به گزارش گروه ترجمۀ خبرگزاری حوزه، حجتالاسلام محمد فاروق حسین، مبلغ بنگلادشی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه، تأکید کرد که تزکیه نفس و صداقت عملی، رمز تأثیرگذاری واقعی مبلغین دین است و تنها وقتی گفتار و عمل آنان همسو باشد، جامعه میتواند مسیر رشد، تعالی و پیشرفت معنوی را تجربه کند.
در ادامه، شرح این گفتوگو را می خوانید:
چرا خودسازی و تهذیب نفس، نخستین و اساسیترین شرط برای موفقیت مبلغان دینی به شمار میآید؟
حجتالاسلام محمد فاروق حسین: هدف اصلی تبلیغ، دعوت مردم به سوی خداست. اما اگر مبلّغ خود در مسیر الهی قدم برنداشته باشد، چگونه میتواند دیگران را هدایت کند؟ قرآن کریم خطاب به مؤمنان میفرماید: ای مؤمنان! خود و خانواده خود را از آتش حفظ کنید. (توبه،۶). بنابراین، نخستین گام در دعوت، اصلاح و تربیت نفس است.
وی با استناد به سخنان امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) افزود: کسی که خود را اصلاح کند، سخنش اثر بیشتری بر قلبهای مردم خواهد داشت» (نهجالبلاغه، حکمت ۷۳). از این رو، در سنت اسلامی، تزکیه نفس به عنوان پیششرط دانش و تبلیغ دین شناخته شده و همواره مورد تأکید علما و بزرگان بوده است.
اگر عالمی در دانش برجسته باشد اما در عمل و تزکیه نفس ضعیف باشد، دعوت او چه تأثیری بر جامعه خواهد داشت؟
حجتالاسلام محمد فاروق حسین: قرآن کریم درباره چنین افرادی هشدار داده است: آیا ندیدی کسانی را که دیگران را به کار نیک دعوت میکنند، اما خود را فراموش میکنند؟(بقره،۴۴)؛ بدین ترتیب، سخنان عالمی که با زندگی عملی و تزکیه نفس همراه نباشد، اثرگذاری پایدار بر دلهای مردم نخواهد داشت.
امام جعفر صادق (علیهالسلام) نیز میفرمایند: عالمی که مطابق علم خود عمل نکند، نصیحت او در دل مردم اثر نمیگذارد(الکافی،ج۱،ص۴۴). از این رو، در تاریخ اسلامی، عالم حقیقی کسی است که سخن و رفتار او هماهنگ باشد و زندگی او گواه علمی باشد که تعلیم میدهد.
امروز در جامعه کمبود «عالم عامل» مشاهده میشود؛ دلیل این مسئله چیست و چگونه میتوان آن را جبران کرد؟
حجتالاسلام محمد فاروق حسین: جامعه امروز در مرحلهای قرار دارد که دانش ظاهری زیاد است، اما بصیرت و درک روحانی کمرنگ شده است. قرآن کریم میفرماید: خداوند حال هیچ قومی را تغییر نمیدهد مگر آنکه خودشان آن را تغییر دهند(رعد،۱۱) بنابراین، هرگونه اصلاح باید از درون انسان آغاز شود.
امام باقر (علیهالسلام) نیز فرمودهاند:اگر عالم پرهیزگار نباشد، علم او برای خودش ضرر خواهد بود» (تحف العقول،ص۲۹۴). برای پرورش «عالم عامل»، لازم است در حوزههای علمیه و مراکز آموزشی دینی، آموزش تزکیه نفس به صورت اجباری گنجانده شود تا دانش و اخلاق همزمان در فرد شکل گیرد و شخصیت علمی و عملی یکپارچهای ایجاد شود.
نقش تزکیه نفس در آمادهسازی برای تبلیغ در عصر امام مهدی (عج) چیست؟
حجتالاسلام محمد فاروق حسین: انقلاب جهانی امام مهدی (عج) بر پایه عدالت، صداقت و تقوای الهی استوار خواهد بود و دستیاران واقعی ایشان کسانی خواهند بود که دارای دلهای پاک و صافی باشند. قرآن کریم میفرماید:بیگمان رستگار شد کسی که خود را تزکیه کرد(شمس،۹).
امام سجاد (علیهالسلام) نیز فرمودهاند: پیروی ما از قائم (عج) تنها برای کسانی است که دلهایشان پاک و اعمالشان خالص برای خدا باشد (بحارالأنوار،ج۵۲، ص ۳۲۵). بنابراین، هر مبلغ و عالمی که قصد دارد در ایجاد جامعه مهدوی نقش داشته باشد، لازم است پیش از هر چیز نفس خود را آماده و پاک سازد.
الگوی عملی برای تزکیه نفس و صداقت عملی علما چگونه باید باشد و اهلبیت (علیهمالسلام) چه آموزشهایی در این زمینه ارائه کردهاند؟
حجتالاسلام محمد فاروق حسین: قرآن کریم خطاب به مؤمنان و علما میفرماید: چرا آنچه را میگویید، خود انجام نمیدهید؟ (صافات،۲–۳). امام حسین (علیهالسلام) در شرح این آیه تأکید کردهاند: ای علماء! شما مسئول جامعه هستید، اما اگر خود از طریق عمل نمونه نباشید، دیگران چگونه راستکار خواهند شد؟(تحف العقول،ص ۲۴۵).
بدین ترتیب، رهبری حقیقی عالم نه صرفاً بر پایه دانش، بلکه بر اساس عمل اوست. هر جنبهای از زندگی یک عالم باید تجسمی از فرمانهای الهی باشد. تبلیغ دین مسئولیتی مقدس است که نه تنها به گفتار، بلکه به کردار متکی است. آموزههای اهلبیت (علیهمالسلام) بر این اصل تأکید دارند: خود را تزکیه کن تا جهان اصلاح شود.
تنها عالمی که دارای تزکیه نفس و صداقت عملی باشد، میتواند روحانیت واقعی را به جامعه بازگردانده و بنیان محکم دعوت امام مهدی (عج) را ایجاد کند.
نظر شما