آیت الله سیداحمد خاتمی در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تهران، با اشاره به وظایف و مسئولیت های امامان جماعت در برخورد با جوانان که شاید در ایام اوقات فراغت تابستان بیشتر از گذشته به مسجد می آیند، تصریح می کند: شیوه مطلوب برای امامان جماعت، فقط برپایی کلاس های مختلف برای جوانان نیست، بلکه آن چه که از امام محترم جماعت انتظار می رود مدیریت اوقات فراغت است.
امام جمعه موقت تهران با بیان این که جوانان همواره حس حقیقت طلبی و کنجکاوی در مسائل مختلف دارند، می گوید: اگر امامان جماعت بتوانند با تشکیل حلقه های معرفتی در مساجد، تبلیغ چهره به چهره داشته باشند و کنجکاوی های اعتقادی و سیاسی جوانان را به شیوه قانع کننده پاسخ بگویند، نیاز معنوی و فکری آنان اشباع خواهد شد.
عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری، با بیان این که رویکرد جوانان و نوجوانان به مسجد، در اوقات فراغت تابستان، یک فرصت است، گفت: امامان جماعت باید برای ایجاد پیوند میان دانش آموزان مدارس که در فصل تابستان بیشتر به مسجد رجوع می کنند و همین طور دیگر مراکز علمی با مساجد تلاش کنند، چه آن که مساجد کانون های نور و کانون های معنویت هستند که قطعا اُنس با آن ها به علم و محصل علم، جهت مثبتی می دهد و باعث آن خواهد شد که آن علم در راه صحیح خود حرکت کند.
گفت وگوی خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تهران با آیت الله سیداحمد خاتمی امام جمعه موقت تهران که به مناسبت فرارسیدن 31مردادماه روز جهانی مسجد صورت گرفته، در ادامه می آید:
*فرصت تعطیلات تابستان و اوقات فراغت را برای پیوند میان مسجد و نسل جوان و نوجوان چگونه فرصتی می بینید؟
بهترین خدمت به جوانان آن است که از رهگذر مسجد، دین و معنویت، در عرصه معیشت و دیگر عرصه های زندگی آن ها، معرفی و عرضه شود؛ به دیگر عبارت، از جمله راه های تأثیرگذار معرفی مسجد، به صورت کاربردی مطرح کردن مسجد است که بهترین فرصت آن، فرصت تعطیلات تابستانی است.
*نقش امامان جماعت در ایجاد حلقه وصل میان مسجد و نسل جوان و نوجوانی که در ایام تابستان بیش از گذشته به مسجد رجوع خواهند کرد، تا چه میزان مؤثر است؟
در صورتی که امامان جماعت که در حقیقت فرماندهی مسجد به عهده آن هاست، بتوانند زمینه ای فراهم کنند که اوقات فراغت جوانان و نوجوانان به شیوه ای مطلوب پر شود، این مهم، حلقه وصل جوانان به مسجد خواهد بود. شیوه مطلوب هم فقط برپایی کلاس ها نیست، آن چه که از امام محترم جماعت انتظار می رود مدیریت اوقات فراغت است؛ بخشی از اوقات فراغت طبیعی است که به آموزش های متنوع می گذرد، اما اگر بر این مدیریت، مکانی مناسب، سر سبز و خوش آب و هوا، به همراه ورزش هاس سالم که امام جماعت نظارت داشته باشد، قطعا تأثیرگذاری فوق العاده خواهد داشت؛ بنابراین بنده بر این باورم که مدیریت اوقات فراغت جوانان مسجدی که مقصود جوانانی هستند که خود آن ها یا پدر آن ها با مسجد رابطه دارند، می تواند خدمتی ارزنده به مسجد باشد.
*یکی از جنبه های مهم روحی و روانی هر جوانی، روحیه مشارکت و تعامل اجتماعی است؛ مساجد تا چه میزان می توانند در اشباع این روحیه جوانان مؤثر باشند؟
در گذشته هم گفته ایم که هم ستادهای نمازجمعه وهم مدیریت مسجد، باید جوانان را باور کنند؛ به آن ها اعتماد کرده و نگاه های متفاوتشان را تحمل کنند و با هدایت های عملی، جوانان را به عرصه مدیریت دینی بیاورند. مقصودم از هدایت های عملی، آن است که در مسیر کار، مدیریت دینی را به آن ها آموزش دهند.
*یکی دیگر از جنبه های روحی و ورانی هر جوان یا نوجوانی حس حقیقت طلبی و کسب معرفت های حقیقی است؛ چگونه می توان در اقناع این روحیه در مساجد کار کرد؟
معتقدم در عرصه تبلیغ دین، بهترین شیوه، شیوه تبلیغ چهره به چهره است؛ اگر امامان جماعت بتوانند با تشکیل حلقه های معرفتی در مساجد، تبلیغ چهره به چهره داشته باشند و کنجکاوی های اعتقادی و سیاسی جوانان را به شیوه قانع کننده پاسخ بگویند، نیاز معنوی آنان اشباع خواهد شد.
* فرصت رویکرد جوانان و نوجوانان به مسجد در ایام فصل تابستان را چگونه فرصتی می بینید؟
این رویکرد یک فرصت است؛ فرصتی است الهی که هنر در این عرصه، استفاده از این فرصت مغتنم الهی است.
*در صورت تمایل حضرتعالی، به آغاز سال تحصیلی مدارس و مراکز آموزش عالی در یک ماه آینده، اشاره کنیم؛ سؤال این است که پیوند علم و دین را چگونه می بینید و آیا مساجد می توانند حلقه وصل علم با دین و معنویت باشند؟
بله. اما در ابتدا باید گفت در دین مبین اسلام روح تعلیم و تعلم واقعی، تزکیه نفس است؛ یعنی هدف و سرمنزل مقصود باید رسیدن به این مهم باشد؛ بر این اساس آموزشی صحیح و البته جهت دار به سوی منویات اسلامی، مد نظر اسلام است.
طبق روایات و احادیث متعدد، علمی که رشد آور باشد، مطلوب دین مبین اسلام است؛ حال هر علمی اعم از علوم دینی و یا غیر دینی یعنی علوم تجربی و ...، که می خواهد باشد؛ بر این اساس می توان ارتباط تعلیم و تعلم با اسلام مقدس را یافت و به اهمیت این موضوع مهم در اسلام پی برد.
اما در خصوص این که آیا مسجد و مساجد می توانند حلقه وصل علم و معنویت باشند، حتما همین طور است؛ یکی از تأکیدات بسیار مهم اسلامی برای ارتباط هرچه بیشتر تعلیم و تعلم با دین و معنویت، ایجاد پیوند مدارس و مراکز علمی با مساجد است. چه آن که مساجد کانون های نور و کانون های معنویت هستند و قطعا اُنس با آن ها به علم و محصل علم، جهت مثبتی می دهد و باعث آن خواهد شد که آن علم در راه صحیح خود حرکت کند.
*آیا نمونه های موفق این رابطه در تاریخ وجود دارد؟
تجربیات بیرونی و میدانی هم می گوید آنانکه با این کانون های نورانی مساجد پیوند ویژه و عمیقی دارند، هم موفق ترند و هم زندگی آنان، عطر ویژه خود را دارد. بسیاری از نخبگان علمی که پیوندی میان خود و دین و معنویت و مساجد ایجاد کردند بسیار موفق تر از افرادی هستند که به ظاهر در سطح هم هستند؛ یعنی روحیه ای قوی تر و دلی پر امیدتر دارند، چون یک هدف نهایی را به صورت روشن فراروی خود می بینند. مساجد کانون های آرامش اند؛ الا بذکر الله تطمئن القلوب؛ با یاد خدا دل آرامش می رسد.
*وظیفه آموزش و پرورش و همچنین متولیان امور مساجد برای ایجاد پیوند میان مسجد و مدرسه تا چه میزان است و اصولا آن ها برای ایجاد این پیوند مثبت و ضروری میان مسجد و مدرسه چه اقداماتی را باید ترتیب دهند؟
در عرصه ای که دین در آن عرصه حضور دارد، علم هم جهت بایسته خود را می یابد و هم در مسیر رشد فرد و جامعه قرار می گیرد. وظیفه ذاتی آموزش و پرورش در همین عنوان نهفته که هم آموزش و هم پرورش داشته باشد. پرورش واقعی و کارآمد، بدون اُنس با خداوند ممکن نیست و از این رو آموزش و پرورش ما برای انجام دو وظیفه مهم خود که در نام خود هم دارد، یعنی آموزش و پرورش اصولی و صحیح، باید دانش آموزان را در مسیر دین و معنویت قرار دهد و قطعا یکی از بهترین راه های آن هم تلاش برای برقراری رابطه میان مسجد و مدرسه است.
مساجد هم باید با فراهم آوردن شرایط مطلوب ویژه دانش آموزان و نوجوانان و خوش برخوردی با آنان در حد امکان، سعی کنند آن ها را به مسجد جذب کنند.
