به گزارش سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری «حوزه»، استاد قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان آموزه های آیه پانزدهم سوره بقره پرداخته است.

«اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَ يَمُدُّهُمْ في‏ طُغْيانِهِمْ يَعْمَهُونَ» (بقره، 15)

ترجمه: خداوند نیز آنان (منافقان) را به استهزاء مى ‏گیرد و به آنان در سركشى و طغیانشان مهلت مى‏ دهد تا سرگردان شوند.

عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الرِّضَا عَلِيِّ بْنِ مُوسَى (ع) قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ سَخِرَ اللَّهُ مِنْهُمْ وَ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَ عَنْ قَوْلِهِ وَ مَكَرُوا وَ مَكَرَ اللَّهُ وَ عَنْ قَوْلِهِ يُخادِعُونَ اللَّهَ وَ هُوَ خادِعُهُمْ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لَا يَسْخَرُ وَ لَا يَسْتَهْزِئُ وَ لَا يَمْكُرُ وَ لَا يُخَادِعُ وَ لَكِنَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ يُجَازِيهِمْ جَزَاءَ السُّخْرِيَّةِ وَ جَزَاءَ الِاسْتِهْزَاءِ وَ جَزَاءَ الْمَكْرِ وَ الْخَدِيعَةِ تَعَالَى اللَّهُ عَمَّا يَقُولُ الظَّالِمُونَ عُلُوّاً كَبِيراً. (1)

فضّال نقل می کند که از امام رضا علیه السلام دربارۀ آیۀ: «سَخِرَ اللَّهُ مِنْهُمْ» و آیۀ: « يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ» و آیۀ: « وَ مَكَرُوا وَ مَكَرَ اللَّهُ» و آیۀ « يُخادِعُونَ اللَّهَ وَ هُوَ خادِعُهُمْ» سؤال کردم که منظور چیست؟. حضرت فرمودند: خداوند مسخره نمی کند، استهزاء نمی کند، مکر نمی کند و خدعه نمی کند و لکن مراد خداوند از مسخره، کردن، استهزاء کردن، مكر و خدعه کردن، كیفر دادن به آن هاست؛ خداوند از چیزهایی که ستمکاران می گویند، برتر و بزرگ است.

چه كیفرى بالاتر از سرگردانى و كوردلى، كه منافقان به آن دچار مى ‏شوند. برنامه خداوند این است كه به گنهكاران و ستمكاران مهلت دهد، اما این مهلت در صورتى رحمت است كه سبب توبه آنان گردد، وگرنه موجب فرو رفتن بیشتر در گرداب گناه، و سرانجام غرق شدن و هلاكت انسان مى ‏گردد.

 از این آیه مى ‏آموزیم كه:

 * كیفرهاى خداوند متناسب با گناهان بشر است. كیفر تمسخر و استهزا، استهزا است.

 * به مهلت ‏هاىِ الهى مغرور نشویم كه شاید نشانۀ رحمت نباشد.

 * خداوند حامى مؤمنان است، اگر منافقان، آنها را به تمسخر مى‏ گیرند، خداوند نیز منافقان را به استهزا مى‏ گیرد.

پاورقی:

(1)- التوحيد (للصدوق)، ص: 163.