به گزارش خبرگزاری «حوزه»، استاد محسن قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان آموزه های آیه 274 سوره بقره پرداخته است.
* آيه
الَّذينَ يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّيْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِيَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ
* ترجمه
كسانى كه اموال خود را در شب و روز، پنهان و آشكارا انفاق مىكنند، اجر و پاداششان نزد پروردگارشان است و نه ترسى براى آنهاست و نه غمگین مى شوند.
* نکته ها
در تفاسیر صافى، مجمع البیان، قرطبى و كبیر فخر رازى آمده كه این آیه در شأن حضرت على علیه السلام نازل شده است. هنگامى كه آن حضرت فقط چهار درهم ذخیره داشت، یك درهم را در روز، یك درهم را در شب، سومین آنرا مخفیانه، و چهارمین درهم را آشكارا در راه خدا انفاق نمود.
البته وعده ى این آیه، شامل همه كسانى مى شود كه اینگونه عمل كنند. چنین افرادى نه از فقر و تنگدستى بیم دارند، چون به وعده هاى خداوند ایمان داشته و به او توكّل مى كنند، و نه به خاطر انفاق، اندوهگین مى شوند، چون به رضایت الهى و آثار اخروى انفاق توجّه دارند.
شاید دلیل آنكه «لیل» بر «نهار» و یا «سرّ» بر «علانیة» مقدّم شده است، آن باشد كه انفاق هاى پنهانى در دل شب ارزش بیشترى دارد. [تفسیر مراغى]
این آیه به منزله ى جمع بندى چهارده آیه گذشته است كه درباره انفاق بحث مى كرد. موضوعى كه هیچ موردى در قرآن اینگونه مفصّل بحث نشده است. آثار انفاق بر كسى پوشیده نیست، از جمله: تعدیل ثروت و كم شدن اختلافات طبقاتى، ایجاد محبّت، شكوفایى روح سخاوت و بالاتر از همه قرب به خداوند.
انفاق، علاوه بر انفاق مال و ثروت، شامل انفاقِ علم، آبرو و مقام نیز مىشود. كلمهى انفاق، در لغت به معناى پر كردن گودال و در اصطلاح، به معناى پر كردن و بر طرف نمودن كمبودهاى مالى است.
یادآورى این نكته لازم است كه توجّه اسلام به مسئله انفاق، به معناى گداپرورى و رواج تكدّىگرى نیست؛ زیرا در بسیارى از روایات، از كسانى كه بدون داشتن نیاز، از دیگران درخواست كمك مى كنند، مذمّت شده واز سوى دیگر بهترین نوع انفاق، در اختیار قراردادن ابزار كار به جاى پول دادن، معرفى شده است.
* پيام ها
1- داشتن روحیّه ى انفاق و سخاوت مهم است، نه یكى دو بار انفاق آنهم از روى ترحّم. «ینفقون» فعل مضارع بر استمرار دلالت دارد.
2- تعیین نشدن اجر الهى، نشانه ى گستردگى آن است. «اجرهم»
3- وعده هاى الهى، بهترین مشوّق انسان در كارهاى نیك است. «فلهم اجرهم»
4- آرامش و امنیّت، از بركات انفاق است. «لاخوف علیهم و لا هم یحزنون»
