که کلمات ادعیه مثل همین دعای هفتم صحیفه سجادیه و مناجات‌های دیگری که از ائمه معصومین آمده یا منتسب به آن‌هاست، نور است و قلب را روشن می‌کند، خود این نگاه قلب انسان را آرام می‌کند. خداوند در قرآن می‌فرماید: « وَیَا قَوْمِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَیْهِ یُرْسِلِ السَّمَاءَ عَلَیْکُمْ مِدْرَارًا وَیَزِدْکُمْ قُوَّةً إِلَیٰ قُوَّتِکُمْ وَلَا تَتَوَلَّوْا مُجْرِمِینَ»خدای متعال در این آیه می‌فرماید که اساسا استغفار، توبه و درِ خانه خدا آمدن، به انسان قوت می‌دهد و توان و قدرت انسان را چند برابر می‌کند. می‌فرماید وقتی شما باب توبه را باز می‌کنید و با من صحبت می‌کنید، نیرومند می‌شوید.

حجت الاسلام پناهیان تصریح کرد: دعا و مناجات نه فقط انسان را از بلا بیرون می‌برد، بلکه او را قدرتمند می‌کند.

سخن گفتن با خدا روح را قوی می کند

وی ادامه داد: در روایات دیگری هم آمده است که از علائم آخر الزمان این است که ظلم و جور تمام عالم را فرا می‌گیرد، طوری که در گذشته این چنین نبوده است. آنچه به ما قوت می‌دهد، روح و ایمان ما را قوی می‌کند، سخن گفتن با خدا است، نجوا و در گوشی صحبت کردن انسان با خدا و خدا با انسان است. در کلام حضرت امیرالمؤمنین امام علی(ع) داریم که « اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ سُؤَالَ خَاضِعٍ مُتَذَلِّلٍ خَاشِعٍ أَنْ تُسَامِحَنِی وَ تَرْحَمَنِی ». در دعای کمیل ابتدا از خدا می‌خواهد که خدایا به من دعا کردن را بیاموز که با خضوع و خشوع با تو صحبت کنم، من درخواست کردن را از تو درخواست می‌کنم. ببینید حضرت به چه نکته بسیار مهمی اشاره کردند. وقتی امیرالمؤمنین(ع) این دعا را به کمیل آموزش داد، فرمودند: کمیل، به دیگران و شیعیان من هم سینه به سینه این دعا را آموزش بدهید که همه بخوانند و حفظ کنند که منظور از حفظ کردن نگه داشتن این دعا است.

کارشناس مذهبی اظهار کرد: الحمدلله دعای کمیل در زمان انقلاب خیلی میدان پیدا کرد، در دوران جنگ به اوج رسید، اما بعد از آن کمی دچار غفلت شدیم و مجالس دعای کمیل خلوت‌تر شده است.

وی تصریح کرد: اکنون در ماه شعبان قرار داریم که ماه تضرع و خشوع درِ خانه خدا است و بهترین دعایی که به ما رسیده، مناجات زیبای امیرالمؤمنین (ع) و مناجات شعبانیه است که انصافا یکی از بی‌نظیرترین دعاها است.

خاطره ای جالب از استجابت دعای یک شهید

حجت الاسلام پناهیان ادامه داد: به یاد دارم که در جبهه رزمنده‌ها چه قدر با این دعا انس داشتند. شهید علی واعظی، یکی از دوستان ما در عملیات بیت المقدس ۷ به شهادت رسید، تقریبا دو روز قبل از شهادت و شب شهادتش به شدت درگیر این دعا بود. یک مفاتیح جیبی در زمان جنگ به ما داده بودند که از دست او نمی‌افتاد، روز، سحر، شب، مدام این دعا را می‌خواند و تکرار می‌کرد. در آخر از یکی از عزیزان که طلبه بود سؤال کرد که: من معنای این فراز را نمی‌فهمم، این مفاتیح‌های جیبی که به ما می‌دادند، ترجمه نداشت، ایشان هم یک نوجوان ۱۵، ۱۶ ساله بود و عربی هم نمی‌دانست. سؤالش این بود که معنای این فراز چیست که من در این چند روز که این مناجات را می‌خوانم تا به این فراز می‌رسم، قلبم می‌گیرد. آقای صالحی، همان طلبه گفت: من از او پرسیدم که کدام فراز؟ در مناجات شعبانیه داریم: « إِلَهِی هَبْ لِی کَمَالَ الأِنْقِطَاعِ إِلَیْکَ وَ أَنِرْ أَبْصَارَ قُلُوبِنَا بِضِیَاءِ نَظَرِهَا إِلَیْکَ »، همین « إِلَهِی هَبْ لِی کَمَالَ الأِنْقِطَاعِ إِلَیْکَ »، را برایش ترجمه کردند که خدایا کاری کن من از هر چه غیر تو ببرم و فقط به تو متصل باشم، یک لحظه بلند شد و گفت: یعنی ممکن است؟ گفتم: چی ممکن است. علی آقا؟ گفت: یعنی ممکن است که انسان این طور به خدا وصل شود و این عشق باعث شود که از همه چیز دل بکند و این قدر قوت پیدا کند!؟ گفتم: قطعا ممکن است که امیر المؤمنین به خدای متعال عرض می‌کند. نزدیک سحر بود، بلند شد و دوید. پرسیدم: علی آقا کجا؟ گفت: بعدا می‌گویم. رفت و در نخلستان‌های بهمن‌شیر کنار کارون گم شد. وقتی آمد، گردان داشت حرکت می‌کرد که برویم برای عملیات. دیدم که چشمانش پر اشک است، اما لبخند بر لب دارد. پرسیدم: چه شده است علی؟ گفت: گرفتم. گفتم: چه چیز را گرفتی؟ گفت: گرفتم، خواهی دید. وقتی گردان به خط زد، اولین و تنها شهید ما در آن عملیات، شهید علی واعظی بود. ببینید که این دعا و این اتصال و این باور و اعتماد به کلام خدا، چه اتفاقی برای یک نوجوان ایجاد می‌کند.

 مناجات درِ خانه خدا انسان را قوی می‌کند

وی افزود: سخن بنده این است که مناجات شعبانیه و مناجات‌های دیگر و این فصل دعا؛ یعنی ماه شعبان، رمضان و ماه رجب که متأسفانه گذشت، انسان را قوت می‌بخشد. ما اکنون به قوت، نیرو و قدرت نیاز داریم، نخست قدرت روحی و قلبی. برعکس التماس و درخواست از بنده خدا، التماس به خدا و مناجات درِ خانه خدا انسان را قوی می‌کند.

راه استجابت دعا

کارشناس مذهبی خاطرنشان کرد: در مناجات امام سجاد (ع) داریم که: خدایا اگر من را به مردم واگذار کنی، مردم من را خوار و خفیف می‌کنند. در عین حال این درخواست و دریوزگی از بندگان خدا انسان را حقیر و ضعیف می‌کند. روایات متعددی در این زمینه‌ها وجود دار، اما دعا و توجه و التماس و خصوصا با این ادعیه هایی که آمده است؛ یعنی با فرم دعاهای ائمه(ع) و آموزشی که آن‌ها در مناجات و دعا به ما داده اند که چه بگوییم و چه چیزی بخواهیم، با چه مقدمه‌ای شروع کنیم، اگر می‌خواهیم رفع بلا شود، از چه چیزی عذر خواهی کنیم، ابتدا چگونه حمد و ثنای خدا را بگوییم و او را تعظیم و تقدیس کنیم و بعد چگونه تضرع، خشوع و خضوع داشته باشیم.

حجت الاسلام پناهیان تصریح کرد: باید با ادبیاتی که ائمه(ع) به ما یاد داده اند، به میدان دعا و مناجات ورود کنیم و ان‌شاءالله این می‌تواند جامعه ما را بیمه کند و قوت ببخشد که از فتنه‌های آینده عبور کنیم.

نهضت دعا و مناجات خوانی راه اندازی شود

 کارشناس مذهبی اظهار کرد: در پایان تنها درخواست من این است که مسئولین امر خصوصا در مجامع فرهنگی به ویژه در حوزه، اکنون و پس از گذشت ایام کرونایی، عمیقا به این فصل بپردازند. در دروس حوزه و آموزه‌های تربیتی و آموزشی آن، باید یک فصل جدید و جدی باز شود و دوستان عزیزی که می‌خواهند به حوزه‌های تبیین در زمینه دعا و مناجات ورود کنند، فلسفه این معنا و اتفاق را بتوانند برای مردم به خوبی تبیین کنند. لازمه این اتفاق این است که در حوزه نسبت به این امر یک نهضت دعا و یک نهضت ارتباط و اتصال با خدا تشکیل شود که جزء اهداف عالیه حوزه است، اما باید بیشتر به آن پرداخته شود.

حجت الاسلام پناهیان در پایان گفت: مجموعه‌های دیگر فرهنگی مثل مساجد، هیأت‌ها، مراکز فرهنگی، باید پس از این ایام به دعا اهتمام ویژه‌ای داشته باشند، به ویژه در ماه شعبان و رمضان؛ البته شعبان هم با غربت طی می‌شود، ولی با رفع این بلا، در ماه رمضان ان‌شاءالله اتفاق دیگری در مجالس و مناجات‌های ماه رمضان بیفتد که ان‌شاءالله بتوانیم قدر عالی‌تری را رقم بزنیم.

انتهای پیام

انتهای پیام/