به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از مشهد، حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمود مرویان حسینی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، ۲۴ شهریور در همایش استانی «یاوران وقف» که با حضور جمعی از واقفان، ناظران و فعالان عرصه وقف استان خراسان رضوی در تالار نور برگزار شد، به تبیین اهمیت وقف در ایجاد تحول معنوی در انسان و توسعه خدمات اجتماعی ماندگار پرداخت و بر نقش این پدیده در ارتقای کیفیت زندگی فردی و جمعی جامعه تأکید کرد.
وی با اشاره به جایگاه وقف در پیوند وقف بین زندگی مادی و حقیقتهای اخروی، اظهار داشت: وقف ابزاری است که میتواند امور دنیوی را به حقیقتهای معنوی و اخروی تبدیل کند، انسان وقتی به دنیا میاندیشد، زیباییها و جذابیتهای آن را میبیند و لذت میبرد، اما با توجه به گذر زمان و نگرانیهای مرتبط با از دست دادن این نعمتها، اضطراب و هراس ناشی از مرگ و جدایی از دنیا بر او غالب میشود.
حجتالاسلام و المسلمین مرویان حسینی با بیان حدیثی از پیامبر اکرم (ص) گفت: پیامبر رحمت فرمودند، زیرکترین انسان کسی است که همواره به یاد مرگ باشد. کسی که زندگی خود را با توجه به حقیقت مرگ سازماندهی میکند، اعمالش معنادار و ماندگار میشود.
وی ادامه داد: یاد مرگ انسان را به انجام اعمال صالح و انفاق پایدار سوق میدهد. عمل صالح شامل کمک به محرومان، دفاع از مظلومان و انجام امور خیر است و انفاق پایدار همان وقف است که آثار آن برای انسان و جامعه باقی میماند. این اقدامات، نه تنها هراس و اضطراب مرگ را کاهش میدهد، بلکه انسان را با دلی آرام، قلبی مطمئن و روحی شاد آماده سفر به دیار آخرت میکند.
استاد دانشگاه تأکید کرد: همانطور که امام راحل عظیمالشأن میفرمودند، انسان باید با دلی آرام، ضمیری امیدوار و قلبی مطمئن از دنیا عبور کند و این امر از طریق عمل صالح و وقف پایدار محقق میشود.
وی به نمونههای تاریخی وقف اشاره کرد و گفت: امیرالمؤمنین علی(ع) در روز گرم تابستان شخصاً اقدام به حفر قناتی کردند و پس از مشاهده جریان آب، آن را وقف نیازمندان مدینه کردند. پیش از آنکه شهرها به سیستم مالیات و عوارض مجهز شوند، همین اقدامات وقف بود که خدمات عمومی از جمله راهها، آب انبارها، مدارس، حسینیهها، محاکم و بیمارستانها را تأمین میکرد.
وی ادامه داد: وقف نه تنها در ایجاد زیرساختهای عمومی نقش داشته، بلکه آثار معنوی آن نیز برای واقفان باقی میماند، هر آیه قرآنی که در مسجدی وقف شده خوانده میشود، هر روایت و حکمت مذهبی که برای مردم تبیین میشود، هر حس و حال معنوی که در این مکانها ایجاد میشود، بخشی از خیرات و ثواب آن به واقف نیکاندیش منتقل میشود.
وقف؛ محرکی برای تعالی فردی و اجتماعی
حجتالاسلام و المسلمین مرویان حسینی با استناد به نظر علامه طباطبایی در تفسیر المیزان یادآور شد: انسان تراز قرآن در تولید حداکثری و مصرف حداقلی است، وقف این فرصت را فراهم میکند که انسان با تلاش و تولید خود، امکانات و ثروت را در مسیر خیرات عمومی و نیازمندان هزینه کند و آثار معنوی و مادی اعمال او برای نسلهای آینده باقی بماند.
وی ادامه داد: وقف هوشمندانه به واقفان و خیران این امکان را میدهد که عمر و سرمایه خود را در مسیر خیر و تعالی جامعه صرف کنند و نسبت به آخرت امیدوار و مشتاق باشند.
چالشها و ضرورت مدیریت حرفهای وقف
وی به چالشها، مشکلات مدیریت وقف اشاره کرد و ادامه داد: لزوم رعایت نیات واقفان؛ مهمترین عامل برای استمرار وقف، اطمینان واقفان به حفظ نیاتشان است، هرچه دستگاههای متولی هدایت و نظارت بر وقف با حساسیت و دقت بیشتری عمل کنند، انگیزه و استمرار وقف از سوی مردم بیشتر خواهد شد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی با اشاره به اهمیت تمرکز بر نیازهای واقعی جامعه به عنوان یکی دیگر از ضرورت های مدیریت وقف، افزود: تاریخ نشان میدهد وقف بر نیازهای واقعی مردم متمرکز بوده است، به عنوان مثال در اسناد تاریخی مشهد، وقفهایی برای زنان باردار، جذامیان و حتی پرندگان گرسنه وجود داشته است. امروز نیز باید وقف بر موضوعات مورد نیاز جامعه متمرکز شود؛ از جمله علم و فناوری، اشتغال و کارآفرینی، اسکان جوانان متأهل و رفع مشکلات اقتصادی است.
حجت الاسلام و المسلمین مرویان حسینی با تأکید بر مدیریت هوشمند وقف، خاطرنشان کرد: بسیاری از موقوفات در طول تاریخ به دلیل سوءاستفاده، کوتاهی یا عدم تخصص مدیران، به درستی بهرهبرداری نشدهاند، لذا نیازمند یک سازمان توانا، دانا و دلسوز هستیم که بتواند وقف را به بهترین شکل مدیریت کند و آثار اجتماعی آن را به حداکثر برساند.
وی اضافه کرد: بسیاری از افراد در استفاده از ثلث وصیت خود، به دلیل عدم اطلاع یا مدیریت ناکافی، نتوانستهاند آن را به نحو اثربخش هزینه کنند. ایجاد موسساتی هوشمند برای مدیریت ثلث و هدایت آن به مسیرهای وقف مؤثر، میتواند سرمایه اجتماعی قابل توجهی برای جامعه فراهم کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی خاطرنشان کرد: وقف هوشمندانه، فرصت ماندگاری آثار معنوی و مادی انسان را فراهم میکند و موجب امید و انگیزه برای خیر و تعالی جامعه میشود.
انتهای پیام. /
نظر شما