حجت الاسلام علی آتش‌زر، کارشناس رسانه در گفت‌و‌گو با خبرگزاری «حوزه»، درباره وضعیت حاکم بر سینمای ایران، گفت: فیلم سینمایی «هزار پا» رکوردار فروش در سینمای ایران است. این فیلم یک هفته پیش رقم 30 میلیارد را پشت سرگذاشت و احتمالاً تا به امروز توانسته به مرز 35 میلیارد هم نزدیک شود. این فروش خیره‌کننده نیز به هیچ وجه دور از انتظار نیست، چون فیلم‌هایی نظیر «مصادره»، «نهنگ عنبر» و .... نیز گیشه‌ای بسیار موفق داشتنه‌‌اند، اما در این میان نکته ای وجود دارد، استقبالی که از فیلم‌های به اصطلاح طنز صورت می‌گیرد، در شرایطی است که فیلم‌هایی خوبی چون «دارکوب» پس از هفته‌ها تنها 2 میلیارد فروش داشته است. در مثالی دیگر می‌توانم به فیلم «تنگه ابوقریب» اشاره کنم که با وجود پروداکشن عظیمی که دارد، فروش بسیار معمولی دارد.
وی افزود: اما بحث ما به فروش فوق‌العاده فیلم‌هایی چون هزارپا یا کم فروختن کارهایی نظیر دارکوب نمی‌شود، بلکه می‌خواهیم بررسی کنیم چه اتفاقی رخ داده که چنین شرایطی در سینمای ما به وجود آمده است؟ جواب به این پرسش را در چند مرحله می‌توان داد که هر یک از بخش‌ها نیز مسائل خاص خود را دارد، اما به هر حال تلاش می‌کنیم تا حد امکان نگاهی جامعه به موضوع مورد نظر داشته باشیم. قدم اول هم به شرایط حاکم بر کشور مربوط می‌شود.
حجت الاسلام آتش‌زر تاکید کرد: در وضعیت فعلی کشور به دلیل مشکلاتی که از سو‌ی غرب بر ما تحمیل شده، با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستیم، به نحوی که تورم شانه‌های مردم را خم کرده، در چنین وضعیتی، بهترین راهکار برای رهایی از این مشکلات، پناه آوردن به کارهایی است که برای لحظاتی مردم را از مشکلات پیش آمده رها می‌کند. به همین دلیل کیفیت، کم‌ترین نقش را ایفا می‌کند، زیرا تهیه‌کننده بخش خصوصی به فکر بازگشت سرمایه خود است.
وی درباره سینمای طنز نیز چنین توضیح داد: وقتی از نفع بخش خصوصی در گیشه کارهای طنز حرف می‌زنیم، منظور منفعت طلبی آنان نیست، چون آنها نیز مجبور هستند برای ادامه راه خود در سینما به هر طریق ممکن درآمدزایی کنند، چون اگر کاری به اصطلاح هنری یا دینی تولید کنند و آن اثر نتواند در گیشه به فروش خوبی دست یابد، هیچ نهاد یا سازمان دولتی از وی حمایت نخواهد کرد. مطلب دیگر این‌که برخی مدعی هستند، چرا در شرایط موجود تهیه کنندگان بخش دولتی در این زمینه(تولید فیلم‌های ارزشی) حضوری موفق و جدی ندارند؟ این گفته آنچنان صحیح نیست، چون به هر حال مراکزی چون اوج و حوزه هنری و... آثار لازم را روانه اکران می‌کنند، اما این تولیدات توان مقابله با آثار گیشه‌پسند سینما را ندارد. در حقیقت می‌خواهم به روی این نکته تاکید داشته باشم تا زمان که حال مردم خوب نیست، نباید انتظار داشت وضعیت کیفی سینما نیز رشد مطلوبی داشته باشد.
این کارشناس رسانه ادامه داد: موضوع دیگری که در این زمینه مطرح است، به عدم حمایت‌های دولت از بخش خصوصی مربوط می‌شود. دولت به عنوان بانی فرهنگ، موظف است تا با سیاست‌های تشویقی به بخش خصوصی این اعتماد را بدهد که سرمایه گذاری اش در حوزه کارهای ارزشی، سود‌آور خواهد بود، اما این اتفاق متاسفانه رخ نمی‌دهد. بهترین مثال هم در این زمینه، فیلم سینمایی «روز واقعه» است. تهیه‌کنندگی این فیلم را مرتضی شایسته بهر عهده داشت، تهیه‌کننده‌ای که کار خوب در کارنامه خود کم ندارد، اما با اتفاقی که برای فیلم روز واقعه در گیشه رخ داد، آیا این سینماگر دیگر جرات وارد شدن به این قبیل موضوعات را به خود می‌دهد؟
حجت الاسلام آتش‌زر تاکید کرد: بحث دیگری که در این زمینه مطرح است، به برخی منفعت‌طلبی‌ها مربوط می‌شود که هیچ ربطی هم به وضعیت اقتصادی یا فرهنگی کشور ندارد. منظور این‌که، سینمای طنز یکی از فاخر‌ترین گونه‌ها در سینماست، اما در کشور ما وقتی یک کار خوب در حوزه طنز تولید می‌شود، عده‌ای سعی نمی‌کنند کار با کیفیت‌تر در همان ژانر تولید کنند، بلکه تلاش اصلی به روی این امر متمرکز می‌شود که با کپی کردن از کارهای موفق، درآمدزایی مالی داشته باشند. در چنین شرایطی دیگر صرف تولید کارهای کم کیفیت مطرح نیست، بلکه فرصت‌طلبی از نیازهای مردم باعث شده تا عده‌ای با نازل‌ترین آثار برای خود سود نامشروع داشته باشند.
این مدرس حوزه و دانشگاه درباره کیفیت آثار ارزشی هم اینگونه توضیح داد: نکته بعد به کیفیت کارهای دینی و ارزشی مربوط می‌شود. آثاری که عموماً در این حوزه تولید می‌شود، تکراری و شعاری هستند. در این میان فیلم‌هایی نظیر تنگه ابوقریب را باید فاکتور گرفت که هر چند سال یک بار تولید می‌شوند. این پایین آمدن کیفی تولیدات دینی در سینما نیز متاسفانه یک دلیل آشکار دارد، آن‌هم این‌که این محل فرصتی شده تا عده‌ای که دغدغه چنین آثاری را ندارند به صرف مال‌اندوزی در این حوزه، ورود کنند. در کنار این نکته برخی خطوط قرمز حاکم بر تولیدات دینی و اجتماعی هم باعث می‌شود تا موفقیت کارهای مورد نظر بسیار کم رنگ شود.
وی متذکر شد: برای درک بهتر فیلم «ابد و یک روز» را مثال می‌زنم. این فیلم که اثری تحسین شده در سینمای ایران است، توانست فروشی بسیار موفق داشته باشد، اما همین کار موفق که در بین منتقدان هم محبوبیت فراوان داشت، با مخالفت عده‌ای مواجه شد که دائما این کار را اثری سیاه‌نما توصیف می‌کنند، درصورتی‌که اتفاقاتی که در این فیلم نشان داده می‌شود، تنها بخشی کوچک از درد‌‌های اجتماع است، والا اگر کسانی که آثار ارزشمند اجتماعی را با انگ سیاه‌نمایی به حاشیه می‌راند به محلاتی چون شوش یا گمرگ سر بزنند، متوجه خواهند شد وضعیت بسیار بدتر از آن چیزی است که در فیلم‌هایی چون ابد و یک روز شاهدش هستیم.
حجت الاسلام آتش‌زر در پایان تاکید کرد: در انتهای کلام باید تاکید کرد که مطمئناً! دلایل دیگری نیز وجود دارد که فضایی را به وجود آورده تا هزارپاها قوی‌تر و دارکوب‌ها هم ضعیف‌تر شوند، ولیکن در حوصله این مطلب نمیگنجد تا به طور مفصل به آنها پرداخته شود، به هر حال امید داریم با اخذ سیاست‌های صحیح، وضع موجود اندکی بهبود یابد.
