به گزارش خبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام مادرشاهی از اساتید اقتصاداسلامی در اولین نشست از سلسله نشست های حوزه و چالش های پیش روی نظام با عنوان«نقد و بررسی طرح جامع بانکداری جمهوری اسلامی» که به همت پژوهشگاه فقه و نظام و مرکز جامع علوم اسلامی ولی امر در قم برگزار شد، گفت: کارکردهای جدیدی که در قوانین جدید بانکداری اسلامی آماده شده، نه‌تنها مشکل بانکداری اسلامی را حل نمی‌کند، بلکه آن را عقب‌تر خواهد انداخت و کار را سخت‌تر خواهد کرد.
وی با بیان این که در رابطه با بانک‌ها چند مشکل داریم افزود: خود بانک‌ها، مشکل مردم و مشکل نظام؛ اما این طرح فقط مشکل بانک‌ها را حل می‌کند و به مشکلات مردم و نظام توجهی ندارد.
این فارغ التحصیل رشته اقتصاد اسلامی اضافه کرد: برای مثال در این قوانین نه‌تنها خلق پول حل نشده؛ بلکه تثبیت و قدرتمند شده، بانک‌ها طبق فرایندهایی پول را خلق و بعد معدوم می‌کنند.
حجت الاسلام مادرشاهی گفت: خلق پول بانکی (اکل مال بالباطل) است و خیلی از معاملات با توجه به خلق پول شکل دیگری خواهد داشت. اگر بگویند به خاطر اضطرار جامعه باید خلق پول کرد؛ اما چرا خلق پول باید به نفع بانک‌ها باشد؟! در گذشته فقط بانک‌های دولتی به این شکل بود، اما در حال حاضر بانک‌های خصوصی هم می‌توانند خلق پول کنند و این کار فاجعه به بار خواهد آورد.
وی افزود: به نظر می‌رسد افرادی که این طرح را نوشته‌اند، منشأ نبود عدالت را نفهمیده‌اند؛ مشکل عدالت این است که ساختار بانک -که همان ساختار ربا را دارد- را در همین‌جا آورده‌اند که این ساختار باعث فاصله طبقاتی شد است. این استاد اقتصاد خاطرنشان کرد: بانک به کسانی تسهیلات کلان می‌دهند که به مراتب وضع بهتری نسبت به مردم دارند. بانک‌ها سپرده‌ها را با یک سود کم از مردم می‌گیرند و آن را به صورت وام‌های کلان به دو درصد جامعه می‌دهند.
حجت الاسلام مادرشاهی بیان داشت: استفاده از مرابحه در نظام بانکی جای اشکال دارد؛ زیرا اولاً مرابحه به شدت کراهت دارد. دوم در روایات تأکید شده است که این کار به عنوان حیله رباست. لذا اگر حیله ربا برای افراد جامعه جایز باشد این کار برای حکومت به هیچ وجه جایز نیست. سوم این نظام تأمین مالی کاری می‌کند که یک بدهکاری گسترده‌ای را در جامعه ایجاد می‌شود.
در ادامه این نشست علمی، دکتر زریبافت استاد دانشگاه در رشته اقتصا نیز در سخنانی گفت: اگر فکری به حال این نوع از بانکداری نشود؛ قطعاً جامعه به سمت سکولاریسم پیش خواهد رفت. ساختار بانکی ما چه کرده که در طول چهل سال گذشته حجم نقدینگی 32 هزار برابر شده درصورتی‌که حساب ذخیره ارزی تنها دوبرابر است.
وی ادامه داد: به قول یک اقتصادان غربی، خلق پول یعنی تولید پول از هیچ! حال این کار چه شکافی در جامعه ایجاد می‌کند؟! چرا به این مقدار حجم نقدینگی بالاست؛ اما در هرکجا مردم دست در جیب می‌کنند، مشاهده می‌کنند که پولی در اختیار ندارند! در این وضعیت چه اتفاقی برای مردم می‌افتد؟!.
زریبافت گفت: با چند حکم فقهی کوتاه که نظام بانکی تغییری نمی‌کند؛ بلکه باید ساختار بانکی اسلامی متحول شود. پول یعنی چه؟ حال تا وقتی این موضوع را ندانیم چرا نهاد متولی آن را آورده و به آن وجه دینی می‌دهیم! در حال حاضر پول کالا شده است و وقتی به این شکل شد، بازار پیدا کرده است و در نهایت ربا در جامعه شکل خواهد گرفت.
رئیس مرکز تحقیقات مبانی و مدل های اقتصاد بومی، بیان داشت: بانک‌ها می‌گویند با این قوانین نگران سود پول مردم هستند، اما بر سر اکثر مردمی که توان سپرده‌گذاری ندارند چه خواهد آمد؟! پس نگران سود سرمایه‌دارها هستند. پول فعلی اعتباری است و ارزش حقیقی ندارد و مالکیت این اعتبار تنها متعلق به خواص است.
بانک مرکزی صراف دلار است
وی گفت: به تعبیر ما در حال حاضر بانک مرکزی صراف دلار است؛ ما نفت طلای سیاه را می‌دهیم و کاغذ می‌گیریم و بعد کل اقتصاد خود را به آن گره می‌زنیم. بعد به خاطر آن ارزی که نگرفته‌ایم ریال تخصیص می‌زنیم. بعد به کجا و چه کسی می‌دهیم؟ همین است که فقر در جامعه بیشتر می‌شود.
وی افزود:مشکل اصلی بانک‌ها در حوزه عمل این است که بر اساس سود تضمین شده عمل می‌کنند. آیا بانک‌ها حق خلق پول دارند؟ حدوداً 88 درصد سپرده‌هایی که اصل حجم اصل نقدینگی است در اختیار خواص اندکی از جامعه است. با طرح بانکداری الکترونیک حتی یک حق اندکی که مردم بر پول خود داشتند را نیز کم کردند.
این اقتصاد دان اظهار داشت: در حال حاضر بانک‌های ما بردگی بازارهای جهانی را می‌کنند. باید به این مسئله بپردازیم که بانک‌های ما چه نسبتی با ساختارهای جهانی دارند؟ در این نظام بانکی سود سرمایه مهم است نه اینکه بر سر مردم چه می‌آید.
وی گفت: طبق روایت، وکالت دادن در اجاره حرام است حال از این بگذریم که بانک‌ها با حق وکالت در اجاره معامله هم می‌کنند. بگذریم که با عقد مراحبه رسماً حق اجاره تبدیل به مالکیت می‌شود و مانند این است که دو طرف یک زمین بازی را یک نفر بازی کند.
زریبافت افزود: بزرگ‌ترین متقاضی دلار خود دولت است و بزرگ‌ترین عرضه‌کننده آن هم خود دولت است؛ اما مردم باید هزینه آن را بدهند.باید به عدم تسلط کفار و نفی سبیل هم فکری کرد! این هم یک مسئله بسیار مهم است که باید به آن توجه کرد.
